İbn Hişâm el-Ensârî`nin el-İ`râb `an kavâ`idi`l-i`râb adlı eseri

Abstract

Hicri VIII. yüzyılda Mısır'da Memlükler döneminde yetişen nahiv âlimleri arasında ve nahiv alanında uzmanlaşmış dilcilerden biri de el-İ'râb 'an kavâ'idi'l-i'râb adlı eserin müellifi İbn Hişâm el-Ensârî'dir (ö. 761/1360). İbn Hişâm, 708/1309 yılında Kahire'de dünyaya gelmiştir. 51 yaşında vefat etmesine rağmen arkasından nahve dair onlarca eser bırakmıştır. Bu eserlerden biri de el-İ'râb 'an kavâ'idi'l-i'râb adlı eseridir. Hicri 740'lı yıllarda kaleme alındığı anlaşılan bu eserin, Arap dili alanıyla uğraşan âlimler arasında önemli bir yeri olup üzerine onlarca şerh ve haşiye yazılmıştır. Muhtasar bir nahiv kitabı olan bu eserde, dilbilgisinin bazı konuları ele alınmıştır. İbn Hişâm, diğer nahiv eserlerinde olduğu gibi bu eserde de hiçbir nahiv ekolüne taassup derecesinde bağlı kalmamıştır. Ancak onun görüşlerinin çoğunun Basra ekolünün görüşlerine paralel olduğu saptanmıştır. İstişhâd konusunda ise neredeyse bütün kurallarda ayetlere başvurmuş ve az da olsa şiir ve hadislerden de misal vermiştir.Anahtar KelimelerEl-İ'râb 'an kavâ'idi'l-i'râb, İbn Hişâm, İ'râb, Nahiv.

Ibn Hishâm el-Ensârî was one of the influential of syntax in Hegira 8th century of in Egypt of the era of Mamluks, He was born in Cairo in 708 Hegira. Although he died at the age of 51 he wrote over a dozen books about syntax. One of his books is el-İ'râb 'an kavâ'idi'l-i'râb. It was written in 740s Hegira and it was very significant for many Arab linguists' scholars and also dozens of commentaries, reviews and postscripts were written about the book. In the book which is summary book of syntax some grametical issues argued. When he wrote this book and other his books he wasn't extremely under the influence of any school of linguistic. But it is claimed that his opinions are close the Basra School's aspect. Besides, he gave referances verses for almost all examples about the evidence (Istishhad) and also gave some examples from poets and Hadiths.Key WordsEl-I'râb 'an kavâ'idi'l-i'râb, Ibn Hishâm, I'râb, Linguistic.