Salnamelere göre Edirne`de eğitim ve eğitim kurumları (1876-1908)

Abstract

Tezin konusunu, Osmanlı Devleti'nin önemli vilayetlerinden olan Edirne vilayetinin 1876-1908 yılları arasındaki eğitim kurumlarının incelenmesi oluşturmaktadır. Çalışma, Abdülhamid'in tahta çıkışından II. Meşrutiyetin ilanına kadar geçen süreyi kapsar. Tezin temel kaynaklarını Edirne Vilayet Salnameleri, Osmanlı Maarif Salnameleri, ilgili tezler, kitap ve makaleler oluşturmaktadır. Elde edilen bilgiler karşılaştırmalı olarak yıllara göre tablolar halinde sunulmuştur. Tezde Osmanlı Devleti'ndeki eğitim, Tanzimat öncesi ve sonrası şeklinde ikiye ayrılarak ele alınmıştır. Edirne vilayetinde; kız ve erkek Müslüman ve Gayrimüslim mektebleri, yabancı mektebleri ayrı ayrı incelenmiştir. Çalışmada tüm bu mekteblerin adları ve eğitim kademeleri ile hangi yıllarda açıldıkları ve kaç yıl faaliyet gösterdikleri ortaya konmuştur. Bu mekteblerin kimler tarafından kurulduğu, uygulan eğitim programları, eğitim süreleri, okutulan dersler analiz edilmiştir. Mekteplerdeki kız ve erkek talebe sayısı, çalışan görevliler, müdürler, muallim ve muallimeler hakkında bilgi verilmiştir. Vilayetteki kütüphane, matbaa ve gazetelerin faaliyetleri incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Edirne, Eğitim, Maarif, II. Abdülhamit, Vilayet

Examination of the educational institutions in the Edirne province, which is one of the important provinces of the Ottoman Empire, between the years of 1876-1908 constitutes the subject of the thesis. The study includes the period lapsing from the enthronement of Abdul Hamit II to the proclamation of constitutional monarchy. Primary sources of the thesis are consisted of Edirne Province Yearbooks, Ottoman Education Yearbooks, related thesis, books and articles. Obtained information is presented comparatively in tables according to the years. Education in the Ottoman Empire is discussed in the thesis by dividing it into two periods as before and after Constitutional Monarchy. Girls and boys schools, Muslim and Non-Muslim schools and foreign schools in Edirne province are discussed separately. The information such as the names of these schools, in which year they started to give education, and how long they had been active is revealed in this study. The information such as who founded these schools, applied curriculum, education periods, and taught courses is analyzed. Information is also given regarding the number of girl and boy students in these schools, working employees, school principals, male and female teachers. Activities of the libraries, printing houses and newspapers in the province are examined.Key Words: Edirne, Education, Education System, Abdul Hamit II, and Province