Togan Şeyh el-Eşrefî`nin Siyaset-i Şer`iyye anlayışı

Abstract

Bu çalışmada, neşredilmiş bir eseri dışında hakkında herhangi bir araştırma yapılmamış, 15. yüzyılda Memlükler döneminde yaşamış, politik ve ilmi yönünün yanı sıra sufî bir âlim olan Togan Şeyh el-Eşrefî'nin siyaset-i şer'iyye anlayışı incelenmektedir. Togan Şeyh'in siyaset-i şer'iyye düşüncesi, bu alana dair yazdığı el-Burhân fî fadli's-sultân, Menhecü's-sülûk fî siretî'l-mülûk, el-Mukaddimetü's-sultâniyye fi's-siyaseti'ş-şer'iyye eserlerinin yazma nüshaları esas alınarak, İslam hukukunun teşekkülünden Memlükler döneminin sonlarına kadar kaleme alınmış siyaset-i şer'iyye ve ahkamu's-sultaniyye literatürünün temel metinleriyle mukayeseli bir biçimde bu metinlerle aralarındaki benzer ve farklı yönler tespit edilerek ele alınmaktadır. Memlüklerin çoğulcu yapısına uygun olarak dört mezhebe göre siyaset-i şer'iyye yazma iddiasıyla yola çıkan müellifin çabaları tetkik ve tenkit edilerek ortaya konulmaktadır.Anahtar Kelimeler: Togan Şeyh, Memlükler, Siyaset-i şer'iyye, Ahkâmu's-sultâniyye, el-Burhân, Menhecü's-sülûk, el-Mukaddimetü's-sultâniyye.

In this study, no research has been conducted except for a published work, and the siyasa shar'iyya understanding of Togan Sheikh al-Ashrafi, who lived during the Mamelukes period in the 15th century and is a sufi scholar as well as political and scientific, is examined. Togan Sheikh's siyasa shar'iyya thought, wrote about this area al-Burhân fi fadli's-sultan, Menheci's-sülûk fî siretî'l-mülûk, al-Mukaddimetü's-sultâniyye fi's-siyaseti'ş-şer'yeye writings The similarities and differences between these texts are determined in a comparative way with the basic texts of the siyasa shar'iyya and ahkamu's-sultaniyya literatures taken from the formation of the Islamic law until the end of the Mamelukes period. In accordance with the pluralistic structure of the Mamelukes, the efforts of the author, who led the way to write siyasa shar'iyya according to four sects, are examined and criticized.Keywords: Togan Sheikh, Mamelukes, Siyasa shar'iyya, Ahkâmu's-sultâniyye, al-Burhân, Menhecu's-sülûk, al-Mukaddimetü's-sultâniyye.