İzmir levantenleri ve kültürel etkileri

Abstract

ÖZETİZMİR LEVANTENLERİ VE KÜLTÜREL ETKİLERİLevantenler, 18. ve 19. yüzyıllarda İzmir'in sosyal, kültürel ve ekonomik alanlarında etkin bir rol oynamışlardır. Bu çalışmada Levantenlerin İzmir tarihi, İzmir'i tercih etme sebepleri, İzmir'e olan katkıları, yaşam biçimleri, ekonomik ve sosyal ilişkileri, dini anlayışları ve eğitim faaliyetleri irdelenmiştir.Birinci bölümde; Levanten kavramı üzerine yapılan değerlendirmeler, ait oldukları kimlik yapıları, İzmir'de Levanten hayatın başlangıç aşamaları, İzmir'i tercih etme nedenleri genişlemesine araştırılarak, bir veri elde edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca, Levantenlerin daha çok hangi milletlerden oldukları da incelenerek, gerek Türklerle ve gerekse birbirleriyle olan ilişkileri anlatılmıştır.İkinci bölümde; daha çok Levantenlerin Eğitim ve Ekonomi alanındaki çalışmaları ele alınırken, öncelikle Türk Eğitim Tarihinde yabancı okulların genel durumundan bahsedilerek bir çerçeve çizilmiştir. Daha sonra diğer azınlıkların ve Levanten toplumların eğitim faaliyetleri hakkında farklı kaynaklardan bilgiler verilerek, çeşitli görsellerle desteklenmiştir. Yapılan inceleme sonucunda, Levantenlerin İzmir eğitiminde oldukça etkin bir rol oynadığını görmek mümkündür.Üçüncü bölümünde ise; Levantenlerde Dini ve Sosyo-Kültürel Hayat Anlayışı konularına değinilmiştir. Dini ayinler, ibadethaneler ve diğer toplumlarla olan dini münasebetlerden bahsedilmiştir. Araştırmalarımız sırasında, Avrupalı doğulular diye de bahsedilen Levantenler ile Rumlar arasında dini açıdan birçok anlaşmazlıkların ve kavgaların çıktığını görüyoruz. Bu anlaşmazlıklar zaman zaman diğer yabancı toplumları etkisi altına almış, bu durum çeşitli çatışmaları da beraberinde getirmiştir.Son bölümde ise, İzmir'in Levanten yapıları üzerinde durulmuştur. Levanten evleri, İzmir'in mimarlık tarihinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Günümüze ancak bir kısmı ulaşmış olan, çoğu Bornova ve Buca'da bulunan bu yapıların bazıları son yıllardaki yenileme çalışmalarıyla eski görkemlerine kavuşmuşlardır.ANAHTAR KELİMELERLevanten, Yunan, Osmanlı, Ermeni, Bornova, Kolej, İzmir

ABSTRACTTHE LAVENTEN?S OF IZMIR AND THEIR CULTURAL EFFECTSLevant?s had a great impact on Izmir?s social, cultural, economical fields in 18 and 19 centuries. In this study, the Laventen?s history in Izmir, their reasons of chosing Izmir, their attribution to Izmir, their social life, economical facilities and social relationships and their educational facilities are explained.In the first section, by searching widely the evaluation of Laventen?s concept, their identities, the starting stage of Laventen?s? life in Izmir, their reasons of chosing Izmir are tried to get an idea. In this section also, by searching in which nations are Laventen?s belong to, it is explained their relations both with Turks and with each othersIn the second section education in Izmir and Laventen?s are discussed. While handling Laventen?s? educational studies, firstly general conditions of foreign schools in Turkish Educational History are considered. Later, the information is given from different sources about other minor groups and Laventen?s societies educational facilities support various visions. The results of studies show that Laventen?s have in important role in Izmir?s educational system. It is still possible to see such a building of that Laventen?s? period. Nowadays some of these buildings are being used for different aims by Turks.In the third section, Laventen?s? religious life and the understanding of social-cultural life are handled. Their rituals their temples and their religious relations with other socities are mentioned. In this study, we can easily see that Laventen?s who are called as East European and Rums faced many quarrels? and misconcepts on religion between them. These misconcepts sometimes affected other societies and it brought various of fights among them.In the last section, it is mentioned about Laventen?s building.Laventens houses take an important part of Izmir?s architect. Some of them who are mainly remained in Bornova and Buca are restored and got their magnificent scenery again.KEYWORDSLevantine, Greek, Ottoman, Armenian, Bornova, College, Izmir