Eğitim örgütlerinde toksik liderlik

Abstract

Bu araştırmanın amacı toksik örgütlerin, toksik liderlerin, toksik örgüt özelliği gösteren eğitim örgütlerinin ve eğitim örgütlerindeki toksik liderlerin özelliklerini belirlemektir. Bu amaçla ilgili yerli ve yabancı alanyazın taranmış ve toksik liderliğe ilişkin veriler alt problemlere yanıt olabilecek biçimde çözümlenmiştir. Var olan durum olduğu gibi ortaya konduğundan, bu çalışma betimsel bir araştırmadır.Araştırmanın sonucunda tüm örgütlerin az ya da çok toksik özellikleri potansiyel olarak barındırdığı, toksisitenin örgüt içerisinde kendisine yer bulduğu andan itibaren düzenli ve hızlı bir biçimde yayıldığı, toksik liderin elde ettiği başarılarla, etik olmayan davranışlarını maskeleyebildiğini, kötü karar alma sürecinin, toksik iletişimin, adaletsiz uygulamaların toksik okul kültürünün oluşmasına neden olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Okullardaki toksisitenin arındırılabilmesi için, okul yöneticilerinin, okullarındaki olası toksisite kaynağı ve yayıcılarına özel olarak odaklanması, yetkisini paylaşarak, güven ve örgütsel bağlılığı arttırması, açık ve saydam bir iletişim ağı kurulması, işkoliklikten uzaklaşıp sosyal veya aile hayatıyla iş hayatını dengelemesi, kibarlık, sıcaklık ve önemseme gibi iyileştirici duygulara, tutum ve davranışlarında daha çok yer vermesi gerektiği önerilmektedir. Anahtar Sözcükler: Toksik Lider, Toksik Okul, Toksisite, Toksik Kültür

The purpose of this research is to determine the characteristics of toxic organizations, toxic leaders, educational organizations with features of toxic organizations, and toxic leaders in educational organizations. To that end, both domestic and foreign literatures were researched and data gathered were resolved and analyzed accordingly to answer sub-problems. Because the present condition was reflected as it exists, this study is a descriptive one. As results of the research, it is concluded that all organizations more or less contain potentially toxic properties, toxicity quickly and regularly spread, when it finds a place for itself within the organization, toxic leader uses his success and accomplishments to mask his/her unethical behavior and poor decision-making process, toxic communication and unfair practices result in toxic school culture. In order to decontaminate the toxicity in schools, it is recommended for school administrators to specifically focus on the possible source/s and spreaders of toxicity, to increase trust and increase organizational commitment by sharing authority, to establish an open and transparent communication network, to balanced work life with social and family life by staying away from workaholism, and to allocate more space to healing feelings such as kindness, warmth and caring within attitudes and behaviors. Keywords: Toxic Leader, Toxic School, Toxicity, Toxic Culture