Yunus Emre felsefesiyle öğretmenlerin öz denetimi

Abstract

Bu çalışmada, Yunus Emre felsefesiyle öğretmenlerin öz denetim unsurlarının neler olduğunun tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada Yunus Emre söylemlerinin tespit edilmesi gerektiğinden öncelikle nitel araştırma yöntemlerinden doküman (belge) incelemesi deseni kullanılmıştır. Bu çalışma temel olarak üç aşamadan oluşmaktadır. Araştırmanın ilk aşamasında öz denetim unsurlarını saptamaya yönelik inceleme yapılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında, öğretmenlerin öz denetim unsurlarını saptamaya yönelik olarak Temel Eğitime Destek Projesinin 'Öğretmen Eğitimi' bileşeni kapsamında Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü koordinatörlüğünde hazırlanan 2006 ve 2017 yılına ait Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri incelenmiştir. Araştırmanın üçüncü aşamasında, Yunus Emre felsefesiyle öğretmenlerin öz denetim unsurlarını saptamak amacıyla, Yunus Emre'nin beyitlerinden oluşan Divan adlı eseri incelenmiştir. Araştırmada elde edilen verileri analiz etmek için hem içerik analizinden hem de betimsel analizden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda dürtüleri kontrol etme, duyguları kontrol etme, hedef izleme, öz değerlendirme, öz izleme, öz pekiştirme, inhibisyon, benmerkezcilikten uzaklaşma, bilinçli davranışlar, davranışları kontrol etme, öfke yönetimi, düşünceleri kontrol etme, risk alma, aktarma (manevra), güvenilir olmak, kendine güvenme (öz güven), onarıcılık, övünmekten kaçınma, öz disiplin, öz eleştiri, öz yeterlik, sağlıklı beslenme, sosyalleşme, yaşantısallık, yenileyicilik olmak üzere yirmi beş adet öz denetim unsuru tespit edilmiştir. Ayrıca 2006 yılı Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri kapsamındaki alt yeterliklere yönelik performans göstergelerinde hedef izleme, bilinçli davranışlar, sosyalleşme, benmerkezcilikten uzaklaşma, düşünceleri kontrol etme, onarıcılık, öz yeterlik, kendine güvenme, davranışları kontrol etme, öz izleme, öz değerlendirme, öz pekiştirme, yenileyicilik, öz eleştiri, öz disiplin, sağlıklı beslenme, güvenilir olmak, yaşantısallık ve aktarma öz denetim unsurları saptanmıştır. 2017 yılı Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri kapsamındaki yeterliklere yönelik, yeterlik göstergelerinde ise hedef izleme, bilinçli davranışlar, aktarma, sosyalleşme, benmerkezcilikten uzaklaşma, yaşantısallık, davranışları kontrol etme, öfke yönetimi, duyguları kontrol etme, düşünceleri kontrol etme, yenileyicilik, kendine güvenme, öz yeterlik, öz değerlendirme ve sağlıklı beslenme öz denetim unsurları saptanmıştır. Yunus Emre felsefesiyle öğretmenlerin özdenetim unsurlarını belirlemek amacıyla yapılan inceleme sonucunda, yüz altmış sekiz adet beyit ve şiirde öz denetim unsurlarının mevcut olduğu görülmüştür. Yunus Emre Divanı adlı eserde dürtüleri kontrol etme, duyguları kontrol etme, hedef izleme, öz değerlendirme, öz pekiştirme, benmerkezcilikten uzaklaşma, bilinçli davranışlar, davranışları kontrol etme, öfke yönetimi, düşünceleri kontrol etme, güvenilir olmak, kendine güvenme (öz güven), onarıcılık, övünmekten kaçınma, öz disiplin, öz eleştiri, öz yeterlik, sosyalleşme (kişilerarası ilişkiler), yaşantısallık ve yenileyicilik olmak üzere yirmi adet öz denetim unsuru tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Yunus Emre felsefesinde öğretmenlerin öz denetim unsurlarının mevcut olduğu görülmüştür. Ayrıca toplumların kilit taşı olan eğitim- öğretim sürecinde, öğrenci yetiştirecek bireylerin öz denetim becerilerini geliştirebilmeleri ve kültürel olarak yorumlayabilmeleri amacıyla Yunus Emre ve felsefesinin incelenmesinin alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

In this study, it was aimed to determine what are the elements of teachers' self-control with Yunus Emre philosophy. As Yunus Emre discourses have to be determined in the research, document analysis has been used in qualitative research methods. This study basically consists of three stages. In the first stage of the study, an investigation was conducted to determine the elements of self-control. In the second stage of the research, The General Competencies of Teaching Profession for 2006 and 2017 were examined to determine the self-control elements of the teachers. In the third stage of the research, the Divan composed of the couplets of Yunus Emre was examined in order to determine teachers' self-control elements with the philosophy of Yunus Emre. The data obtained in the study were analyzed both content analysis and descriptive analysis. As a result of the first stage, controlling impulsions, controlling emotions, following target, self-evaluation, self-monitoring, self-reinforcement, inhibition, avoiding self-centeredness, conscious behaviour, controlling behaviours, anger management, controlling thoughts, taking risks, transposition, being reliable, self-confidence, restorative self-control, avoiding boast, self-discipline, self-criticism, self-efficacy, eating healthy, socializing, experiental self-control and regenerating self-control are determined as the elements of self-control. In addition, in the second stage of the research, following target, conscious behaviour, socializing, avoiding self-centeredness, controlling thougts, restorative self-control, self-efficacy, self-confidence, controlling behaviours, self-monitoring, self-evaluation, self-reinforcement, regenerating self-control, self-criticism, self-discipline, eating healthy, being reliable, experiental self-control and transposition are determined as the elements of teachers' self control in the performance indicators for sub-competencies within the scope of the 2006 General Teaching Proficiency Competencies. And following target, conscious behaviours, transposition, socializing, avoiding self-centeredness, experiental self-control, controlling behaviours, anger management, controlling emotions, controlling thoughts, regenerating self-control, self-confidence, self-efficacy, self-evaluation and eating healthy are determined as the elements of teachers' self-control in the proficiency indicators for competencies within the scope of the 2017 General Teaching Proficiency Competencies. As a result of the analysis to determine the elements of teachers' self-control with Yunus Emre philosophy, it was seen that there were one hundred sixty-eight self-control elements in couplets and poetry. Controlling impulsions, controlling emotions, following target, self-evaluation, self-reinforcement, avoiding self-centeredness, conscious behaviours, controlling behaviours, anger management, controlling thoughts, being reliable, self-confidence, restorative self-control, avoiding boast, self-discipline, self-efficacy, socializing, experiental self-control and regenerating self-control are determined as the elements of self control in the Divan of Yunus Emre. As a result, in the philosophy of Yunus Emre, teachers' self-control elements existed. It is also thought that the analysis of Yunus Emre and his philosophy will contribute to the field in order to develop the teachers' self-control skills and to interpret them culturally during the education process which is the keystone of the society.