Yatılı bölge ortaokulu öğrencilerinin atılganlık ve yalnızlık düzeyleri ile aralarındaki ilişkinin incelenmesi (Muş ili örneği)

Abstract

Bu araştırmanın amacı, yatılı bölge ortaokulunda okuyan öğrencilerin yalnızlık ve atılganlık düzeyleri ile aralarındaki ilişkiyi incelemektir.Araştırma hem ilişkisel hem de tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın evrenini, Muş il merkezi ve ilçelerindeki yatılı bölge ortaokullarına devam eden 5. 6. 7. ve 8. sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini, 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Muş ilinin merkezi ve ilçeleri olan Bulanık, Hasköy, Korkut, Malazgirt ve Varto ilçelerinde bulunan 9 yatılı bölge ortaokulunda öğrenim gören 850'si kız, 489'u erkek olmak üzere toplam 1339 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada ölçme aracı olarak; Çocuklar İçin Okul Temelli Yalnızlık Ölçeği, Atılganlık Envanteri kullanılmıştır. Bağımsız değişkene ait veriler Kişisel Bilgi Formu kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde ise frekans (f), yüzde (%) ve verilerin homojen dağılıp dağılmadıklarına göre, Tek Yönlü Varyans Analizi(ANOVA), Bağımsız Gruplar İçin t Testi, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis H, Basit Doğrusal Regresyon, Scheffe testi kullanılmıştır. Araştırmada anlamlılık düzeyi .05 olarak kabul edilmiştir.Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiğinde, atılganlık ile yalnızlık toplam puanları arasında olumsuz, anlamlı ve orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur(R= -.46). Atılganlığın yalnızlığı .21 düzeyinde yordadığı görülmüştür. Yatılı Bölge Ortaokulu(YBO) öğrencilerinin atılganlık puan ortalamaları ve yalnızlık puan ortalamalarının bu öğrencilerin ölçekten alınabilecek maksimum ve minumum puanlar dikkate alındığında, puan ortalamalarının orta düzeyde olduğu saptanmıştır.Atılganlık düzeyi açısından YBO kız öğrencilerinin erkek öğrencilere göre daha atılgan olduğu bulunmuştur. YBO 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin 5. ve 6. sınıf öğrencilerine göre daha atılgan olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinden 1 yıl ve 3 ve fazla yıl YBO'da kalanlar, 2 yıl YBO'da kalanlara göre daha atılgan olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinin YBO'da kalan kardeşinin olup olmamasına, anne eğitim düzeylerine göre atılganlık düzeyleri arasında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur. Babası okuma yazma bilmeyen YBO öğrencilerinin; babası ilkokul, ortaokul ve lise mezunu olan YBO öğrencilerinden daha atılgan olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinden aileleri ile kurduğu ilişkiden çok memnun olanların, biraz memnun olanlara göre daha atılgan olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinden arkadaşları ile kurduğu ilişkiden, okullarından memnun olanların, memnun olmayanlara göre daha atılgan olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinden Psikolojik Danışman(Rehber Öğretmen)'dan yardım alanların, yardım almayanlara göre daha atılgan olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinden aile bireylerinin yanına haftada bir veya ayda bir gidenlerin, iki haftada bir gidenlere göre daha atılgan olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinin arkadaş sayısı arttıkça daha atılgan olduğu bulunmuştur.Yalnızlık düzeyi açısından YBO erkek öğrencilerinin kız öğrencilere göre daha yalnız olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinin sınıf düzeyine, anne eğitim düzeylerine, YBO'da kalan kardeşinin olup olmamasına, YBO'da kalma yılına göre yalnızlık düzeyleri arasında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur. Babası lise mezunu olan YBO öğrencileri; babası okuma-yazma bilmeyen ve okur-yazar olan YBO öğrencilerinden daha yalnız olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinden aileleri ile kurduğu ilişkiden biraz memnun olanların, çok memnun olanlara göre daha yalnız olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinden arkadaşları ile kurduğu ilişkiden, okullarından memnun olmayanların, memnun olanlara göre daha yalnız olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinden Psikolojik Danışman(Rehber Öğretmen)'dan yardım almayanların, yardım alanlara göre daha yalnız olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinden aile bireylerinin yanına hiç gitmeyenler ve daha az sık gidenlerin, daha sık gidenlere göre daha yalnız olduğu bulunmuştur. YBO öğrencilerinin arkadaş sayısı düştükçe daha yalnız olduğu bulunmuştur.Araştırmadan elde edilen sonuçlara dayalı olarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

The purpose of this study was to investigate regional boarding secondary school (RBSS) students' assertiveness and loneliness levels and relationships between these factors. The research was designed both in the correlation and in the survey model. The study was carried out with 5th, 6th, 7th, and 8th grade students who attended boarding schools in Mus's city center and counties. The participants of the research was consisted of 1339 RBSS students (850 female, 489 male) from Mus's city center and counties which are Bulanik, Haskoy, Korkut, Malazgirt, and Varto in the academic year 2013-2014. The instruments of the study were School Based Loneliness Scale for Children and Assertiveness Inventory. A demographic information form was also designed to gather further information. One-way Analysis of Variance (ANOVA), Independent Samples t-test, Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis H, Simple Linear Regression, and Scheffe tests were used to analyze the data. The significance level of the study was set at .05. As correlation coefficients indicated, there were a strong negative and significant correlations between assertiveness and loneliness (R=-.46). It was indicated that assertiveness was a moderate predictor for loneliness (R2= .21). As results indicated, Regional Boarding Secondary School (RBSS) students' assertiveness and loneliness scores were moderate when the maximum and minimum scores were considered, which might be taken from the scales.The findings showed that female students were more assertive than male students. 8th and 7th grade students were more assertive than 5th and 6th grade students. Students who attended to RBSS for 1 and 3 or more years were more assertive than students who attended for 2 years. The results indicated that there was no significant differences in assertiveness level in the terms of mother education level and having other sibling(s) in the RBSS. Students whose fathers were illeterate were more assertive than students whose fathers were elementary, middle, or high school graduates. Students who were satisfied with their family relationships were more assertive than students who were little satisfied with their family relationships. Students who were satisfied from their friends and school were more assertive than who were not. In addition, students who got help from counseling services were more assertive than studens who did not. Students who visited their families once a week or once a month were more assertive than students who visited their families every other week. Students were more assertive when the number of friends increased. The findings also showed that male students were lonelier than female students. There was no significant differences in loneliness level in the terms of students' grade level, mother education level, having other sibling(s) in the RBSS, and education years in the RBSS. Students whose fathers graduated from a high school were lonelier than students whose fathers were illeterate or literate. Loneliness was affected by family relaionships as well. Students who were little satisfied with their family relationships were lonelier than students who were more satisfied with their family relationships. Students who were not satisfied from their friends and school were lonelier than who were. In addition, students who got help from counseling services were less lonely than studens who did not. Students who did not visit or rarely visited their families were lonelier than students who visited their families often. Students felt lonelier when the number of friends decreased. There are several suggestions in parallel with results that gained from the research.