İlkokul müdürlerinin ast ve üstlerine karşı hesap verebilirliğe ilişkin görüşleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı Çanakkale il merkezinde bulunan ilkokul müdürlerinin ast ve üstlerine karşı hesap verebilirliğe ilişkin görüşlerinin irdelenmesidir. Çanakkale il merkezinde (köyler hariç) 12 tane ilkokul bulunmaktadır. Üzerinde çalışılacak grubun belirlenmesinde herhangi bir örnekleme modeli kullanılmamış olup merkez ilçedeki köy okulları hariç tüm ilkokul müdürleri çalışmaya dahil edilmiştir. İlkokul müdürlerinden dokuz tanesi çalışmaya katılmayı kabul etmiştir. Tarama modelinin kullanıldığı bu çalışma müdürlerinin yönetim sürecinde ast ve üstlerine karşı hesap verebilirlik kavramını nasıl algıladıklarını incelemeyi amaçladığı için olgubilim ile desenlenmiştir. Veri toplama işlemleri müdürlerin deneyimlerini daha iyi tespit etmek, duygu ve düşüncelerini anlamak ve daha derin bilgilere ulaşabilmek için yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla karşılıklı görüşme şeklinde yapılmıştır. Müdürlerle yapılan görüşmeler sonuncunda toplanan veriler önceden belirlenen temalar bağlamında yorumlanıp neden – sonuç ilişkisine bağlı olarak sonuçlara ulaşılması planlanmış ve betimsel analiz tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Toplanan veriler üzerinde bir nitel veri analizi programı aracılığı ile (Nvivo 12) çalışılmıştır. İlkokul müdürleri hesap verebilirlik kavramını tanımlarken `şeffaflık, sorumluluk, yönetmeyi kolaylaştıran, kaliteyi yükselten, gibi çeşitli kavramları kullanmışlardır. Üstlerine karşı hesap verebilirlik süreçlerinde kanunlara uygun davranma, informal ilişkiler ve adalet gibi görüşleri ön plana çıkarmışlardır. Astlara karşı olan hesap verebilirlik süreçlerinde ise şeffaflık, karşılıklı güven, tutarlılık ve ortak karar verme gibi yaklaşımlardan bahsetmişlerdir. Hesap verebilirliğin daha iyi uygulanabilmesi kapsamında yasa ve yönetmeliklerdeki maddelerin net olması, standartlaşma, teşvik ve ceza sistemi gibi konulara değinmiştirler.

This thesis explores elementary school principals' views on their accountability to superiors and subordinates in Canakkale province. There are 12 primary schools in Canakkale city center (excluding villages). All primary school principals except the village schools in this area were included in the study and nine primary school principals agreed to participate in. This study, which uses a descriptive model, is designed with phenomenology as it aims to examine how principals perceive the concept of accountability to their subordinates and superiors in the management process. Data collection was conducted through a semi-structured interview form in order to better identify the experiences of the managers, to understand their feelings and thoughts and to reach deeper information. Data obtained from interviews with school principals were analyzed using descriptive analysis technique. The collected data were studied through a qualitative data analysis program (Nvivo 12). The results of the analyzes and the data obtained are presented as the findings of the research In defining the concept of accountability, primary school principals have used various concepts such as transparency, responsibility, facilitating management and improving quality. In the accountability processes to their superiors, they emphasized views such as lawfulness, informal relations and justice. In the process of accountability to their subordinates, they talked about approaches such as transparency, mutual trust, consistency and joint decision making. They addressed issues such as clarity of the articles in laws and regulations, standardization, incentives and penal system in order to better implement accountability.