Analysis of two translations in different literary genres of the play the night of the iguana by Tennessee Williams

Abstract

Tiyatro çevirisi, Çeviribilim akademisyenlerinin ve tiyatroyla uzaktan yakından ilgisi olan insanların arasında tartışmalara yol açan bir konu olmuştur. Tiyatro metinlerinin sözel olmayan unsurlara sahip olma ve sahnelenmek üzere yazılma gibi özellikleri çevirmenler için bazı problemlere neden olmaktadır. Çeviri sürecinde, bu problemlerin çözümüne ulaşmak adına birçok farklı akademisyen tarafından tiyatro metinlerinin nasıl çevrileceği üzerine stratejiler ve görüşler ortaya atılmıştır. Bu stratejiler arasından, iki karşıt yöntem olan basım için çeviri ve sahne için çeviri ön plana çıkmıştır. Bu tez, bu iki stratejiyle alakalı bir genellemeyi göz önünde bulundurarak Tennessee Williams'ın The Night of the Iguana adlı oyununun iki farklı Türkçe çevirisini incelemektedir. Erek metinlerden biri Ülker İnce tarafından oyun olarak çevrilen İguananın Gecesi (1990) iken, diğer erek metin ise Canset Unan tarafından roman olarak çevrilen Iguana Gecesi (1966)'dir ki bu çeviri türler arası bir çeviri olarak karşımıza çıkmaktadır. İki erek metnin edebi türlerinde bir fark olduğu için, kaynak metnin roman versiyonunun olup olmadığını bulmak amacıyla derinlemesine bir araştırma yapılmıştır, ancak hiçbir şey bulunamamıştır. Erek metinlerin edebi türleri arasındaki bu farkı göz önünde bulundurarak kaynak metin ve çevirileri Hans J. Vermeer'in Skopos Kuramı ışığında çözümlenmiştir.

Theatre translation has been a controversial issue among the academics of Translation Studies and the people who have been engaged in theatre. The characteristics of theatre texts like having non-verbal elements and being written to be staged cause some problems for the translators. In a translation process, in order to come up with a solution for those problems, different strategies and thoughts on how to translate theatre texts have been presented by many different academics. Among those strategies, two opposite ones which are translating for the page and translating for the stage come into prominence. By taking a generalization that concerns these two strategies into consideration, this thesis analyzes the two different Turkish translation of the play The Night of the Iguana by Tennessee Williams. While one of the target texts is İguananın Gecesi (1990) translated by Ülker İnce as a play, the other one is Iguana Gecesi (1966) translated by Canset Unan as a novel, which makes it an intergenre translation. Since there is a difference in the literary genres of the two target texts, an in-depth research has been done to find out whether there is a novel version of the source text, but nothing could be found. Considering this difference in literary genres of the target texts, the source text and the translations of it are analyzed in the light of Skopos Theory by Hans J. Vermeer.