Ortaokul yedinci sınıf öğrencilerinin afet bilgi düzeyleri ve farkındalıkları: Sapanca örneği

Abstract

Bu araştırma, ortaokul yedinci sınıf öğrencilerinin afetler konusundaki bilgi düzeyleri ve farkındalıklarının belirlenmesi amacıyla gerçekleştirildi. Bu tanımlayıcı ve kesitsel araştırma Sapanca'da 9 ortaokulda öğrenim gören 389 öğrenci ile gerçekleştirildi. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından hazırlanan Tanıtıcı Bilgi ve Afet Farkındalık Formu ile 'Çocuklarda Afet Bilgi Düzeyi testi' kullanıldı.Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel testler, Kolmogorov Smirnov testi, Anova, Student-t testi, Ki-Kare testi, Continuity (Yates) düzeltmeli ve Fisher Tam Ki-Kare testi ve Pearson Korelasyon testi kullanıldı. Öğrencilerin yaş ortalaması 12,17±0,73 olup, %50,4'ü erkekti. Öğrencilerin %48,6'sının okul başarı durumlarının iyi, %29'unun orta olduğu belirlendi. Öğrencilerin daha önce %82,5'inin deprem, %53,8'inin sel yaşadıkları tespit edildi. Öğrencilerin %76,1'inin afetler konusunda daha önceden eğitim aldığı ve %30,7'sinin AFAD, %67,2'sinin okuldan eğitim aldığı tespit edildi. Öğrencilerin afetler ile ilgili soruları %20,3 ile %67,6 arasında doğru cevaplandırdığı saptandı. Öğrencilerin afet bilgi düzeyi testi puan ortalaması 11,69±3,87'dir. Daha önce afet yaşayan ve afet eğitimi alan öğrencilerin afet bilgi düzeyi testi puan ortalamasının, diğer öğrencilere göre istatistiksel açıdan anlamlı derecede yüksek olduğu belirlendi (p<0,05). Anne eğitimi ve baba eğitimi ilkokul olan öğrencilerin afet bilgi düzeyi testi puan ortalamasının diğer öğrencilere göre istatistiksel açıdan anlamlı derecede düşük olduğu belirlendi (p<0,01). Okul başarı durumu kötü olan öğrencilerin Afet Bilgi Düzeyi Testi puan ortalamalarının, okul başarı durumu orta, iyi ve çok iyi olanlara göre istatistiksel açıdan anlamlı derecede düşük olduğu belirlendi (p<0,01). Kız öğrencilerin, ekonomik durumu ve okul başarı durumu orta, iyi ve çok iyi olan, daha önce afet eğitimi alan ve afetler hakkında eğitim almayı düşünen öğrencilerin deprem sırasında `Güvenli bir yerde ÇÖK-KAPAN-TUTUN pozisyonunu uygulamayı düşünme durumunun daha yüksek olduğu belirlendi (p<0,05). Daha önce afet yaşayan ve afet eğitimi alan öğrencilerin kimyasal madde sızıntısı durumunda bulunulan ortamda varsa nemli havlu ile burnunu kapatmayı düşünme durumunun, daha önce afet yaşamayan ve afet eğitimi almayanlara göre daha yüksek olduğu belirlendi (p<0,05). Annesi çalışan, ekonomik durumu orta, iyi ve çok iyi olan, daha önce afet eğitimi alan ve afetler hakkında eğitim almayı düşünen öğrencilerin şartlar uygunsa ve sel varsa yüksek bir alana çıkmayı düşünme durumunun, diğer öğrencilere göre yüksek olduğu belirlendi (p<0,05). Afet ile ilgili programları takip eden öğrencilerin, sel esnasında uyarılar için TV ve radyo dinlemeyi düşünme durumunun, takip etmeyenlere göre daha yüksek olduğu belirlendi (p<0,05). Daha önce afet yaşayan, afet ile ilgili eğitim alan ve afetler konusunda yeterli bilgiye sahip olduğunu düşünen öğrencilerin bulunulan yerdeki kapalı alanda kalıp fırtınanın dinmesini beklemeyi düşünme durumunun, diğer öğrencilere göre daha yüksek olduğu belirlendi (p<0,05). Baba eğitimi ilkokul olan, okul başarı durumu kötü olan ve daha önce afet yaşayan öğrencilerin heyelan sırasında uygun şekilde bulunulan yeri terk edip aşağıya inmeyi düşünme durumunun, diğer öğrencilere göre daha yüksek olduğu belirlendi (p<0,05). Kız öğrencilerin, daha önce afet yaşayanların ve afetler konusunda yeterli bilgiye sahip olduğunu düşünen öğrencilerin yangın sırasında uygun olan en hızlı şekilde bulunulan yeri terk etmeyi düşünme durumunun, diğer öğrencilere göre daha yüksek olduğu belirlendi (p<0,05). Öğrencilerin yaş ortalaması ile Afet Bilgi Düzeyi Testi arasında anlamlı çok zayıf negatif ilişki bulundu (p<0,05). Araştırma sonucunda, öğrencilerin afetler ile ilgili bilgi düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlendi. Daha önce afet yaşayan, afet eğitimi alan, okul başarısı yüksek olan, anne ve baba eğitimi yüksek olan öğrencilerinin afetler ile ilgili bilgi düzeylerinin daha yüksek olduğu saptandı.

This research was fulfilled to detect the information level and awareness about disasters of seventh grade students in the secondary school. This research, which was descriptive and cross-sectional, was fulfilled with 389 students of 9 secondary schools in Sapanca. In collection of data, Descriptive Information and Disaster-Awareness Form prepared by the researchers and Disaster Data Level Test were used. In evaluation of data, Descriptive Statistic Test, Kolmogorov Smirnov Test, Anova, Student-t Test, Chi-Square Test, Continuity (Yates) Correction Test, Fisher's Exact Chi-Square Test and Pearson Correlation Test were used. The average age of the students was 12,17±0,73 and 54% of them was male. It was detected that 48,6% of the students' academic achievement was good and 29% of them was medium. It was confirmed that 82,5% of the students experienced an earthquake and 53,8% of them experienced a flood before. It was detected that 76,1% of the students were educated about the disasters; 30,7% of them were educated by AFAD and 67,2% of them were educated at schools. It was confirmed that the students answered the questions about disasters correctly at the rate of between 20,3% and 67,6%. The students' average point of Disaster Information Level Test was 11,69±3,87. It was detected that the average point of Disaster Information Level Test of the students, who was experienced a disaster and took education of the disasters, was meaningfully higher than the other students' by the terms of statistical (p<0,05). It was detected that the average point of Disaster Information Level Test of the students, whose father's and mother's education level is primary school, was meaningfully lower than the other students' by the terms of statistical (p<0,01). It was detected that the average point of Disaster Information Level Test of the students, whose academic achievement was bad, was meaningfully lower than the students, whose academic achievement was medium, good and very good, by the terms of statistical (p<0,01). It was detected that Female Students and the students whose economical situation and academic achievement was medium, good and very good and the ones who took education of the disasters and thought that they would take the disaster education, practice the position of drop-cover-hold on quite likely in a safe place during the earthquake (p<0,05). It was detected that the students, who experienced with a disaster or took the education of disaster before, held their nose with a humid towel if it was available in case of chemical substance leak more likely than the ones who did not experience a disaster or did not take education of the disasters before (p<0,05). It was detected that the students, whose mothers worked and economic condition was medium, good and very good and the ones who took education of the disasters and thought that they would take education of the disasters, climbed high more likely if the conditions were available and there was a flood when it was compared with the other students (p<0,05). It was detected that the students, who follow the programmes related to the disasters, listened television and radio for the warnings during the flood more likely than the ones who does not follow them (p<0,05). It was detected that the students, who experienced a disaster, took education of the disaster and thought that they had enough information about disasters, waited in the close area on the available surrounding until the storm finished more likely when it was compared with the other students (p<0,05).The students, whose father's education level was primary school, academic performance was bad and the ones who experienced a disaster before, left from that environment properly during the landslide more likely when it was compared with the other students (p<0,05). Female students and the students who experienced with a disaster before and thought that they had enough information about disasters , left that environment fast during the fire more likely when it was compared with the other students (p<0,05). A meaningful very poor correlation was found between the average age of the students and Disaster Information Level Test (p<0,05). It was detected that the students' information level about the disasters was medium at the end of the research. It was confirmed that the information level of the students, who experienced a disaster and took education of the disaster, the ones whose academic achievement and parents' education level was high, was better.