Erzurum masallarında olağanüstü güçler ve işlevleri

Abstract

Bu tezin konusu, Bilge Seyidoğlu'nun derlemiş olduğu `Erzurum Halk Masalları` adlı eserde bulunan masallardaki olağanüstü güçlerin; Türk mitolojisi, Eski Türk inanışları ve Gök Tanrı inancı bağlamında incelenmesidir. Masallardaki olağanüstü güçler ve olaylar ele alındıktan sonra Propp'un Yapısal kuramına göre masal kahramanlarının eylemlerindeki sabit ve değişken unsurlar tespit edilmiştir. `Erzurum Masalları `adlı eserde toplam yetmiş iki adet masal bulunmaktadır. Ancak bu tezde masal sınıflandırmasına göre yalnızca olağanüstü masallar kategorisine giren metinler incelenmiştir, varyasyonları olan metinler inceleme dışında bırakılmıştır. Tez konusunun seçilmesinin en önemli nedeni daha önce yapılan çalışmalara katkı sağlayarak masalların sistemli bir şekilde ele alınmasını sağlamaktır. Bu şekilde ilerleyen zamanlarda yapılacak masal inceleme çalışmalarına da yön verilmesi amaçlanmıştır.Anahtar Sözcükler: Masal, Erzurum Masalları, Masallarda Olağanüstü Güçler

The subject of this study is examination of the supernormal powers in the tales in `Erzurum Halk Masalları` compiled by Bilge Seyidoglu in terms of Turkic mythology, old Turkic beliefs and Tengrism. After studying the supernormal powers and events, the stable and dynamic elements in the acts of the characters in the tales has been demonstrated based on Propp's structuralist theory. There are seventy-two tales in Erzurum Halk Masalları; however in this study, only the texts that can be included in supernormal tales have been examined and the texts having other variations have been excluded. The most important reason why this subject has been preferred is to examine these tales systematically, contributing to the former studies in this field. In this way, it is aimed that this study will lead the latter studies on the tales.Key Words: Tale, Erzurum Tales, Supernormal Powers in Tales