Diyarbakır ilinde bulunan özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin mimari tasarım açısından incelenmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmanın amacı farklı türde engeli bulunan çocuklar için özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin tasarımına veri oluşturmak ve engelli çocukların mekân içinde yaşadıkları sorunların analizini yaparak çözüm önerileri sunmaktır. Engelli bireylerin, yaşamdaki yerlerini alabilmeleri için, yaşadıkları ve eğitildikleri binalarda yapısal engeller olmadan eğitim ve öğrenimlerini geliştirmeleri gerekmektedir. Bu da onlara uygun sağlıklı eğitim yapılarında olacaktır. Bu sebepten dolayı da eğitim merkezlerinin tasarımına dikkat edilmesi gerekmektedir.Diyarbakır ili sınırları içinde kullanım halindeki 24 özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri incelenmiş olup bunlara paralel olarak Dünya'dan ve Türkiye'den örnekler verilmiştir. Çalışmanın diğer bir amacı da mevcut binalardaki sorunları belirleyerek gelecekte yapılacak binalarda bu tür sorunların olmasını engellemektir. 1.bölümde konuya hazırlık niteliğinde bilgiler verilmiş olup araştırmanın problemi, amacı, kapsamı anlatılmaktadır. 2.bölümde Engelli, Özel eğitim ve rehabilitasyon tanımı yapılmakta, engelli bireylerin özelliklerine değinilmekte, bina tasarımına etki edebileceği düşünülen davranış problemleri anlatılmaktadır. Yeni yapılacak eğitim yapılarına referans olması için bilgilendirme yapılmaya çalışılmıştır. Daha önce yapılan çalışmalar anlatılarak Dünya'dan ve Türkiye'den örneklerle mekânların nasıl tasarlandığına dair bilgiler verilmiştir. Türkiye'de İstanbul ilinde bulunan özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinden örnekler verilerek bunların özelliklerine değinilmektedir. 3. bölümde Diyarbakır ilinde izin alınabilen merkezler gezilerek bunlarla ilgili yapı kriterleri incelenerek fotoğraflarla desteklenmektedir. Her merkez için tablolar oluşturularak merkez ile ilgili özelliklerin daha anlaşılır bir şekilde ifade edilmesi sağlanmaktadır. Aynı zamanda tasarım kriterleri ile ilgili bilgi verilmekte, değerlendirmeler ve bulgularla ilgili tablolar oluşturulmaktadır. 4.bölümde, yapılan incelemeler doğrultusunda yapıların nasıl olması gerektiğiyle ilgili önerilerde bulunulmuştur.

ABSTRACT The purpose of this study is to generate data for children with different disabilities to design private education and rehabilition centres and it also offers solutions by analyzing problems of handicapped children those have in their living environment.The handicapped children need to improve their self educations on the pupose of better quality of life without any constructional barriers in their living and educational places. This can be aschieved by barrier-free educational buildings. For this reason, designing education centres is required to pay attention.24 private education and rehabilition centers have been examined in Diyarbakır province and compared with other examples from Turkey and other countries.The another aim of study is to determine problems in existing buildings to prevent similar problems in design of buildings in the future. In Chapter 1, preparatory informations about the studying are given and problem, aim and extent of this research are explained. In chapter 2, the handicapped, private education and rehabilition are described, the handicapped's specifications are clarified, behavioral problems that affect designing buildings are stated, users' particulars and requirements are tried to explain to designer planning education building. Regulating a place concerning the private education and rehabilition in designing is informed. İnformations concerned how designing places with some examples from Turkey and others are given within clarifying old works. İn İstanbul province in Turkey some private education and rehabilition centres are cited and their specifications are explained. In chapter 3, construction criterias for the private education and rehabilition centres in Diyarbakır province are investigated and promoted by their photos. Specifications of these centres are demonstrated by a schema with the intent of becoming understandable. However, informations regarding designing criterias are given and their appreciations and determinations are diagrammatized. In chapter 4, in the direction of making examinations, there are proposals about buildings which will be constructed in the future, how they need to happen and whichever better materials are used for them.