Dicle ve Fırat su sistemlerinde yaşayan bazı Cobıtoidea türleri üzerine karyolojik araştırmalar

Abstract

Bu çalışma; Dicle ve Fırat su sistemlerinde yaşayan Cobitoidea üstfamilyasına ait Cobitis elazigensis Coad & Sarieyyupoglu, 1988; Oxynoemacheilus argyrogramma (Heckel 1846); Oxynoemacheilus frenatus (Heckel 1843); Oxynoemacheilus sp. ve Turcinoemacheilus kosswigi Banarescu ve Nalbant, 1964 örneklerinin kromozom özelliklerinin sitogenetik yöntemler (karyotip, C-bantlama ve nükleolus organizatör bölge-NOR) ile tanımlanması amacıyla yapılmıştır.Fırat su sistemine ait Cip Baraj'ından toplanan Cobitis elazigensis türünün diploid kromozom sayısı 9 çift meta-submetasentrik, 16 çift akrosentrik kromozom olmak üzere 2n=50 ve kromozom kol sayısı(NF) 68 bulunmuştur. C-bantlama ile hemen hemen bütün kromozomların sentromerlerinde konstitütif heterokromatin bölge tespit edilmiştir. Bir çift büyük submetasentrik kromozomun kısa kollarının telomer bölgelerinde ise NOR belirlenmiştir.Oxynoemacheilus argyrogramma türünün Dicle Su sisteminden alınan örneklerinde 22 çift meta-submetasentrik ve 3 çift akrosentrik kromozom ile 2n=50 ve NF=94, Fırat Su sistemi örneklerinde ise 21 çift meta-submetasentrik ve 4 çift akrosentrik kromozom ile 2n=50 ve NF=92 bulunmuştur. Kromozom setinin tek ve iki kollu kromozomların hemen hemen hepsinde sentromerde heterokromatin C pozitif olup, en büyük bir çift submetasentrik kromozomun uzun kollarında telomer bölgesinde NOR tespit edilmiştir.Oxynoemacheilus frenatus türünün Dicle ve Fırat su sistemlerinden alınan tüm örneklerinde diploid kromozom sayısı 2n=50 ve kromozom kol sayısı ise NF=82 olarak belirlenmiştir. Kromozom morfolojisi ise 16 çift meta-submetasentrik ve 9 çift akrosentriktir. C-bantlama ile hemen hemen bütün kromozomların sentromerlerinde konstitütif heterokromatin bölge tespit edilmiş olup, orta büyüklükte iki çift akrosentrik kromozomun uzun kollarının telomer bölgelerinde NOR bulunmuştur.Fırat Nehri'ne dökülen Kozluk Çayı'ndan alınan Oxynoemacheilus sp. türünün diploid kromozom sayısı 2n=50 ve NF=80 bulunmuştur. Kromozomların 15 çifti meta-submetasentrik ve 10 çifti akrosentriktir. C-bantlama ile hemen hemen bütün kromozomların sentromerlerinde konstitütif heterokromatin bölge ile orta büyüklükte iki çift akrosentrik kromozomun uzun kollarının telomer bölgelerinde NOR belirlenmiştir.Dicle su sisteminden alınan Turcinoemacheilus kosswigi türünün 4 çift metasentrik 8 çift submetasentrik-subtelosentrik ve 13 çift akrosentrik kromozom ile 2n=50 ve NF=74 olarak bulunmuştur.İncelenen örneklerde morfolojik olarak eşey kromozom farklılaşması gözlenmemiştir. Elde edilen sonuçların balık sitogenetiği ve Cobitoidea üstfamilyasına taksonomisine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

This study was carried out on the chromosomal features of samples belonging to Cobitis elazigensis Coad & Sarieyyupoglu, 1988; Oxynoemacheilus argyrogramma (Heckel 1846); Oxynoemacheilus frenatus (Heckel 1843); Oxynoemacheilus sp. And Turcinoemacheilus kosswigi Banarescu ve Nalbant, 1964 (Superfamilya: Cobitoidea) collected from Tigris and Euphrates River System by cytogenetic studies (karyotype, C-banding and nucleolus organizer region-NOR).The diploid chromosome number of Cobitis elazigensis from Cip Dam related Euphrates River System was to be 2n= 50, consisting of 9 pairs of meta-submetacentric, 16 pairs of acrocentric and NF=68. The C-positive heterochromatin was present in the centromeres of almost all chromosomes. Centromeric C-bands of uniarmed chromosomes were weaker and smaller in comparison with the of biarmed chromosomes. NOR was observed at a telomeric position on the short arms of one pair of the submetacentric chromosomes.Oxynoemacheilus argyrogramma specimens from Tigris River System has 2n = 50 and a karyotype composed of 22 pairs of meta-submetacentric, 3 pair of acrocentric chromosomes (NF=94). However, those of specimens from Euphrates River System has 2n = 50 and a karyotype composed of 21 pairs of meta-submetacentric, 4 pair of acrocentric chromosomes (NF=92). Almost all other biarrned and uniarmed elements of chromosome set had C-positive. Ag-NOR regions were: at a telomeric position on the longer arm of one pair of the biggest submetacentric chromosomes.The diploid chromosome number of Oxynoemacheilus frenatus from both Tigris and Euphrates River Systems were to be 2n= 50, consisting of 16 pairs of meta-submetacentric, 9 pairs of acrocentric and NF=82. The C-positive heterochromatin was present in the centromeres of almost all chromosomes. NOR was observed on the long arms of two pairs of medium sized acrocentric chromosomes.On the other hand, The diploid chromosome number of Oxynoemacheilus sp. from Kozluk Stream of Euphrates River System has 50 chromosomes and the karyotype comprised of 15 pairs of metacentric-submetacentric, 10 pairs of acrocentric chromosomes with the arm numbers 80. The C-positive heterochromatin was present in the centromeres of almost all chromosomes. NOR was observed on the long arms of two pairs of medium sized acrocentric chromosomes.The diploid chromosome number of Turcinoemacheilus kosswigi from River Tigris has 2n= 50 and the karyotype comprised of 4 pairs of metacentric 8 pairs of submetacentric-subtelocentric, 13 pairs of acrocentric chromosomes with the arm numbers 74.Sex chromosomes were morphologically undifferentiated in all samples investigated. This study may contribute to cytogenetic and taxonomy of Subfamily Cobitoidea.