Betonarme binaların deprem performanslarının türkiye bina deprem yönetmeliği 2018`e göre değerlendirilmesi

Abstract

Türkiye, aktif deprem kuşağında yer aldığı için meydana gelen depremler sonucunda can ve mal kayıpları yaşanmaktadır. Bu kayıpların yaşanması depreme dayanıklı yapı tasarımına daha fazla önem verilmesi gerektiğini göstermektedir. 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY 2018) mevcut yapıların deprem performansının yanı sıra yeni yapıların da deprem performansı konusuna dikkat çekmiştir.Yapı sistemlerinin deprem etkisi altında analizleri yapılırken doğrusal ve doğrusal olmayan hesap yöntemleri kullanılmaktadır. Doğrusal davranışa göre analizlerde, malzemenin doğrusal elastik davranış gösterdiği ve yer değiştirmelerin çok küçük olduğu varsayılmaktadır. Doğrusal olmayan hesapta ise malzemenin doğrusal elastik sınırın ötesinde davranışı hesaba katılmakta ve/veya yer değiştirmelerin çok küçük olmadığı göz önüne alınmaktadır. Bu tez çalışmasında TBDY 2018 esaslarına göre boyutlandırılmış betonarme binaların deprem performanslarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Doğrusal hesap yöntemi kullanılarak 4 katlı betonarme bir binanın deprem analizi Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi ve Mod Birleştirme Yöntemi ile yapılmış ve iki yöntemden elde edilen etkin göreli kat ötelemeleri ve taban kesme kuvvetleri karşılaştırılmıştır. Doğrusal olan hesap yöntemlerinin ikinci kısmında ise biri konsolsuz diğer üçü farklı konsol boylarına sahip dört adet 5 katlı betonarme binanın Mod Birleştirme Yöntemi kullanılarak dinamik analizleri yapılarak etkin göreli kat ötelemeleri karşılaştırılmıştır. Doğrusal olmayan hesap yöntemi olarak zemin kat yükseklikleri 3.5 m ve 4.5 m olan 8 katlı iki adet betonarme binanın Statik İtme Analizi Yöntemi ile analizleri yapılarak itme eğrileri, taban kesme kuvvetleri ve plastik mafsal oluşum düzenleri karşılaştırılmıştır. Plastik mafsalların kolonlardan önce kirişlerde oluşması esasına göre boyutlandırma ve kesit hesabının yapılması gerektiği gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler: TBDY, Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi, Spektrum Analizi, Statik İtme Analizi

Turkey is located in an active earthquake zone. Therefore, life and property losses are experienced as a result of earthquakes. Experience of these losses shows that more importance should be given to earthquake resistant structure design. Turkey Seismic Code (TSC 2018) came into force at January 1, 2019. In TSC 2018, the seismic performance of new buildings is considered as well as the seismic performance of existing buildings. Linear and nonlinear methods are used in the analysis of structural systems under earthquake loads. When calculating the linear behavior of the system, it is assumed that the material shows linear elastic behavior. It is also assumed that the displacements are very small. In the nonlinear methods, the behavior of the material beyond the linear elastic limit is taken into account. It is also considered that displacements are not very small.In this thesis, it is aimed to determine the seismic performance of reinforced concrete buildings designed according to TSC 2018. Equivalent Seismic Load Method and Mode Superposition Method were used for the analysis of a 4-storey reinforced concrete building as a linear analysis method and effective relative story drift and the base shear obtained from the two methods were compared with each other. In the second part of the linear methods, 5-storey reinforced concrete buildings, one without console and three with different console lengths are analyzed by using Mode Superposition Method and effective relative story drift are compared. As a non-linear analysis method, the results of the 8-storey reinforced concrete buildings with ground floor height of 3.5 m and 4.5 m were analyzed by Nonlinear Static (Pushover) Analysis, and the base shear, pushover curves and plastic hinge orders were compared. Consequently, the structural system should be designed the principle of having columns stronger than beams.Key Words: TSC, Equivalent Seismic Load Method, Mode Superposition Method, Nonlinear Static (Pushover) Analysis