İlköğretim 6.sınıf fen ve teknoloji dersinde basamaklı öğretim programı uygulamasının öğrencilerin biliş ötesi farkındalıklarına ve problem çözme becerilerine etkisi

Abstract

ÖZETİlköğretim 6.sınıf Fen ve Teknoloji dersinde basamaklı öğretim programı uygulamasının, öğrencilerin biliş ötesi farkındalıklarına ve problem çözme becerilerine etkisini belirlemeye yönelik bu araştırmada, nicel ve nitel araştırma desenlerinin birlikte ele alındığı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda, basamaklı öğretim programı uygulamasının, öğrencilerin biliş ötesi farkındalıklarına ve problem çözme becerilerine etkisini belirlemek amacıyla, yarı deneysel desenlerden biri olan, öntest-sontest eşleştirilmiş kontrol gruplu desen araştırmanın nitel boyutunda ise, veri çeşitliliğini sağlamak ve nicel bulguları daha anlaşılır kılmak amacıyla, nitel araştırma desenlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır.Araştırmanın çalışma grubu, Malatya merkezde bulunan, Vakıfbank İlköğretim Okulunun 6.sınıflarında öğrenim gören öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırmanın nicel boyutunda; 1., 2., 3. ve 4. alt problemine cevap bulmak amacıyla, çalışma grubu 30'u deney, 30'u kontrol grubunda olmak üzere toplam 60 öğrenciden oluşmaktadır. Belirtilen ilköğretim okulunun altıncı sınıfında, dört şube bulunmaktadır. Bu dört şubeden ikisi, araştırma kapsamına alınmıştır. Bunlardan biri deney grubu, diğeri ise kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Araştırmada deney ve kontrol gruplarının oluşturulmasında, olasılığa dayalı örneklem türlerinden ` seçkisiz örnekleme yöntemi` kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise; 5 alt problemine cevap bulmak amacıyla, deney grubunda bulunan 30 katılımcıdan, 10 katılımcı ` gönüllülük esasına` göre belirlenmiştirAraştırmanın verileri hem nicel hem de nitel veri toplama araçları kullanılarak toplanmıştır. Nicel boyutta, öğrencilerin uygulama öncesi ve uygulama sonrası biliş ötesi farkındalıklarını belirlemek amacıyla Yurdakul (2004) tarafından geliştirilen `Biliş ötesi Farkındalık Ölçeği` ve araştırmacı tarafından geliştirilen `Problem Çözme Becerisi Testi` kullanılmıştır. Araştırmada uygulama esnasında araştırmacı ve öğrenci günlüklerinden alıntılar yapılarak ve uygulama sonrasında ise yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılarak ve doküman incelemesi yapılarak nitel veriler toplanmıştır.Deney ve kontrol gruplarına ön test ve son test olarak uygulanan ''Biliş ötesi Farkındalık Ölçeği` ve `Problem Çözme Becerisi Testi''nden elde edilen verilerin istatistiksel analizinde bilgisayar paket programı kullanılmıştır. Biliş ötesi farkındalık ölçeği ve problem çözme becerilerinden elde edilen puanların normal dağılım gösterip göstermediğini saptamak amacıyla, Shapiro-Wilks değerine bakılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, `biliş ötesi farkındalık ölçeğinin` ve ` problem çözme becerileri testinin` ön test-son test ile ilgili verilerin analizinde, parametrik testler kullanılmıştır. Araştırmada, dağılımın normal olduğu grupların ön test-son test puanlarını karşılaştırmak için bağımsız gruplarda t-testi; deney ve kontrol grubunun kendi içinde ön test-son test puanlarını karşılaştırmak üzere bağımlı gruplarda t-testi kullanılmıştır. Araştırmada ayrıca, problem çözme becerisi testlerinin puanlayıcı güvenirliğini test etmek amacıyla, intraclass correlation coefficient-R1 (sınıfiçi güvenirlik katsayısı) hesaplanmıştır. Nicel verilerin analizinde anlamlılık düzeyi p< .05 olarak alınmıştır. Nitel verilerin analizinde ise, betimsel analiz ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır.Araştırmanın nicel bölümünden elde edilen bulgulara göre, deney ve kontrol grubunu oluşturan öğrencilerin ön test biliş ötesi farkındalık ve problem çözme becerileri puanları arasında anlamlı düzeyde farklılaşma görülmemiştir. Fen ve Teknoloji Öğretim Programında var olan önerilerden hareketle işlenen dersin, kontrol grubunu oluşturan öğrencilerin biliş ötesi farkındalıklarının ve problem çözme becerilerinin artmasında etkili olmadığı görülmüştür.Basamaklı öğretim programı uygulamasına tabi tutulan deney grubunun ön test ve son test puanlarından elde edilen bulgulara göre, basamaklı öğretim programının öğrencilerin biliş ötesi farkındalıklarının ve problem çözme becerilerinin artmasında etkili olduğu görülmüştür.Basamaklı öğretim programı uygulamasına tabi tutulan deney ve basamaklı öğretim programı uygulamasına tabi tutulmayan kontrol grubunun son test puanlarından elde edilen bulgulara göre, basamaklı öğretim programı uygulamasının, deney grubundaki öğrencilerin biliş ötesi farkındalıklarının ve problem çözme becerilerinin artmasında etkili olduğu görülmüştür.Basamaklı öğretim programı etkinliklerinin öğrenci merkezli etkinliklerden oluştuğu ve bu etkinliklerin kolaydan zora olduğu, dersi eğlenceli hale getirdiği görülmüştür. Fen ve Teknoloji Öğretim Programında var olan önerilerden hareketle işlenen derste, öğretmenin daha çok anlatım yöntemini kullandığı; öğrencilerin yapabilecekleri, kendilerine güvenecekleri, kararlı oldukları, eğlenceli olan etkinlikleri seçtiği ve bu etkinliklerle daha iyi öğrendiği; en sevdikleri etkinliklerin görsel materyal olarak sunu hazırlama; görsel-işitsel materyal olarak da şiir yazarak bunu sınıfta okuma olduğu ve bu materyalleri hazırlarken duygu ve düşüncelerini daha rahat ifade ettiği; basamaklı öğretim programı etkinliklerinde bilgileri düzenlemede, materyalle ilgili bilgileri nerede bulacaklarına ilişkin bilgilerinin olmadığı; problemlerin, farklı kaynaklardan araştırma yapılarak çözüldüğü; basamaklı öğretim programının hem sözel hem de sayısal derslerde ve sayısal derslerde kullanabileceği ve `niçin bu derslerde kullanılması gerektiği` konusunda da `öğrenilmelerinin zor olduğu` görülmüştür. Ayrıca, basamaklı öğretim programının etkinlik temelli öğrenmelerle öğrencilere birçok etkinlik sunduğu ve öğrencilerin farkındalıklarını arttırdığı, öğrencilerin karşılaştıkları problemlere çözümler ürettiği, yaratıcılıklarını kullandığı, eleştirel davrandığı, öğrenme stiline uygun etkinlikler seçtiği ve öğrendiklerini farklı alanlara transfer ettiği, öğrenmelerini pekiştirdiği, farklı öğrenme yollarını keşfettiği ve diğer derslerde de kullanmasını istedikleri ortaya çıkmıştır.Anahtar Kelimeler: Fen ve Teknoloji Öğretim Programı, basamaklı öğretim programı, biliş ötesi farkındalık, problem çözme

SUMMARY In this study determining the effect of the application of layered curriculum in the 6th class science and technology lesson on the problem solving skills and metacognition awareness of students, a mixed method in which quantitative and qualitative research patterns are handled together has been used. In the quantitative dimension of the study, the application of the layered curriculum, in order to determine the effects of the problem solving skills and metacognition awareness of students, pretest, posttest matching-only design with control gruop which is one of the quasi experimental designs; in the qualitative dimension of the study, in order to make the quantitative findings more understandable and to provide data variations, the case study which is one of the qualitative survey designs have been used. The study group of the research is the 6th grade students of Vakıfbank Elementary School in the center of Malatya. In the quantitative dimension of the study; in order to find the answers for the1st, 2nd, 3rd and 4th sub problems, the study group consists of 60 students and 30 of whom are in the experiment group and 30 of whom are in the control group. At the sixth level of the mentioned school, there are four classes. The two of these classes are the subject of the study. One of them is determined as the experiment group and the other is determined as the control group. In the study, in forming the experiment and the control groups, of the purposive sample types, `random sampling method` has been used. In the quantitative dimension of the study, in order to find answers for the 5th sub problems, from the 30 participants that are in the experiment group, 10 participants have been chosen according to `voluntary basis`. The findings of the study are gathered by using both quantitative and qualitative data collective tools. In the quantitative dimension, in order to determine the metacognition awareness of the students before and after the application, `Metacognition Awareness Scale` which is developed by Yurdakul (2004) and `The Skill of Problem Solving Test` which is developed by the researcher have been used. In the study, during the application, by quoting from the student's and researcher's diaries and after the application, by using semi structured interview forms and examining documents, the qualitative data have been collected. In the statistical analysis of the data that was obtained from `Metacognition Awareness Scale` and `The Skill of Problem Solving Test` which are applied as pretest and posttest in the experiment and control groups, packaged computer programme has been used. In order to determine whether the points that are obtained from the Metacognition Awareness Scale and The Skills of Problem Solving show normal distribution, Shapiro-Wilks value has been considered. As a result of the analyses, in the analysis of the data realeted with the pretest-posttest of `the scale of metacognition awareness of students` and `problem solving skill test`, parametric tests have been used.In the study, in order to compare the pretest-posttest points of the groups in which the range is normal, the t-test has been used in the independant groups; in the experiment and control groups itself, in order to compare pretest-posttest points in the dependant groups, t-test has been used. Besides, in the study, in order to test the scoring reliability of the problem solving skill tests, intraclass correlation coefficent-R1 has been calculated. The significance level, in the analysis of quantitative data, has been taken as p< .05. In the analysis of qualitative data, the methods of descriptive analysis and content analysis have been used. According to the findings obtained from the quantitative section of the study, between the scores of pretest metacognition awareness and the skill of problem solving of the students who form the experimental and control group, a significant differentation hasn not been observed.It has been observed that the lesson that is taught based on the recommendations in the Science and Technology Teaching Programme hasn't got any effects on the increasing of the students's metacognition awareness and their problem solving skills who form the control group. According to the findings that are obtained from the pretest and posttest scores of the experiment group that are subject to the application of layered curriculum, it is seen that layered curriculum has an effect on the increasing of the students's metacognition awareness and their problem solving skills. According to the findings obtained from the experiment group that are subject to the application of the layered curriculum and the conrol group that are not subject to the application of the layered curriculum, it has been observed that the application of the layered curriculum has an effect on the increasing of the students's metacognition awareness and their problem solving skills who are in the experiment group. It has been seen that the activities of the layered curriculum are student centered activities and these activities are from the difficult one to the easy one and make the lessons enjoyable. In the lesson that is taught based on the recommendations in the Science and Technology Teaching Programme, it has been seen that the teacher use expressive method more; the students choose the activities that they can do, they feel confidence, they are determined and that are enjoyable and students learn better the activities; the activities they like most are preparing visual presentation; as the visual and audio material, writing a poem and read it in the class and the students express their feelings and thoughts while they prepare the materials; they don't know where to find the knowledge related with the material on organizing the knowlegde in the activities of the layered curriculum; the problems are solved by searching different resources; the layered curriculume can be used in both non-math and math courses and difficult to learn` on the point that `Why it is necessary to learn in these lessons`. In addition, it has been indicated that the layered curriculum with the help of learning based on activities presents many activities to the students and increases the students' awareness, the students find solutions to the problems they meet, they use their creativeness, they behave critically, they choose the activities suitable for their learning style and transfer what they learned to different areas, they consolidate their learning, they discover different ways of learning and they want to use in other lessons. Key Words: Science and Technology Programme, layered curriculum, metacognition awareness, problem solving.