Türkçe öğretmenliği 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin yabancılara Türkçe öğretimine yönelik öz-yeterlilik inançlarının araştırılması

Abstract

Bir yabancı dili öğretmek için yetiştirilen öğretmen adaylarının o dili etkili bir şekilde öğretebilecek donanıma sahip olması gerekmektedir. Bunun temel koşulu ise öğretmen adayının konu alanıyla ilgili olarak formasyon sahibi olması gerekmektedir. Bir İngilizce/Almanca/Fransızca v.b. öğretmenin o dili etkili bir şekilde öğretebilmesi için konu alan bilgisine ve pedagojik yeterliliği sahip olması temel koşullardan biridir. Bu durum diğer diller için de geçerlidir. Buradan hareketle, bu çalışmanın amacı anadili olarak Türkçe öğretmenliği bölümlerinin 3. ve 4. sınıflarında öğrenim gören ve teorik olarak iki kredilik Yabancı Dil olarak Türkçe (YDT) öğretimi dersini almış öğretmen adaylarının YDT öğretimine yönelik öz-yeterlilik inançlarının araştırılmasıdır. Mevcut çalışmanın metodolojik olarak temel felsefik dayanağı pozitivizmdir. Bu çalışmada öngörülen nedensellik ise teorik olarak YDT öğretimi dersini almış anadili Türkçe öğretmenliği bölümünün 3. ve 4. Sınıflarında öğrenim gören 202 öğrencinin YDT öğretmeye yönelik öz-yeterlilik inançlarının zayıf olacağı varsayımıdır. Buradan hareketle, bu çalışma bir ölçme aracının uygulandığı betimsel ve korelasyonel bir çalışmadır. Bu çalışmada deneysel olmayan ve bir seferliğe mahsus betimsel tarama deseni tercih edilmiştir. Elde edilen istatistiksel bulgular Türkçe öğretmeni adayı olan 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin YDT öğretmeye yönelik öz-yeterlik inançlarının yüksek olmadığını göstermiştir. Katılımcılar çoğunlukla her madde için `karasızım` seçeneğini işaretlemişlerdir. Ölçme aracının faktörleri açısından durumu bakıldığında, `Temel dil becerilerinin öğretilmesine yönelik öz-yeterlilik algısı` adlı birinci faktörün ortalaması 3,18 olarak, `Yabancı dil öğretim yöntemleri ve ölçme ve değerlendirmeye yönelik öz-yeterlilik algısı` adlı ikinci faktörün ortalaması 3,22 ve `Mesleki pedagoji ve kültüre yönelik öz-yeterlilik algılarını belirmeyi amaçlamaktadır` üçüncü faktörün ortalaması 3,12 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlardan hareketle her bir faktörün ortalama değeri bir birine yakın olmakla beraber, katılımcıların her üç faktörde de öz yeterlilik inançlarının yüksek olmadığı görülmektedir. Sonuç olarak, bu çalışmadan çıkan veriler ışığında araştırmacı tarafından üç gruba hitap edeceği düşünülen tavsiyeler geliştirilmiştir. Bu gruba dâhil edilen kişiler şöyledir: 1) Eğitim politikacıları, 2) Uygulamalı dilbilimciler, 3) YDT öğreten öğretmenler. Bu tavsiyeler şöyledir: 1) Eğitim politikacılarının bu ve buna benzer çalışmaların sonuçlarından hareketle YDT öğretimi alanını bir disiplin olarak ele almaları gerekmekte ve bu alana gerekli özene göstererek Türkiye'de YDT öğretimi lisans programlarının açılması için öncü olmaları gerekmektedir. 2) Uygulamalı dilbilim alanında ikinci dil edinimi/öğretimi üzerine araştırma yapan uzmanlarının bu çalışmanın verilerinden hareketle daha ileri araştırmalar yapması tavsiye edilmektedir. Mevcut çalışmanın verilerini alarak daha ileri istatistiksel modeller önermeleri ve doğrulayıcı faktör analizler yaparak bu konuyu daha kapsamlı bir şekilde ele almaları önerilmektedir. 3) Lisans mezuniyet alanı bir yabancı öğretmeni yetiştirme alanı olamayan YDT öğreten öğretmenlerin bu çalışmanın sonuçlarından hareketle kendi eksikliklerini görmeleri ve bu eksiklikleri giderme noktasında kurumsal ve kişisel çabalarda bulunmaları tavsiye edilmektedir. Anahtar kelimeler: Öğretmen öz-yeterliği, Türkçe öğretmenliği, YDT öğretimi, Eğitim politikaları.

Pre-service teachers who are studying in a foreign language teacher training department are required to have the skills of teaching the foreign language effectively. For this, pre-service teacher are to have vocational and pedagogical educational background. For instance, having vocational and pedagogical educational background is one of the main prerequisites for a French/German/English teacher etc. for teaching the foreign language effectively. This case is applicable to all languages. Accordingly, the aim of this study is to investigate the self-efficacy beliefs of 3rd and 4th grade pre-service teachers studying in Turkish language teaching department towards teaching Turkish as a Foreign Language (TFL), who had taken TFL course with two credits theoretically. The main philosophical underpinning of this study concerning methodology is positivism. Thus, the predicted causality of the research is that 202 pre-service teachers studying in Turkish language teaching department in 3rd and 4th grades, who had taken TFL course with two credits theoretically, have lower self-efficacy beliefs towards teaching TFL. To that end, by using a one-shot scale, this study adopted a correlational and descriptive survey design within quantitative research. The statistical data revealed that self-efficacy beliefs of the participants towards teaching TFL were not favorable. The participants mostly preferred `neutral` option in the scale. When revealed the dimensions of the scale, it was seen that the mean of first factor named as `self-efficacy perception towards teaching basic language skills` was to be 3,18, the second factor named as `self-efficacy perception towards foreign language teaching methods and measurement, evaluation` was to be 3,22, and the third factor named as `Self-efficacy perception towards vocational pedagogy and general culture` was to be 3,12. According to these results, it was seed that the self-efficacy beliefs of the participants were not favorable towards teaching TFL, as well as the means of the three factors' close values.As a conclusion, three suggestions were given to three group people in light the findings. This group consists of 1) Education politicians, 2) Applied linguists, and 3) TFL teachers. The suggestions for this three group people are as follows: 1) With regards to findings of this research, education politicians are to consider TFL as an academic discipline and initiate for TFL discipline as a major in Turkish universities, 2) Applied linguists are required to make further researches regarding the current results. A more comprehensive statistical models and confirmatory factor analysis are to carry out for this issue. TFL teachers graduating from different majors are to see their personal deficiencies and make an effort to minimize these deficiencies in a personal and cooperative way. Keywords: Teacher self-efficacy, Turkish teachers, Teaching TFL, Educational policies.