Tartışılan konuların ilkokul eğitim programlarında yer alıp almamasına yönelik öğretmen görüşleri (Malatya ili örneği)

Abstract

Bu araştırmada; tartışmalı konuların eğitim programlarında yer alması veya almaması ve bu konuların öğretimi konusunda sınıf öğretmenlerinin düşüncelerini tespit etmek ve bu düşünceleri; tartışmalı konuların tanımı, öğretiminde kullanılan yöntem ve teknikler, öğretimin değerlendirilmesi, bu konuların sınıfta ele alınmasının doğuracağı olumlu ve olumsuz sonuçlar, bu konuların öğretiminde yaşanan güçlükler gibi boyutlar açısından incelemek amaçlanmıştır. Araştırmanın modeli `durum çalışması`dır. Çalışma grubunun belirlenmesinde olasılık dışı örnekleme çeşitlerinden birisi olan uygun örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Malatya iline bağlı Battalgazi, Yeşilyurt, Doğanşehir, Kale, Arguvan, Darende ve Akçadağ ilçelerinde yer alan 13 farklı ilkokulda görev yapan 20 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Veri toplamak amacı ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formunda tartışmalı konuların doğası ve öğretimine ilişkin düşünceleri belirlemeye dönük toplam 12 soru vardır. Görüşmelerden elde edilen veriler bilgisayar aracılığıyla NVivo 10 nitel veri analizi programına aktarılarak çözümlenmiştir. Verilerin analizi gerçekleştirilmeden önce, her bir katılımcının görüşünü anlayabilmek adına her görüşme metni baştan sona okunmuştur. Daha sonra bu görüşme metinlerindeki kelime ve kelime öbekleri veri analiz birimi olarak belirlenmiş ve kodlama gerçekleştirilmiştir. Kodlama yapılırken zaman zaman katılımcıların kullandıkları kelimelere aynen yer verilmiş, zaman zaman da katılımcıların düşüncelerini daha iyi ifade ettiği düşünülen kelimeler araştırmacı tarafından kullanılmıştır. Daha sonra kodlara dayalı da temalar oluşturulmuş ve elde edilen veriler analiz edilmiştir. Araştırmada betimsel analiz ve sürekli karşılaştırmalı veri analizi kullanılmıştır.Araştırmanın sonucunda, katılımcı sınıf öğretmenlerine göre tartışmalılık düzeyi en yüksek olan konuların; eğitim sistemi, etnik sorunlar, sınav sistemi, torpil, ana dilde eğitim, darbe ve enflasyon olduğu; tartışmalılık düzeyi en düşük olan konuların ise Kıbrıs sorunu, evrim teorisi, türban, fanatizm ve evlat edinme olduğu tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre eğitim programlarına en fazla eklenmesi tavsiye edilen tartışmalı konuların; çevre kirliliği, hayvan hakları, kültürel yozlaşma, su sıkıntısı, terör, şiddet, ana dilde eğitim, küresel ısınma ve madde bağımlılığı olduğu belirlenmiştir. Katılımcı öğretmenler tarafından tartışmalı konuların sınıfta ele alınmasının empati kurmaya yardımcı olma, farklı düşüncelere saygı duymayı öğretme, problem çözme becerisini geliştirme, duyarlılık kazandırma ve iletişim becerisini geliştirme gibi olumlu sonuçlar ve arkadaşlık bağlarını zedeleme, davranış bozukluğuna neden olma, tepki alma, çatışmaya neden olma gibi olumsuz sonuçlar doğuracağı belirtilmiştir.Katılımcı sınıf öğretmenlerinin sınıf ortamına en çok taşıdıkları tartışmalı konuların darbe, çevre kirliliği, şiddet, hayvan hakları ve su sıkıntısı olduğu; öğrencilerin ise şiddet, darbe, hayvan hakları, işsizlik, fanatizm, çevre kirliliği, terör, madde bağımlılığı, internet ve TV yayınları konularını sınıfa getirdiği tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin tartışmalı konuların öğretiminde en fazla tartışma yöntemi ile soru cevap ve beyin fırtınası tekniklerini kullandıkları; değerlendirme etkinlikleri arasında ise en fazla gözlem yapma, örnek olay içeren metinlerden yararlanma ve konuya ilişkin düşüncelerini anlattırmadan yararlandıkları belirlenmiştir. Tartışmalı konuların öğretiminde yaşanan güçlükler arasında öğrencilerin hazır bulunuşluk seviyesinin yetersiz olması, veli tepkisi, yanlış anlaşılma ve programın yoğun olması en fazla atıf alan güçlükler olmuştur. Tartışmalı konuların öğretimi noktasında öğretmenlerin yeterliliğine dair yapılan nitel analiz sonucunda ise sınıf öğretmenlerinin %75'inin tartışmalı konuların öğretiminde meslektaşlarını yeterli görmediği belirlenmiştir.

In this study, it was aimed whether controversial issues take place in curriculum and opinions of form teachers on teaching these topics, and to analyze the opinions in terms of definition of controversial issues, teaching methods and techniques, evaluation of teaching, positive and negative outcomes of teaching these subjects in class, difficulties in teaching these subjects. The model which is chosen for the study is `a case study`. Of all improbable sampling methods, Inconvenience sampling was used in choosing study group. Study universe consisted of 20 teachers who work in 13 different schools from different districts of Malatya - Battalgazi, Yeşilyurt, Doğanşehir, Kale, Arguvan, Darende ve Akçadağ. To gather data, questions from semi-structured interview were used. There were 12 questions to reveal teachers' opinions related to nature of controversial issues and teaching these topics in semi-structured interview form. Data gathered through interviews were analysed by transferring NVivo 10 qualitative data analysis software. Before data analysis, each interview was revised completely to grasp opinion of participants. Then, words and phrases in interviews were assigned unit of data analysis and coding was carried out. While coding, words used by participants were occasionally quoted, words that are thought to be expressed better were occasionally used by researcher. Afterwards, themes based on codes were created and gathered data were analyzed. Descriptive analysis and continuous comparative data analysis were used in the study.In conclusion of the study, it has been revealed that topics having the highest disputability level are the system of education, ethnical problems, system of exam, backer, education in mother tongue, coup and enflation whereas topics having the lowest disputability level are cyprus issue, theory of evolution, scarf, fanaticism and adoption according to attending teachers. Controversial issues mentioned and suggested to be included in curriculum by attending teachers are pollution, animal rights, cultural degeneration, water shortage, terrorism, violance, education in mother tongue, and drug addiction. In addition, discussing controversial issues in the class reveals developing some positive outcomes such as developing empathy and problem-solving skills, respecting different thoughts, gaining awareness while causing some negative outcomes such as damaging bond of friendship, causing behavioral disorders, getting reactions, causing conflicts.Topics conveyed most by teachers are coup, pollution, violance, animal rights, and water shortage; while topics conveyed by students are violance, coup, animal rights, unemployment, fanaticism, pollution, terrorism, drug addiction, and topics from internet and TV broadcasts. Attending teachers use discussion method and brainstorm to teach controversial issues, they use observation, case study texts and writing students' ideas while evaluation phase. Amongst difficulties while teaching controversial issues, insufficient readiness level, parent reaction, misunderstanding and busy schedule are the most referred difficulties. It is stated that 75% of attending teachers do not find their colleagues sufficient while teaching controversial issues according to qualitative data analysis of teacher proficiency.