Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye düzeyleri ile okul müdürlerine yönelik öğretimsel liderlik algıları arasındaki ilişki (Çanakkale örneği)

Abstract

Bu araştırmada, öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye düzeyleri ile okul müdürlerine yönelik öğretimsel liderlik algıları arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmaktadır. Nicel araştırma yaklaşımı benimsenerek gerçekleştirilen araştırma, ilişkisel tarama modeli ile yürütülmüştür. Araştırmanın evreni, 2017 yılında Çanakkale ili ve ilçeleri içerisinde yer alan farklı nitelikteki ilkokullar ve ortaokullarda görev yapan dört temel branş (Türkçe, Matematik, Fen bilgisi, Sosyal bilgiler) ve sınıf öğretmenlerinden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise, Çanakkale il merkezi, Yenice ve Çan ilçelerindeki ilk ve ortaokullarda görev yapan ve araştırmaya gönüllü olarak katılan öğretmenlerden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri; `Pozitif Psikolojik Sermaye` ve `Öğretim Liderliği` ölçekleriyle toplanmıştır. Ayrıca araştırmacı tarafından oluşturulan `Kişisel Bilgi Formu` uygulanmıştır.Araştırmada 355 gönüllü katılımcıdan elde edilen veriler SPSS 23 paket programı aracılığı ile analiz edilmiştir. Verileri analiz ederken aritmetik ortalama, yüzde, bağımsız gruplar t-testi, ANOVA testi ve Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayelerine ilişkin algılarının `çok iyi` olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye algılarının, okul türü, kıdem, eğitim düzeyi, okuldaki öğrenci ve öğretmen sayısı, okulun genel başarı durumu ve okuldaki kaynaklara ulaşım durumuna göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı bulunmuştur. Cinsiyet, branş ve yöneticilik görevi yapmış olma değişkenlerinin ise öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye algılarını etkileyen bir faktör olmadığı belirlenmiştir. Öğretmenlerin okul müdürlerine yönelik öğretimsel liderlik algılarının `orta` düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin öğretimsel liderlik algılarının, okul türü, kıdem, eğitim durumu, okuldaki öğrenci ve öğretmen sayısı, okulun başarısına ilişkin görüşü ve okuldaki kaynaklara ulaşım durumu değişkenlerine göre anlamlı bir farklılaştığı bulunmuştur. Ancak cinsiyet, branş ve yöneticilik görevi yapmış olma değişkenleri açısından anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayelerine ilişkin algı düzeyleri ile okul müdürlerine yönelik öğretimsel liderlik algıları arasında pozitif yönde orta düzeyli bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

In this research, it is aimed to investigate the relationship between positive psychological capital levels of teachers and their perceptions of instructional leadership towards school principals. The quantitative research approach was adopted and the relational screening model was used. The universe of the research consists of four primary branches (Turkish, Mathematics, Science, Social studies teacher) and class teachers who work in primary schools and secondary schools of different qualities in Canakkale province and districts in 2016-2017 academic year. The sample of the research consists of the teachers who worked in primary and secondary schools in Canakkale province center, Yenice and Çan districts and voluntarily participated in the research. Data of the study were collected with `Positive Psychological Capital` and `Instructional Leadership` scales. In addition, a `Personal Information Form` created by the researcher has been applied.The data obtained from 355 volunteer participants in the study were analyzed with the SPSS 23 package program. In the analysis of the data, arithmetic mean, percent, independent groups t-test, Anova test and Pearson correlation analysis were used. The results of the research showed that teachers' perceptions about positive psychological capital were `very good` and showed significant difference according to school type, seniority, educational status, number of students and teachers in school, school overall success status and access to school resources. However, teachers' perceptions did not show any significant difference according to gender, branch and managerial duty status. Teachers' perceptions of instructional leadership towards school principals are found `moderate`. Teachers' perceptions of instructional leadership showed significant difference according to school type, seniority, educational status, number of students and teachers in the school, opinion on the success of the school, and access to school resources. However, teachers' perceptions of instructional leadership did not show any significant difference according to gender, branch and managerial duty status. It is concluded that there is a positive moderate relation between perception levels of teachers' positive psychological capital and their perceptions of instructional leadership towards school principals.