İşbirlikli öğrenmenin lise öğrencilerinin matematik özyeterlik algısı ve başarısı üzerindeki etkileri

Abstract

Türkiye'de lise seviyesindeki okullarda matematik başarısı konusunda ciddi sorunlar görülmektedir. Bu sorunlar ve başarısızlık, eğitim sisteminde uygulanmakta olan öğretim yöntemlerinden kaynaklanıyor olabilir. Bu araştırmanın amacı, geleneksel öğretim yöntemlerine göre daha etkili bir yöntem bulma doğrultusunda işbirlikli öğrenmenin ortaöğretim öğrencilerinin matematik dersi başarısı ve matematik özyeterlik algıları üzerindeki etkilerini incelemektir.Bu araştırma deneysel modellerden kontrol gruplu öntest- sontest modelin kullanıldığı yarı deneysel bir araştırmadır. 41 kız ve 14 erkek olmak üzere toplam 55 ortaöğretim 9.sınıf öğrencisinin katılımıyla gerçekleşmiştir. Bir deney grubu, bir de kontrol grubu oluşturularak deney grubunda 9. sınıf kümeler konusu işbirlikli öğrenme ile, kontrol grubunda ise geleneksel öğretimle anlatılmış, gruplara öntest-sontest uygulanmış, böylece hem aynı grubun uygulama öncesi ve sonrası durumu hem de iki grup arasındaki farklılık incelenebilmiştir.Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından hazırlanan 9. sınıf matematik dersi kümeler ünitesine ilişkin başarı testi ve Umay (2001) tarafından hazırlanmış olan 14 maddelik `Matematiğe Karşı Özyeterlik Algısı Ölçeği` ile toplanmıştır. Elde edilen veriler çözümlenerek grupların aritmetik ortalamaları, standart sapmaları hesaplanmış ve her iki grubun ön ölçüm ve son ölçüm puanları elde edilmiş, bu puanların anlamlılığı incelenmiştir. Grupların ön ölçüm ve son ölçüm puanları arasındaki değişimi incelemek için bağımlı gruplarda t-testi, grupların son ölçüm puanları arasındaki farkın anlamlılığını belirlemek için kovaryans analizi yapılmıştır.Araştırma sonucunda, uygulama sonrasında öntest ve sontest başarı testi sonuçları karşılaştırıldığında hem deney hem de kontrol grubunun matematik başarısının arttığı ve bu artışlar arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Yani konunun öğretilmesinde geleneksel yöntem ve işbirlikli yöntem arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Ancak matematiğe karşı özyeterlik algısı anketi öntest ve sontest sonuçları karşılaştırıldığında işbirlikli öğrenmenin uygulandığı deney grubunda matematik özyeterlik algısının artışında, geleneksel öğretimin uygulandığı kontrol grubuna göre olumlu yönde bir farklılık oluştuğu görülmüştür. Diğer bir deyişle işbirlikli öğrenme, öğrencilerin kendilerini matematiğe daha yeterli hissetmelerini sağlamıştır. Öğrencilerin özyeterliklerindeki bu değişimin, matematik derslerinde işbirlikli öğrenmenin kullanımının birkaç haftalık bir uygulamayla sınırlı kalınmayıp tüm öğretim dönemine yayılması durumunda matematik başarısında da görülmesi mümkün olabilir.Anahtar Kelimeler: İşbirlikli Öğrenme, Matematik Dersi Başarısı, Matematik Özyeterlik Algısı.

In Turkey, some serious problems are seen about mathematics achievement in high schools. This problems and low achievement can be related with teaching methods which are appliying in education system.The purpose of this research is, to examine the effects of cooperative learning on mathematics achievement and perception of self-efficacy of high school students, in line with finding a more effective method to the traditional teaching methods.This research is an semi-experimental pretest-posttest model with control group. 41 female, 14 male and total 55 9th grade high school students participated to the research. 9th grade `mathematical sets` subject was thought to the experimental group with cooperative learning and the control group with traditional teaching methods, so the difference after and before the experiment between groups was examined.The data of the research was collected with an achievement test about 9th grade `mathematical sets` subject, which was prepared by the researcher and perception of self-efficacy scale prepared by Umay (2001). The data of the research were analyzed, so arithmetic means and standart devisions of the groups were calculated and the pretest and posttest results of the two groups were prepared, then their significance were analyzed.T-test for dependent groups was applied for analyzing the change, and analysis of covariance was applied for analyzing the significance between protest and posttest results of the groups.As a result of the research, after comparing the results of pretest and posttest, mathematics achievement increased in both of experimental and control groups and there is not a significant difference between the increases. So there is not a significant difference between traditional teaching and cooperative learning in teaching of the subject. But when the pretest and posttest results of the perception of self-efficacy scale are compared, there is a positive difference in increasing of the mathematical perception of self-efficacy of the experimental group which was thought with cooperative learning according to the control group which was thought with traditional teaching. In other words, cooperative learning has made the students feel more sufficient in mathematics. If the cooperative learning was applied in whole term, not couple of weeks, the changement in students perception of self-efficacy can be seen in achievment too.Key Words: Cooperative Learning, Mathematics Achievement, Perception of Self-Efficacy.