Kentsel dönüşümün sosyo-ekonomik boyutları (Diyarbakır örneği)

Abstract

Kentsel dönüşümün kuramsal yönlerinin tarihsel süreç içerisinde geçirdiğideğişimlerle ele alan ve irdeleyen bu tezde, genel geçer kuramsal perspektiflerdenyaralanılarak Diyarbakır kenti için yapılması planlanan ve sürdürülen kentsel dönüşümuygulamalarının sosyal problemler çerçevesinde ele alınması amaçlanmıştır. Bunun içinkent ve kentsel dönüşüm kuramları ve kavramları özetlenip söz konusu kuramların veuygulamaların sosyal, kültürel ve ekonomik değişimlerden nasıl etkilendikleri ve kentseldönüşümün ne gibi yeniliklerle kuramsal hayatına devam ettiği açıklanmaya çalışılıpdünyadan ve Türkiye'den kentsel dönüşüm örneklerine yer verilmiştir. Böylece faklıkent ve ülkelerdeki uygulamalarla bağlantısı tesis edilmeye çalışılan Diyarbakır evreni,sosyolojik ilkelerle açıklanabilmesi adına seçilen örneklem, Alipaşa-Lalebey KentselDönüşüm Projesi'nin uygulanan ilk ayağı olan Alipaşa 1. Etap, kentsel dönüşümündoğurduğu sosyal problemlerin tespiti için derinlemesine gözleme tabi tutulmuştur.Kuramsal ve yöntemsel çalışmalar aracılığıyla elde edilen sonuç, kentsel dönüşümünözünde, gerek Türkiye'de gerekse de gelişmiş ülkelerde ortaya çıkardığı sosyolojik süreçve durumların Diyarbakır ili içinde geçerli olduğu tespit edilmiştir.

This thesis deals with the theorical sides of urban transformation related to itschanges during historical process. In this thesis, by benefiting from mainstream theoricalperspectives, it is intented to address the planned and ongoing urban transformationaplications for city of Diyarbakir in the context of social problems. Therefore city andurban transformation theories and consepts are summarized and it tried to clarify howthe mentioned theories and applications are affected by social, cultural and economicalchanges and also by which innovations the urban transformation goes on its theoricalcontext. So the urban transformation samples are given from the world and Turkey.Therefore Diyarbakir sample is tried to relate with the applications in different cities andcountries. To explain by sociological principles, the selected sample Alipaşa Stage 1, thefirst applied process of Alipaşa-Lalebey Urban Transformation Project, is subjected toindepth observation to identify social problems engendered by urban transformation.The resultsobtained through theorical and methodological studies is that urbantransformation has revealed some sociological processes and situations both in Turkeyand the developed countries, there are acceptable similarities and compatibilities for cityof Diyarbakir, as well.