Değer öğretimi yaklaşımlarına göre hayat bilgisi dersinde değerler eğitimi

Abstract

Bu araştırmanın amacı ilkokul ikinci sınıf Hayat Bilgisi Dersinde sorumluluk değerini kazandırmada değer öğretimi yaklaşımlarının nasıl bir değişim gösterdiğini ortaya koymaktır. Bu amaçla öğrenci sorumlulukları, değer öğretimi yaklaşımlarına uygun olarak dersin kazanımları ile ilişkilendirilmiştir. Bu bütünleştirmeye ait ders planları, Hayat Bilgisi Dersi ikinci sınıf ikinci ünite süresince çalışma grubuna uygulanmıştır. Araştırma, karma araştırma desenlerinden yakınsayan paralel desen olarak tasarlanmıştır. Araştırmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden tipik durum örnekleme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2017–2018 eğitim öğretim yılında Batman ili Merkez ilçesinde bulunan bir ilkokulun ikinci sınıfına devam eden dört şubedeki öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın yapıldığı şubelerdeki öğrenci sayısı 106'dır. Veri toplama araçları olarak; Çalışma Yaprakları, Açık Uçlu Anket, Görüşme Formu, Sorumluluk Kazanım Testi ve Öğrenci Gözlem Formu kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizinde, nicel ve nitel analiz yönteminden yararlanılmıştır.Değerler eğitimi bir ihtiyaç olarak görülmesine karşın, değerler eğitiminin programlı bir şekilde uygulanmadığı görülmektedir. Ayrıca kapsamlı, teoriye dayanan uygulamaların ve içeriklerin sınırlı olması, programda değerlerin kazanımlarla ilişkilendirilmemiş olması, değer öğretiminde öğretmenin nasıl hareket edeceğinin belirlenmemiş olması değer kazanımında bir boşluğun ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Hayat bilgisi kazanımları ile kazandırılacak değerlerin ilişkilendirilmesi, bu bütünleştirmeye uygun içeriklerin ve değerlendirme araçlarının hazırlanması, belirtilen boşluğu doldurulabileceği; ayrıca belirlenen programın değer öğretimi yaklaşımlarına uygun olarak doğrudan kazandırılması ile öğrencilerin değer kazanımının olumlu yönde değişim göstereceği düşünülmüştür.Elde edilen bulgulara göre, araştırma sürecinden sonra uygulamanın yapıldığı bütün şubelerde, öğrencilerin belirlenen sorumlulukları kazandıkları görülmüştür. Sonuç olarak ikinci sınıf Hayat Bilgisi Dersinde; değer aktarma, değer açıklama, değer analizi ve eylem öğrenme yaklaşımlarına dayanan doğrudan değer öğretimi, öğrencilerin sorumluluk değerini kazanmasında olumlu yönde bir değişim göstermiştir.Anahtar kelimeler: Hayat Bilgisi dersi, değer, sorumluluk, değerler eğitimi, değer aktarma yaklaşımı, değer açıklama yaklaşımı, değer analizi yaklaşımı, eylem (davranış) öğrenme yaklaşımı

The aim of this research is to reveal how the value teaching approaches change in gaining value responsibility in the Life-Science Course of second grade in elementary schools. For this purpose, student responsibilities have been associated with the gains of the course in accordance with the value teaching approaches. The plans of this integration were applied to the study group during the second unit of the Life-Science Course of the second grade.The research is designed as a covergent parallel pattern from mixed researches research designs. In the study, typical state sampling technique from purposeful sampling methods was used. The study group of research is constituted of four branches students who are in the second grade of a primary school in the district of Batman province center in the academic year of 2017-2018. The number of students in the branches is 106. Working Sheets, Open-ended Questionnaire, Semi-structured Interview Form, Responsibility Test and Student Observation Form were used as data collection tools. In the analysis of collected data, quantitative and qualitative analysis method was used.Although values education is seen as a need, it is seen that values education is not implemented programmatically. In addition, limited comprehensive, theory-based applications and contents, values not being associated with the gains in educational program, and the teacher has not being determined how to act in value teaching causes a gap in the value gain. It is thought that the mentioned gap can be filled with associating the values to be gained with Life-Science gains and preparing the contents and evaluation tools according to this integration. In addition, it is thought that the appreciation of the students will be positively changed by the direct acquisition of the program in accordance with the value teaching approaches.According to the findings, after the research process, it was seen that the students gained responsibilities in all branches which the application was carried out. As a result, in the second year of Life-Science Course; direct value teaching, which is based on value incultation, value clarification, value analysis and action learning approaches, showed a positive change in terms of gaining responsibility of students.Keywords: Life-Science course, value, responsibility, value education, value inculation, value clarification, value analysis, action learning