6?8. sınıf Türkçe ders kitaplarının tema ve metin türü yönünden incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 6-8. sınıf Türkçe ders kitaplarını tema ve metin türü yönünden incelemektir. Ders kitaplarının, öğretim programının uygulanmasında temel kaynaklar olduğu göz önünde bulundurulduğunda, öğretim programının bileşenlerini tam anlamıyla yansıtması beklenir. Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Kuram çerçevesinde yapılandırmacılık, çoklu zekâ kuramı, tematik yaklaşım ve metin türleri üzerinde durulmuştur. Türkçe ders kitapları tema dağılımları, tema-alt tema uygunluğu, tema tasarımları, disiplinlerarasılık (tematik yaklaşım), alternatif çoklu zekâ etkinlikleri ve metin türlerinin doğru belirlenmesi bakımından incelenmiştir.Ders kitaplarının farklı sınıflarda tema, alt tema; aynı sınıf düzeyinde de alt tema tekrarına düştükleri gözlemlenmiştir. Bazı metinlerin ana temaya uygun olmadığı hatta aynı metnin farklı kitaplarda farklı temalara dâhil edildiği görülmüştür. Disiplinlerarası ilişki düşünüldüğünde ise en çok Sosyal Bilgiler dersiyle ilişkilendirme yapılırken Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersiyle hiçbir ilişkilendirme yapılmadığı, disiplinlerarası ilişkilendirme yapmada 6. sınıftan 8. sınıfa doğru bir düşüş olduğu gözlemlenmiştir. Kitapların daha çok kinestetik ve görsel zekâya yönelik alternatif etkinlik verdiği ancak birçok zekâ alanına hitap edecek görsel-işitsel yayınları ek olarak sunmadıkları görülmüştür. Metin türü ayrımında gerekli hassasiyetin gösterilmediği saptanmıştır. Metin türlerinden söyleşi ve deneme türünün birbiriyle karıştırıldığı; anı türünde aktaranın belirtilmediği; düşünce yazısı, didaktik metin gibi genel adlandırmaların tür olarak verildiği; bazı metinlerde de türün iyi örneği kullanılmadığı sonuçlarına varılmış ve bunlara yönelik önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Ders kitabı, tema, metin türü.

The aim of this study is make to a research of 6 th - 8 th grade turkish coursebooks in terms of theme and text types. Coursebooks, considering that they are the main sources of applying the teaching programme, are expected to reflect the components of teaching programme fully. In this study scanning model has been used. In terms of the theory, the emphasis has been on constructivism, theory of multiple intelligences, thematic approach and text types. Turkish coursebooks have been surveyed for theme distrubutions, convenience between theme and subtheme, theme designs, interdisciplinarity (thematic approach), alternate multiple intelligences activities and for finding the suitable text typesFor coursebooks in different grades theme and subtheme repetition; in the same grades subtheme repetition has been observed.. It has been observed that some texts aren?t appropriate with the main idea, even the same text is included in a different theme in different books. In terms of interdisciplinary relation it has been seen that relating is mostly directed with social sciences but on the other hand there is no relating with religious sciences and there is a decrease from 6 th to 8 th graders in terms of interdisciplinary relation. It has been seen that even though the coursebooks have alternate activities in case of kinesthetic and visual intelligence there are no alternate audiovisual publications which will address to many other intelligence fields. It has been detected that there is no sensivity on differentiation of text types. As a result it has been concluded that among text types informal essay and essay are mistaken with each other; in memory (trophy) type quoter(speaker) is not stated; general classifications (naming) such as thought writing and didactical text are mentioned as a kind, for some texts good examples of the kind don?t exist, so some advices have been given for all these.Keywords: Coursbooks, theme, text type.