Fıtrat-kader ikileminde bezm-i elest

Abstract

`Fıtrat Kader İkileminde Bezm-i Elest` adını taşıyan araştırmamız bir giriş ve iki bölümden oluşmakta olup girişte konunun kapsamına, amacına, yöntemine ve kaynaklarına dair bilgi verdik. Birinci bölümde meselenin kavramsal çerçevesini ele aldık, `mîsâk, ahid, fıtrat, kâlû belâ` terimlerinin lügavi ve terim anlamlarını verdik. `İslâmî literatürde mîsâk` başlığını taşıyan ikinci bölümde ise tefsir, hadis, kelam, tasavvuf ve felsefe disiplinlerinin konuya yaklaşımını ele aldık. Her ilim dalı içinde önemli bir yerde durmakta olan mîsâk meselesi yanıtlanması gereken birçok soruyu içinde barındırmaktadır. Biz de meseleyi daha net anlayabilmek için interdisipliner bir çalışma yapmayı tercih ettik. Sonuç ve değerlendirme kısmında ise araştırmamız neticesinde ulaştığımız sonuç ve görüşleri ifade etmeye çalıştık. Anahtar Sözcükler: Fıtrat, Kader, Bezm-i Elest, Mîsâk, Kâlû Belâ.

This study consists of an introduction and two chapters. In the introduction, we presented information about the scope, aim, method, and sources of the subject. In the first chapter we studied the conceptual frame of the issue, depending on the lexical and terminological meanings of the respective terms of mīthāq, ʻahd, fiṭrah, qālū balā. In the second chapter entitled `Mīthāq (Covenant) in the Islamic Literature` we investigated the issue as discussed in tafsir, hadith, kalām, tasawwuf, and philosophy literatures, as this issue occupies a place of importance in all these fields, and raises several questions to be answered. For this very reason, we preferred to carry out an interdisciplinary research for the purpose of attaining a clearer understanding of the issue. In the conclusion, we expressed the final opinion that resulted from what we read.Keywords: Fitrah (Natural Disposition), Destiny, Bazm-i Alast (Pre-eternal Covenant), Mīthāq (Covenant), Qālū balā