Cinsiyete göre okul yöneticilerinin çatışma nedenleri ve çatışma yönetimi stratejileri (Keşan örneği)

Abstract

Bu araştırmanın amacı, cinsiyete göre okul yöneticilerinin okullarda çatışma yaşadıkları karşı tarafları, çatışma konuları ve nedenleri arasındaki ilişkiyi belirlemek; kişisel değişkenler ile çatışmayı yönetim stratejileri arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak; çatışma durumu karşısında kullandıkları çatışma yönetim stratejilerini bulmak; çatışma sonuçlarına ilişkin kişilerin tutumlarını belirlemek ve ulaşılan sonuçlar eşliğinde cinsiyete göre çatışmaya karşı okul yöneticilerinin yaklaşımlarını ortaya koymaktır.Bu araştırma karma modele dayanmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu 2013-2014 eğitim öğretim yılının 2.döneminde Edirne İlinin Keşan İlçe sınırları içerisindeki ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında görev yapan 8 kadın ve 8 erkek okul yöneticisinden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemine alınacak okul yöneticileri, cinsiyet dikkate alındığı için olasılık temelli olmayan örnekleme yöntemlerinden orantısız kota örneklemesi kullanılarak oluşturulmuştur. Örneklemde cinsiyet dengesi sağlanmıştır. Cinsiyete göre okul yöneticilerinin okullarda yaşanan çatışmalara ilişkin tutumlarının belirlenmesi ve çatışma durumu karşısında başvurdukları çatışma yönetim stratejilerinin neler olduklarını ortaya çıkarmak için, anket ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Anket ve görüşme okul yöneticileri ile birebir görüşülerek araştırmacı tarafından kaydedilmiştir.Okul yöneticilerinin çatışmaya ilişkin algılarını öğrenmek için yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formu, literatür taraması yapılarak ve uzman görüşlerine başvurularak hazırlanmıştır. Görüşme sırasında veri kaybını önlemek amacıyla, okul yöneticilerinden izin alarak konuşmalar ses kayıt cihazıyla kaydedilmiştir. Görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir.Araştırmada okul yöneticilerinin çatışma çözme stillerini belirlemek için veri toplama aracı olarak Rahim tarafından geliştirilen, Gümüşeli (1994) tarafından Türkçeye uyarlanmış olan, Likert tipi 5'li dereceleme sistemine göre düzenlenmiş, `Rahim Örgütsel Çatışma Ölçeği` kullanılmıştır. Ölçekten elde edilen verilerin analizinde SPSS 16.0 paket programı kullanılmıştır.Cinsiyete göre çatışmaya karşı okul yöneticilerinin tutumu ve kullandıkları çatışma yönetim stratejileri belirlenmeye çalışıldığı bu araştırmanın sonuçlarına göre, cinsiyete göre çatışmaya karşı okul yöneticilerinin tutumları arasında anlamlı farklılıklar bulunduğu ancak cinsiyete göre okul yöneticilerinin kullandıkları çatışma yönetim stratejileri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı ortaya çıkmıştır. Bununla beraber, cinsiyete göre çatışmaya karşı okul yöneticilerinin yaklaşımları üzerinde toplumsal ve örgütsel cinsiyet kalıp yargılarının etkisi olduğu bulunmuştur.

The aims of this study are to determine other sides that school managers have conflict with due to gender and relationship between issues of conflict and causes; to find out the relationship between personal factors and management strategies for conflict; to discover the strategies they use as they face conflict and to determine how the managers attitudinize to the results caused by conflict and their attitudes showed to conflicts caused by gender differences.This study is based on the mixed model. The study group of this study is formed by eight male and eight female managers working in primary and secondary schools in Keşan county of Edirne province in the 2nd term of 2013-2014 Academic Year. School managers included to the survey sampling are formed by using non-permanent sampling methods and disproportionate quota sampling since gender is taken into account. Gender balance is supplied in sampling.To determine how the school managers attitudinize to conflicts at schools and how gender affects their attitudes and to find out what kind of conflict management strategies they use as facing conflict , survey and semi -structured interview form are used . The Survey and the interview are recorded by the researcher in the way of interviewing with the school managers one by one.Semi -structured interview form is used to find out what perceptions the school managers have on conflict. Semi -structured interview form is prepared by conducting literature survey and asking experts' opinions. In the process of the interview, in order to avoid from data loss the talks are recorded by a recorder with the permission of school managers. Data obtained in the process of interviews is analyzed by using content analysis method.In the study, as data collection tool `Rahim Organizational Conflict Scale`, which was developed by Rahim and transcribed into Turkish by Gümüşeli (1994) and designed in accordance with Likert Quintet Gradation System, is used to find out what conflict management styles the school managers use. The data were analyzed by using SPSS 16 packaged software.According to the results of this study ,in which how the school managers attitudinize to conflict and what conflict management styles they use are aimed to determine , it is clearly seen that when gender is taken into account there are significant differences in the school managers' attitudes , but not significant differences between their conflict management strategies . However, it is also found out that there are effects of communal and organizational gender stereotypes on the school managers' approaches.