Sol renal ven ile vena kava inferiyor varyasyonlarının intravenöz kontrast madde verilerek veya verilmeyerek gerçekleştirilen helikal bilgisayarlı tomografi ile değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Helikal Bilgisayarlı Tomografi (BT) ucuz, hızlı, efektif olması ve çoğu merkezde kolayca uygulanabilmesi nedeniyle sol renal ven (SRV) ve vena kava inferiyor (VKİ) varyasyonlarının tanısında tercih edilen modalite olma özelliğindedir. Çalışmamızın amacı intravenöz kontrast madde verilmeden önce ve verildikten sonra gerçekleştirilen rutin abdomen BT çekimlerini retrospektif olarak değerlendirmek, SRV ve VKİ varyasyonlarının sıklığını ve cinsiyet ile ilişkisini saptamaktır. Literatürde kontrastsız BT'nin SRV ve VKİ varyasyonlarını saptamada etkinliğini araştıran çalışma saptanmamış olup çalışmamız kontrastsız BT'nin bu tip varyasyonların tespitinde duyarlılığını değerlendiren ilk çalışma olma özelliğindedir. Gereç ve Yöntem: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Radyoloji Anabilim Dalı BT Ünitesinde Ocak 2012 ile Ağustos 2013 tarihleri arasında gerçekleştirilen 1300 adet tüm batın BT çekimi retrospektif olarak incelenmiştir. Sonrasında bulunan sonuçlar ortalama, standart sapma, ortanca, minimum, maksimum, frekans ve yüzde değerleri kullanılarak değerlendirilmiştir. SRV ve VKİ varyasyonlarının cinsiyete göre görülme oranları istatistiksel olarak değerlendirilmiştir.Bulgular: Çalışmamızda 1300 BT çekiminin 704 tanesi (%54,2) kontastlı, 596 tanesi (%45,8) kontrastsızdır. Hastaların 525 tanesi (%40,4) kadın 775 tanesi (%59,6) erkektir. Çalışmamızda toplamda 105 hastada (%8,1) SRV ve VKİ varyasyonu saptanmıştır. Çalışmamızda en sık retroaortik sol renal ven (RSRV) varyasyonu saptanmıştır (54 hasta). İkinci sıklıkla sirkümaortik sol renal ven varyasyonu (SSRV) (42 hasta) saptanmış olup çift VKİ ve transpoze VKİ varyasyonları aynı sıklıkla izlenmiştir (4'er hasta). Çalışmamızda erkeklerde SSRV görülme sıklığı kadınlara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur (p=0.010). Ayrıca herhangi bir varyasyonun cinsiyete göre dağılımına bakıldığında erkeklerde kadınlara göre varyasyon görülme sıklığı istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur (p=0.031). Ayrıca 596 adet kontrastsız BT işleminde toplamda 40 hastada varyasyon saptanmış olup en sık RSRV (18 hasta) ve SSRV (18 hasta) varyasyonları tespit edilmiştir.Sonuç: SRV ve VKİ varyasyonları nadir görülmesine rağmen girişimsel radyolojik işlemler ile cerrahi operasyonlar öncesi saptanması morbidite ve komplikasyonların önlenmesi için oldukça önemlidir. Rutinde kullanılan kontrastlı BT SRV ve VKİ varyasyonlarını yüksek duyarlılıkla saptayabilmektedir. Ancak daha düşük duyarlılıkta olsa da kontrastsız BT SRV ve VKİ varyasyonlarını saptamada etkin bir tekniktir. Literatürdeki SRV ve VKİ varyasyonlarının taramasında kontrastsız BT kullanılarak yapılan çalışma saptanmamış olup bizim çalışmamız bu tip varyasyonların kontrastsız BT'nin kullanılarak ortaya konduğu ilk çalışmadır. Ancak daha geniş hasta serilerinde kontrastsız ve kontraslı BT duyarlılığının değerlendirildiği çalışmaların yapılması gerekmektedir. Anahtar kelimeler: Vena kava inferior, sol renal ven, varyasyon, helikal bilgisayarlı Tomografi

Purpose: Helical computed tomography(CT) is the preferred modality for the diagnosis of the left renal vein (LRV) and the inferior vena cava (IVC) variation because of it's cheap, fast, effective and easily applied in many centers. The aim of our study is to evaluate retrospectively routine abdominal CT performed before and after intravenous administration of contrast material to determine the frequency of LRV and IVC variation and relationship between the gender. Studies investigated the effectivenes of non-enhanced CT on detecting LRV and IVC variation not detected in the literatüre on the other hand our study is the first study that evaluates the sensitivity of non-enhanced CT in detection this type of variation. Materials and Methods: In our study, we evaluated 1300 patient retrospectively which abdominal CT scans performed between January 2012 and August 2013 in Çanakkale Onsekiz Mart University Medical School Research and Practice Hospital, Department of Radiology CT Unit. After that the results were evaluated as using mean, standard deviation, median, minimum, maximum, frequency and percentage values. LRV and VCI variations by gender were evaluated statistically. Finding: In our study, 704 (54,2%) of 1300 CT scans were contrast enhanced, 596 (45,8%) of them were non-enhanced CT. 525 (40,4%) of the patients were women and 775 (59,6%) of them were male. In our study VCI and LRV variations were detected in 105 (8,1%) of total patients. In our study, retroaortic left renal vein (RLRV) (54 patients) variation has been identified most commonly. The second common variation is circummaortic left renal vein (CLRV) (42 patients) and double VCI and transposed VCI variations are detected at the same frequency (4 patients). In our study, the incidence of CLRV in men were found statistically significantly higher than women (p = 0.010). In addition, looking at the distribution of any variations by gender the incidence of variations among men are statistically significantly higher than women (p = 0.031). In addition, variation is identified in totally 40 patients of 596 non-enhanced CT and RLRV (18 patients) and CLRV (18 patients) variations were determined most frequently. Conclusion: Although LRV and VCI variations are rarely detected, to determine before surgery and interventional radiological procedures is very important in according to prevent complications and morbidity. Contrast enhanced CT used in routine can detect LRV and VCI variations with high sensitivity. Although with less sensitivity non-enhanced CT is an effective technique in detecting LRV and VCI variations. Any study determined in the literature screening LRV and VCI in using non-enhanced CT and our study is the first study that non-enhanced CT used for screening this type of variations. However, further studies are needed in larger patient series to assess sensitivity of enhanced and non-enhanced CT. Key Words: İnferior vena cava, left renal vein, variation, helical computed tomography