Diyarbakır ili antepfıstığı (Pistacia vera L.) alanlarındaki böcek faunasının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma Diyarbakır ilindeki antepfıstığı alanlarında bulunan faydalı ve zararlı böcek türlerini belirlemek amacıyla 2010-2011 yıllarında yapılmıştır. Zararlı ve yararlı türleri belirlemek için darbe yöntemi ve göz ile kontrol yöntemi kullanılmıştır.Çalışma sonucunda 4 böcek takımına bağlı 22 familyaya ait 46 zararlı tür ile 4 böcek takımına bağlı 14 familyaya ait 33 yararlı tür belirlenmiştir.Çalışma nisan-ekim ayları arasında 10'ar günlük periyotlarla gerçekleştirilmiştir.Belirlenen zararlı böcek türlerinden Anapulvinaria pistaciae Bodenheimer, Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer, Eulecanium rugulosum Ashmead, Kermania pistaciella Amsel, Chaetoptelius (Hylesinus) vestitus Mulsant & Rey, Suturaspis pistaciae Lindinger ve Eurytoma plotnikovi Nikolskaya oluşturdukları yaygınlık ve yoğunluk açısından önemli oldukları saptanmıştır.Belirlenen zararlı türlerden Psylliodes anatolica Gök & Çilbiroğlu, Aphthona atrocaerulea Stephens, Epitrix hirtipennis Melsheimer, Forda hirsuta Mordvilko, Anthaxia tractata Abeille, Agrilus roscidus Kiesenwetter, Aphthona flaviceps Allard, Longitarsus ochroleucus Marsham antepfıstığında ilk kayıt niteliğindedir.Yararlı türlerden Dinocampus coccinellae Schrank antepfıstığı zararlısı Kermania pistaciella parazitoidi olarak dünyada ilk kayıttır.Belirlenen zararlı türlerden Anapulvinaria pistaciae ve Eulecanium rugulosum, 1975-1978 yıllarında yürütülen bir çalışmada Diyarbakır ilinde tespit edilmediği halde günümüzde önem teşkil edecek yoğunlukta bulunmaktadır.Anahtar Kelimeler: Antepfıstığı, Zararlı Böcek, Yararlı Böcek, Diyarbakır

This study was carried out to determine the harmful and beneficial species for pistachio cultivars between the years 2010-2011 in Diyarbakır province. In order to determine the harmful and beneficial species the stroke method and monitoring methods were used.Those at the end of study 46 harmful species belonging to 22 families 4 in orders, as well as 33 benefical species belonging to 14 families 4 in orders were determined.Surveys were done by periods of 10 days between months april-october.Anapulvinaria pistaciae, Agonoscena pistaciae Burckhardt &Lauterer, Eulecanium rugulosum, Kermania pistaciella Amsel, Chatoptelis (Hylesinus) vestitus Mulsant & Rey, Suturaspis pistaciae Lindinger, Magastigmus pistaciae Walker and Eurytoma plotnikovi Nikolskaya of the harmful insect species were determined as important pests according to widespread and intensity of them.Psylliodes anatolica Gök & Çilbiroğlu, Apthona Atrocaerulea Stephens, Epitrix hirtipennis Melsheimer, Forda hirsuta Mordvilko, Anthaxia tractata Abeille, Agrilus roscidus Kiesenwetter, Aphthona flaviceps Allard, Longitarsus ochroleucus Marsham of the harmful species determined are the first records for pistachio.Anapulvinaria pistaciae Bodenheimer ve Eulecanium rugulosum Ashmead of the harmfulspecies were not determined in a study done between years 1975-1978 in Diyarbakır province, currently they were found widespreadly with a high importance.Key Words: Pistachio, Harmful Insect, Benefit Insect, Diyarbakır