Türk bankacılık sektöründeki yoğunlaşma ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki

Abstract

16. yüzyılda temelleri atılan bankacılık kavramının 21. yüzyıla gelindiğinde anlamı, kapsamı ve ekonomi içindeki yeri bir hayli değişmiştir. Küreselleşen dünyada bankacılık sektörü, ülke ekonomileriyle ayrılmaz bir bütün haline gelmiştir. Bu kapsamda, ekonomik büyüme ile bankacılık sektörünün sektör yapısını ve işleyişini inceleyen yoğunlaşma kavramı arasındaki ilişkiyi analiz etmek çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Çalışmada, Türk bankacılık sektöründe yoğunlaşma ile genel ekonomik büyüme ve tarım, sanayi, hizmetler alt sektörlerinin büyümeleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. 2000-2017 dönemlerini kapsayan yıllık bankacılık ve ekonomik büyüme verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı veri tabanından elde edilmiştir. Bankacılık sektöründeki yoğunlaşma seviyeleri, N-firma yoğunlaşma oranı ve Herfindahl-Hirschman Endeksi ile ölçümlenmiştir. Büyüme ve yoğunlaşma arasındaki ilişki iki aşamalı en küçük kareler (two stage least squares 2SLS) yöntemiyle tahmin edilmiştir.Sonuç olarak, bankacılık sektöründe Herfindahl-Hirschman endeksi yoğunlaşma oranı ile ekonomik büyüme oranı arasında pozitif yönlü bir ilişki gözlemlenmiştir. Yine Herfindahl-Hirschman endeksi yoğunlaşma oranı ile sanayi sektörü büyüme oranı arasında pozitif, hizmetler sektörü büyüme oranı ile negatif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.

The meaning, scope and place in the economic of the banking concept which was founded in16th century has changed considerably to 21st century. Thanks to globalizing, the banking sector has become an integral whole with the national economies. In this context, the main purpose of this study is to analyze the relationship between economic growth and the concept of concentration which examines the sector structure and functioning of the banking sector.In this study, the relationship between concentration in Turkish banking sector and economic growth and growth of agriculture, industry and services sub-sectors were investigated. 2000-2017 annual data covering the period banking and economic growth were obtained from the database of the Central Bank of the Republic of Turkey, Turkey Statistical Institute and Head of the Republic of Turkey Presidential Strategy and Budget. Concentration levels in the banking sector were measured by the N-firm concentration ratio and the Herfindahl-Hirschman Index. The relationship between growth and concentration was estimated by two stage least squares 2SLS method.As a result, a positive correlation was observed between the concentration rate of Herfindahl-Hirschman index and economic growth rate in the banking sector. Moreover, it is concluded that there is a positive relationship between Herfindahl-Hirschman index concentration rate and industrial sector growth rate, while there is a negative relationship with services sector growth rate.