Öğretmenlerin öğretimsel liderlik rolleri ile duygusal emek gösterimleri arasındaki ilişki

Abstract

Toplumları ayakta tutan ve geleceklerine yön veren temel unsurlardan bir tanesi de okullardır. Dolayısıyla bu kurumların içindeki faktörlerin özellikle de öğretmen faktörünün iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Etkili bir okul yaklaşımı için öğretmenlerin sahip olduğu yetenekler ve liderlik özeliklerini açığa çıkarmak ve onların sergilemiş oldukları duygu gösterimlerini incelemek öğretmen faktörünün daha iyi anlaşılması ve değerlendirilmesi için bir ihtiyaç olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda araştırma ortaokul öğretmenlerinin öğretimsel liderlik rolleri ile duygusal emek gösterimleri arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada kullanılan araştırma yöntemi nicel araştırma yöntemidir. Bu yöntem doğrultusunda araştırmada `Öğretmenlerin Öğretimsel Liderlik Rolleri` ve `Duygusal Emek` isimli iki adet ölçek kullanılmıştır. Öğretmenlerin konu ile ilgili algılarının belirlenmesi amaçlandığı için araştırmada kullanılan model genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modelidir. Araştırmanın analizi 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Ankara merkez ilçelerinde (Altındağ, Çankaya, Gölbaşı, Keçiören Mamak ve Yenimahalle) görev yapan toplam 1034 öğretmenden elde edilen verilerle yapılmıştır. Elde edilen verilerin çözümlenmesi için SPSS ve AMOS paket programlarından faydalanılmış ve bu verilere yordayıcı korelasyon araştırma modeli baz alınarak basit ve çoklu doğrusal regresyon analizleri yapılmıştır. Araştırmada ortaokul öğretmenleri algılarının cinsiyetlerine, mezun oldukları okullara, branşlarına, kıdemlerine, çalıştıkları okullardaki hizmet sürelerine ve öğrenci sayısına göre anlamlı farklılık olup olmadığı incelenmiştir. Yapılan analizlerde cinsiyet, mezuniyet, branş, kıdem, hizmet süreleri, öğrenci sayısı değişkenlerinin araştırmanın tüm alt boyunlarında olmasa da anlamlı farklılıklar sergiledikleri tespit edilmiştir. Ayrıca öğretimsel liderlik rollerinin duygusal emek alt boyutu samimi davranış gösterimi üzerinde ve duygusal emek gösterimlerinin de öğretimsel liderlik rolleri alt boyutu olumlu öğretme, öğretme iklimi ve sınıf kültürünün oluşturulması üzerinde anlamlı birer yordayıcı oldukları saptanmıştır. Bu sonuçlara göre, öğretimsel liderlik rollerini geliştirmek için duygusal emek kavramlarına özellikle de samimi davranış gösterimine önem verilmesi gerektiği belirtilmiş ve bununla ilgili önerilerde bulunulmuştur.

Schools are one of the components that support the society and lead its future. That's why the components of the schools should be examined deeply, particularly teachers. It is essential to disclose the skills and features of the teachers' leadership and understand their emotional labor displays for an efficient school life. In this context, the study's purpose was to analyze the relationship between educational leadership roles and emotional labor displays of middle school teachers. The method used in this study is a quantitative method. In the direction of this method two scales, `Educational Leadership Roles of Teachers` and `Emotional Labor Scale`, were used in this study. The aim has been to determine the perception of the teachers regarding the topic so as a model `relational screen model`, one of the general screening model, was used in this study. The analisis of the study was carried out by the data gathered from 1034 teachers who have worked in the central district of Ankara such as Altındağ, Çankaya, Gölbaşı, Keçiören, Mamak and Yenimahalle. To analyze the data, the SPSS and AMOS software programs were used. The data were analyzed by using Descriptive Statistics, Independent Sample T-test, One Way ANOVA and Linear and Multiple Linear Regression which are based on predictive correlation research model. In the research, it was investigated whether there is a significant difference in middle school teachers' perceptions according to the gender, alma mater, field of study, seniority, term of office in their schools and the number of students. In the study it was determined that the variables of the gender, alma mater, field of study, seniority, term of office and the number of the students created a significant difference among the most of sub-dimensions of the study but not all. Besides educational leadership roles have an influence on genuine acting, a sub-dimension of emotional labor displays, and emotinal labor displays have an influence on positive teaching, teaching climate, and creating class culture, a sub-dimension of educational leadership roles. According to these results, it is essential to put emphasis on the concept of emotional labor particularly genuine acting for developing educational leadership roles and in this context some suggestions have been made.