Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı`nda (1923-1938) yabancı okulların değerler ve Türkçe eğitimi açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmada yabancı okulların değerler ve Türkçe eğitimi açısından Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı'na (1923-1938) etkisi incelenmiştir. Romanlarda ele alınan karakterler yabancı okullarda öğrenim gören Türk öğrencilerdir. İncelemede bu öğrencilerin modernleşme sürecindeki Doğu-Batı ikilemleri, fikri açılardan yaşadıkları değişimler, sosyokültürel hayata dair beklentileri ve değerler eğitimi açısından okudukları okulların etkileri esas alınmıştır.Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Çalışma evrenini Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı (1923-1938) oluşturmuştur. Amaçlı örneklem yoluyla bu dönem romanları arasından 40 roman seçilmiştir. Araştırmada öğrencilerin eğitim yoluyla edindikleri değerler Spranger'in değerler sınıflandırması yoluyla tespit edilmiş olup kategorilere ayrılmıştır. Ardından değer yargıları açısından yorumlanarak Türkçe Eğitimi'ne katkısı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Romanlardaki değer çözümlemeleri için içerik analizi yöntemi kullanılmış olup kodlanan veriler anlamlı bir bütün oluşturacak şekilde sınıflandırılmıştır. Araştırmada söz konusu olan dönem romanlarında toplumsal, millî ve kültürel, eğitsel ve bireysel değerlerin yoğun olarak işlendiği görülmüştür. Bu değerler çerçevesinde ele alınan romanlarda yabancı okulların eğitim aracılığıyla Türk öğrencileri millî şuur ve bilinçten yoksun bıraktıkları ve değerlerine yabancılaştırdıkları fikri hâkim olmuştur. Ayrıca Türk öğrencilerin yabancı okullarda Batılılaşmayı yalnızca şeklî boyutuyla ilişkilendirdikleri için kültürel değerlerini yitirdikleri tespitinde bulunulmuştur. Bunun yanı sıra Batılılaşma ve modernleşme adına dini inançlarından uzaklaştırılan öğrencilerin misyonerlik faaliyetlerine maruz bırakıldıkları tespit edilmiştir.Sonuç olarak Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı'nda (1923-1938) ele alınan edebi metinlerde yer alan karakterlerin ve değer dünyalarının irdelenerek ele alınmasının Türkçe Eğitimine katkı sağlayacağı anlaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: Türkçe eğitimi, değerler eğitimi, yabancı okullar, roman, Batılılaşma

In this study, the effect of foreign schools on the Republican Period Turkish Novel (1923-1938) in terms of values and Turkish education was examined. the characters in the novels are Turkish students studying in foreign schools. The study was based on the East-West dilemmas of these students in the modernization process, their intellectual changes, their expectations about socio-cultural life and the effects of their schools in terms of education of values.Document analysis method, one of the qualitative research methods, was used in the research. The population of the study was the Republic Period Turkish Novel (1923-1938). 40 novels were selected from among the novels of this period through purposeful sampling. The values that the students acquired through education in the study were determined by Spranger's classification of values and divided into categories. Then, it was tried to be interpreted in terms of value judgments and its contribution to Turkish Education. Content analysis method was used for value analysis in novels, and the encoded data were classified in a way to form a meaningful whole.It was observed that social, national and cultural, educational and individual values were densely processed in the period novels in the study. In the novels dealt with within the framework of these values, the idea that foreign schools deprive Turkish students of national consciousness and alienate their values through education has prevailed. In addition, it has been determined that Turkish students lose their cultural values in foreign schools because they only associate Westernization with its form dimension. In addition, it was determined that students who were distanced from their religious beliefs in the name of westernization and modernization were exposed to missionary activities.As a result, it is understood that examining and addressing the characters and values in the literary texts of the Republican Period Turkish Novel (1923-1938) will contribute to Turkish Education.Keywords: Turkish education, values education, foreign schools, novel, westernization.