Tez adı: Ömer Seyfettin öykülerinin çocuk edebiyatı ölçütleri açısından değerlendirilmesi

Abstract

Sorgulayan ve dönüştüren bireyin ilk oluşum aşaması olan çocukluk dönemi, nitelikli kitabın çocuklukla buluşturulması için kritik adımların atılacağı bir süreçtir. Bu adımların, hem süreç boyunca hem de vargı noktasında hedeflenene gelinebilmesi için çocuğa sunulan yazın ürünlerinin çocukluk algısını benimsemiş, içeriksel ve biçemsel düzeyini üst kaliteye çıkartmış, evrensel insanî değerleri içselleştirmiş, çocuğa rol biçmekten çok onu araştıran ve anlayan yazarların kaleminden çıkması başat koşuldur. Özellikleri belirtilen yazarları araştırmak ve onlara hedef kitlesi olan çocuklara kritik dönemlerde ulaştırarak sürdürülebilir okuma alışkanlığı kazandırmak için çocuk yazınının ölçütlerine bağlı kalınarak taramalar yapmak gerekmektedir.Bu tezin temel hedefi, hemen tüm okullarda öyküleri okunan veya okutulan yazarlardan biri olan Ömer Seyfettin'in öykülerinden seçilen örneklem alanının çocuk yazını ölçütleri ışığında çözümlemesinin yapılmasıdır. Bulgular ve yorum bölümünde Seyfettin'in yaklaşık yüz altmış öyküsünden belli ölçütler baz alınarak oluşturulan örneklemde kırk öyküsü değerlendirilmiştir.Alan taraması yönteminin kullanıldığı bu çalışmada öyküler, biçemsel (cümle uzunluğu ve bilinmeyen kelime oranı) ve çocuk yazının gerektirdikleri ölçüsünde içeriksel (tema, biçem, eğitsel yön, kahramanlar) yönden incelenmiştir. Bu incelemelerde saptanan bulgular, çocuk yazını ölçütleri ışığında bilimsel bir nedenselliğe dayandırılarak değerlendirilmiştir. Taramalarda saptanan olumlu ve olumsuz durumlara çocuk bakış açısının ölçütleriyle bakılmaya çalışılmış ve bu saptamaların çocukların algılarında yol açabileceği olası değişikliklere değinilmiştir.

It is a crucial step to meet children with the qualified book in the childhood period, which is the primary formation phase of questioning and transforming individuals. To reach the appointed goal both in the process and at the end in this phase, books children are presented with are supposed to adopt childhood perception, be high-qualified both in content and form, internalize international humanitarian values; it is the primary condition that they should be written by authors that analyse and understand children rather than casting them into a role. It is crucial to make a comprehensive literature review adhering to the criteria of children's literature to study the described authors and introduce them to their target audience, to children who are their target audience in the critical periods, and to help them acquire a sustainable reading habit. The primary aim of this thesis is to analyse the sampled stories of Omer Seyfettin, who is one of the most commonly read authors in almost all schools, within the scope of the criteria of children's stories. In the findings and discussion part, of Seyfettin's one hundred sixtystories forty stories were evaluated according to certain criteria. In this study which uses field scanning, stories were examined stylistic (the length of the sentences and usage of unknown words) and contextual (plots/theme, wording, educational aspect, characters) in parallel to children literature's necessity. Findings in this study were evaluated under the light of children's literature based on a scientific causality. In the scannings, it was aimed to assess the negative and positive situation with children perspective and was aimed to refer the differences this study would make in the perception of children.