Yeni dünya iktisadî düzeninde eksen ve paradigma kaymaları: BRIC örneğinde cari işlemler bilançosundaki değişimin belirleyicileri

Abstract

Toplumların üretim kapasitelerinin istikrarlı büyümesi, Adam Smith'den bu yana pek çok iktisatçının ilgi alanına girmiştir. Üretim kapasitelerini büyüten faktörler en kestirme yoldan daha iyi yaşam standartlarına tahvil edilmek istenmiş, hızlı büyüme arzusu toplumlar arasında etkileşim ve entegrasyonları da beraberinde getirmiştir. Süreç içerisinde bazı ülkeler hızlı, bazıları ise daha yavaş büyümüş veya dalgalı bir büyüme performansı sergilemiş, ülkelerin iktisat politikalarının başarısı, hızlı iktisadî büyümeyi sağlayıp sağlamadıklarıyla ölçülmeye başlanmıştır. Bu büyüme süreçlerinin ve performanslarının özgün/ benzer yönleri ile ülkeler arasındaki büyüme farklılıklarının açıklanması amacıyla geliştirilen çok sayıda kuram, iktisat literatürünün önemli bir parçasını teşkil etmiştir.Farklı ülkelerin değişik büyüme performansları ve entegrasyon hamleleri, dünya iktisat tarihinde pek çok eksen ve paradigma kaymasına yol açmıştır. Çalışmanın konusunu teşkil eden Brezilya, RF, Hindistan ve ÇHC'yi kapsayan bu sonuncu kayma, Jim O'Neill tarafından 2001 yılında `BRIC` şeklinde terimleştirilmiştir. Dünyanın ekonomik liderliği unvanını 1890'da İngiltere'den devralan ABD, bu liderliğini ilk etapta 2050 olarak ifade edilen beklentilerin çok öncesindeki bir yıl olan 2014'te ÇHC'ye devretmiştir. ÇHC ile ABD arasındaki bu devir–teslim; aslında 20. yüzyılın farklı iktisadî başarı öykülerinin son halkasını teşkil eden BRIC mucizesinin ete kemiğe bürünmesidir. Çalışmada BRIC ülkelerinin ekonomik performansları detaylarıyla ele alınmış ve bu eksen kaymasından münferiden değil birlikte hareket etmeleri halinde daha fazla menfaat elde edebilecekleri ortaya konulmuştur. Bu tespit çalışmada ekonometrik analiz sonuçlarıyla da desteklenerek, ülkelerin iktisat politikalarının vizyonunu BRIC ile daha fazla işbirliğine göre yeniden dizayn etmeleri gerektiğinin altı çizilmiştir.

The consistent growth of societies' production capacities had been within the interest of many economists since Adam Smith. The factors expanding the production capacities had been postulated to be transformed to better living standards as the crow flies, the desire of rapid growth brought along interaction and integrations among societies. Within the process, some countries grew rapidly, some of them grew slower or showed a fluctuant growth performance, the success of countries' economic policies was initiated to be measured by whether they ensured swift growth or not. Numerous theories developed for the purpose of explaining the novel and similar aspects of the aforementioned growth processes and performances and growth disparities among countries constituted a significant part of the economics literature. The various growth performances of different countries and integration attempts led to many axis and paradigm shifts in the world's economic history. The last shift including Brazil, RF, India and PRC, which forms the theme of the study, was nomenclatured by Jim O'Neill in 2001 as BRIC, being inspired by the first letters of the countries. USA took over the title of world economic leader from England in 1890 and handed over this leadership to PRC in 2014, a year which was very much earlier than the anticipations that was predicated at the first step as 2050. Actually, this handover among PRC and USA is the shaping of BRIC miracle in flesh and bones, which incorporates the last chain of the different economic success stories of the 20th century. In the study, the economic performances of BRIC countries are studied in details and it is revealed that they would afford more advantage from this axis shift if they take joint action. This detection was backed up by econometric analysis results in the study and it is underlined that countries must redesign the vision of their economic policies according to more collaboration with BRIC.