Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin liderlik tarzı ile örgütsel sessizlik arasındaki ilişkinin analizi

Abstract

Bu çalışmada, öğretmen görüşlerine göre liderlik tarzlarından otokratik, demokratik, serbest bırakıcı, dönüşümcü ve etkileşimci liderlik tarzlarının, örgütsel sessizlik ile ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın alt problemlerinde ise, okul müdürlerinin liderlik davranışlarına yönelik öğretmen algıları, öğretmenlerin sessizlik davranışının düzeyi, liderlik tarzlarıyla, sessizlik davranışı ilişkisinin yönü ve gücü nedir sorularının yanıtları aranmıştır. Araştırmanın evrenini, 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında, Malatya iline bağlı 13 ilçede görev yapan 12.987 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklemini ise Malatya ili ilçe merkezlerinde ve köylerindeki 282 ilkokul, 277 ortaokul ve 294 lisede görev yapan toplam 853 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri betimleyici istatistik analizine tabi tutulmuştur. Elde edilen veriler, yüzde ve frekans tabloları ile özetlenmiş, istatistik paket programı kullanılarak analizler ve değerlendirmeler yapılmıştır. Verilerin normallik sınaması Kolmogorov – Smirnov testi ile yapılmış olup verilerin normal dağılım gösterdiği varsayımı sağlanmıştır. Bu yüzden veriler parametrik testlerden bağımsız örneklem t test ve tek yönlü ANOVA ile analiz edilmiştir. Normal dağılım göstermeyen gruplarda Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Bunların yanı sıra okul müdürlerinin sergiledikleri liderlik tarzı davranışlarından otokratik liderlik, demokratik liderlik, serbest bırakıcı liderlik, dönüşümcü liderlik ve etkileşimci liderlik tarzı davranışlarının örgütsel sessizlikle ilişkisinin yönünü ve gücü belirlemek üzere çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Çalışmada hata düzeyi .05 olarak kabul edilmiştir. Öğretmenler okul müdürlerinin liderlik tarzlarından; otoriter ve serbest bırakıcı liderlik tarzı davranışlarını sergilemesini sırasıyla ( =2,28) ve ( =2,49) ortalama ile `Kısmen Katılıyorum` düzeyinde; demokratik, dönüşümcü ve etkileşimci liderlik tarzları davranışlarını sergilemesini sırasıyla ( =3,33), ( =3,29) ve ( =2,96) ortalama ile `Orta Düzeyde Katılıyorum` düzeyinde değerlendirmişlerdir. Yine görüşlerine başvurulan öğretmenlerin verdikleri yanıtların ortalamalarına göre ( =3,81), öğretmenlerin okullarında meydana gelen durumlar karşısında görüş ve önerilerini ifade etmek yerine çoğunlukla sessizlik davranışı sergiledikleri söylenebilir

In this study, it was aimed to determine the relationship between organizational silence and autocratic, democratic, laissez faire, transformational and interactionist leadership styles according to the views of teachers. In the sub-problems of the study, the teachers' perceptions of the leadership style behaviors of the school principals, the level of silence behavior of the teachers, the direction and the power of the relationship between leadership styles and organizational silence behavior were examined. The population of the study consisted of 12,987 teachers working in 13 districts of Malatya province in 2017-2018 academic year. The sample is composed of 282 primary schools, 277 secondary schools and 293 high schools in the district centers and villages of Malatya. The data of the study were subjected to descriptive statistical analysis. The obtained data are summarized with percentage and frequency tables and analyzes and evaluations have been made by using statistical package program. The data were tested by Kolmogorov - Smirnov test and the assumption was made that the data were distributed normally. Therefore, the data were analyzed by independent samples t test and one-way ANOVA from parametric tests. Kruskal Wallis test was used in the groups which did not show normal distribution. In addition, multiple linear regression analysis was conducted to determine the direction and strength of the relationship between organizational silence and autocratic, democratic, laissez faire, transformational and interactionist leadership styles exhibited by school principals. The error level was accepted as .05. Teachers evaluated the fact that school principals exhibited authoritarian and laissez faire leadership style behaviors ( =2,28) ve ( =2,49) from their leadership styles at the level of `Partially Agree`, and exhibited their behaviors of democratic, transformational and interactive leadership styles ( =3,33), ( =3,29) and ( =2,96) at the level of `Medium level Agree`. Again, according to the average of the answers of the teachers ( =3,81), it can be said that the teachers displayed silence behavior rather than expressing their opinions and suggestions in the face of the situations occurring in their schools.