İleri düzey yabancı uyruklu öğrencilerin zorlandıkları kültürel dil unsurlarının tespiti ve sınıflandırılması

Abstract

İleri Düzey Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Zorlandıkları Kültürel Dil Unsurlarının Tespiti ve SınıflandırılmasıTürkçenin ikinci dil olarak öğretimi ile yabancı dil olarak öğretimi birçok konuda benzerlik gösterse de temel bir konuda farklılık gösterir. İkinci dil ediniminde dilin sosyal bağlamı ve kültür boyutu ön plana çıkmaktadır. Çünkü ikinci dil ediniminde dil o kültürün içerisinde öğrenilir. Kurslarda görülen teorik bilgiler, gündelik hayat içerisinde sık sık kullanılır. Dolayısıyla ikinci dil edinenler, yabancı dil öğrenenlere göre çok daha avantajlı bir duruma gelmektedir. Ülkemize gelen ve Türkçeyi ikinci dil olarak edinen yabancı uyruklu öğrenciler bütün bu avantajlarının yanında birçok sorunla karşılaşmaya devam etmektedirler. Bir yıl TÖMER'de öğrenim gören bu öğrenciler bundan sonraki öğrenimlerinde doğrudan dil öğretimi yapan bir kurumdan değil gündelik hayat içerisinde dillerini geliştirmeye devam ederler. Bu çalışmada ÇOMÜ'de öğrenim gören 10 yabancı uyruklu öğrencinin lisans düzeyinde karşılaştıkları dil kullanımlarının tespiti ve sınıflandırılması amaçlanmıştır.Çalışmanın birinci bölümde dil, dil edinimi, ikinci dil edinimi, dil-kültür ilişkisi vb. kavramlar açıklanarak kavramsal çerçeve oluşturulmuştur. Yine Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Programı, dil düzeyleri ve bu programın dil öğretimde kültüre verdiği önem, çok dillilik ve çok kültürlülük bağlamında ele alınmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde araştırmanın deseni olan durum çalışması (case study) açıklanmış, araştırmanın katılımcıları tanıtılmış, veri toplama araçları, veri toplama süreçleri ve araştırmanın geçerliliği ve güvenirliğine ilişkin bilgiler verilmiştir. Çalışmanın verileri, ileri düzey yabancı uyruklu öğrencilerin lisans yaşantılarının 30 günlük bir zaman diliminde tuttukları günlükler ve onlarla yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilmiştir. 1 Mart-30 Mart tarihleri arasında öğrencilere yapılandırılmış günlükler verilmiş, gün içerisinde yaşadıkları ve anlamını zorlandıkları dil kullanımlarını düzenli bir şekilde not almaları istenmiştir. Günlüklerde toplanan verilerin daha anlamlı hale gelmesi için sürecin sonunda yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışmada ileri düzey yabancı uyruklu öğrencilerin günlüklerine 1165 ifade yansımıştır. Alan uzmanı üç kişi tarafından yapılan analizde öğrencileri anlam bakımından en çok zorlayan kullanımların deyimler (f= 458), kinaye (f=288), ad aktarması (f=166), ve tevriye (f=105) olmuştur. Bunların dışında öğrenciler, mübalağa, teşbih, kapalı istiare, irsal-i mesel, teşhis, hüsn-i talil, tezat, tekrir, istifham, nida, tenasüp, açık istiare, ibham, lügaz gibi söz sanatları ile günlük hayatta karşılaşmışlardır. Bu durum, ikinci dil öğretiminde deyimler, atasözleri, kalıp sözlerin yanı sıra edebi dilden de yaralanmak gerektiğini ortaya koymuştur. Yapılan görüşmelerde ise ileri düzey yabancı uyruklu öğrenciler, karşılaştıkları dil kullanımlarından hareketle, Türkçenin deyim zenginliğine sahip bulunduğu ve sürekli bunlarla karşılaştıkları, kinayeli dil kullanımlarının onları sıklıkla şaşırttığı, yanlış anlaşılmaların gülünç durumlara neden olduğu ve genel olarak da Türkçenin anlatım gücünün oldukça yüksek olduğunu belirtmişlerdir.Anahtar Kelimeler: İkinci dil olarak Türkçe öğretimi, dil kullanımları, kültür, söz sanatları

The Identification and Classification of Cultural Language Elements that Give Difficulties to Advanced Foreign StudentsAlthough the teaching of Turkish as a second language and as a foreign language shows similarities in many areas, there is a major difference between them. The social contexts and cultural dimension of the language come to the fore if it is learned as a second language; because, the language is learnt in that culture as a second language. Thus, the people who have a second language are more advantageous than the other who learns the same one as foreign language. The foreign students, who come to our country and learn Turkish as the second language, continue to encounter lots of problems in addition to these advantages. These students get language education from TÖMER for a year, and then continue to improve their language in their daily lives without having any language courses form a language institution in their educational life. In this study, it is aimed to identify and classify the language usage of 10 foreign undergraduate students in ÇOMÜ. In the first part of the study, the conceptual framework was created by explaining some concepts such as language, language acquisition, second language acquisition, language-culture relationship and so on. In addition, the Common European Language Framework Programme was discussed in the context of the language levels and the importance given to the culture during language education, multilingualism and multiculturalism. In the second part of the study, the case study was explained, the participants of the study were introduced; and some information was given related to data collection tools, data collection processes, the reliability and validity of the research. Data of the study is obtained from semi-structured interviews conducted with advanced foreign students and diaries that were kept for 30 days of their undergraduate lives. The structured diaries were given to the students between March 1st – 30th, and they were asked to note the linguistic performance, in which they had difficulties or had hard time to understand, on a regular basis. At the end of the period, semi-structured interviews were conducted in order to make the data collected from diaries more meaningful. In the study, 1165 expressions were reflected into the diaries of advanced foreign students. According to the analyses conducted by three experts in the area, the most difficult expressions that give difficulties to the students are idioms (f= 458), allusion (f = 288), metonymy (f = 166) and double-entendre (f=105). Apart from these, students have faced some figures of speech in the daily life such as hyperbole, simile, metaphor, identification, kind assumption, proverbs, repetition, inquiry, interjection, symmetry, open metaphor, amphibology and riddles. This case has suggested that the literary language should be also used along with idioms, proverbs and expressions in the teaching of the second language. In the interviews conducted, it has been indicated that the language of Turkish is rich in terms of the idioms and the advance foreign students always face these idioms, they are frequently surprised by the sarcastic use of the language and sometimes ridiculed by the misunderstandings and they also stated that Turkish has a high expression of power. Keywords: Teaching Turkish as a second language, linguistic performances, culture, figures of speech