Tanzimat`tan II. Meşrutiyet`e kadar İstanbul`da yeme-içme mekânları

Abstract

Osmanlı gündelik yaşamında halk; ev, cami, çarşı gibi sınırlı bir sosyal çevrede hayatını sürdürmekteydi. Kahvehane, meyhane, lokanta gibi yeme-içme mekânlarının ortaya çıkması ile birlikte insanlar arasındaki iletişim de çok yönlü bir hale dönüşmüştür. Osmanlı Devleti'nde Tanzimat'tan sonra birçok alanda batılılaşmanın etkisinden söz etmek mümkündür. Halkın vaktinin önemli bir kısmını geçirdiği sosyal mekânlar olan yeme-içme mekânları da bu değişimden payını almıştır. Bu dönemde Tanzimat'ın etkisiyle bazı mekânlar tamamen ortadan kaldırılırken bazıları da değişime uğrayıp varlıklarını sürdürmüşlerdir. Ayrıca tamamen geleneksel mekânlardan farklı olarak batılı tarzda yeni mekânlar da ortaya çıkmıştır. Yeme-içme mekânlarındaki bu değişim sadece mekânla sınırlı kalmamış, buralardaki eğlence anlayışı da değişime uğramıştır.Bu tez ile orta sınıf halkın sosyal hayatını geçirdiği mekânlardaki değişime ışık tutulmaya çalışılmıştır. Ayrıca bu mekânların ilk açıldığı dönemle Tanzimat'tan sonraki dönem arasında karşılaştırma yapabilme fırsatını da bizlere sunmuştur. Bu çalışma tarihsel araştırma yöntemi ile yürütülmüş ve veriler doküman incelemesi ile toplanmıştır.Anahtar Kelimeler: Yeme-içme, Sosyal mekân, Tanzimat, Galata, Beyoğlu.

In the daily life of the Ottoman Empire, people lived in a limited social environment such as houses, mosques and bazaars. With the emergence of food and beverage locations such as coffeehouses, taverns and restaurants, communication between people has become a multi-faceted state. It is possible to talk about the effect of westernization in many areas after the Tanzimat in the Ottoman Empire. The social spaces where the public spends a significant part of their time, food and beverage locations also took their share from this change. During this period, some locations were completely destroyed by the influence of the Tanzimat, while others changed and survived. In addition, completely different from traditional locations, new western-style locations have also emerged. This change in food and beverage locations was not only limited to the location, but also the concept of entertainment in those places has changed.With this thesis, it is tried to shed light on the changes in the places where the middle class people spend their social lives. It also offered us the opportunity to make comparisons between the period in which these locations have first opened and the period after the Tanzimat. This study was conducted with historical research method and data were collected by document analysis.Key words: Food & Beverage, Social space, the Tanzimat, Galata, Beyoğlu.