Çanakkale ilindeki balık tüketiminin belirlenmesi

Abstract

Balıklar protein, mineral ve esansiyel yağ asidi içeriği bakımından insan tüketiminde önemli bir rol oynamaktadır. Ne yazık ki, insan sağlığı için sahip olduğu öneme rağmen, Türkiye'de balık tüketimine yeterli ilgi gösterilmemektedir. Bu bağlamda, bu çalışmada Çanakkale'deki balık tüketim alışkanlıklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Deniz ve iç suların kıyılarındaki bölgelerde balık tüketiminin daha yüksek olabileceği tahmin edilmektedir. Bu nedenle, kentin tüm bölgelerinde yaşayan tüketiciler bu hipotezi test etmek için araştırılmıştır. Çanakkale'de rastgele seçilen 1056 tüketicinin balık tüketim alışkanlıkları hakkında bilgi vermek amacıyla anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Tüketicilerin cinsiyet, yaş, meslek, eğitim durumu, gelir düzeyi gibi sosyo-ekonomik ve demografik yapıları belirlenmiştir. Tüketicilerin yanıtları SPSS ve MS-Excel yazılımları kullanılarak düzenlenmiş ve analiz edilmiştir. Ayrıca balık tüketim miktarı, tüketim sıklığı, tercih edilen balık türleri, en çok tüketilen balık türleri de belirlenmiştir. Sonuçlar Çanakkale'de balık tüketim alışkanlıklarının mükemmel bir görüntüsünü vermektedir. Hem en çok tüketilen hem de en sevilen balık türü palamut (Sarda sarda) olarak belirlenmiştir. Balık tüketim sıklığı en yüksek haftada bir %33,3 (352 kişi), ardından iki ayda bir (%21,9, 231 kişi) ve aylık (%21,5, 227 kişi) olarak tanımlanmıştır. Katılımcıların %2,3'ü (24 kişi) asla balık tüketmediklerini belirtmiştir. Ayrıca, tüketicilerin çoğunluğu 1-2 kg (%39,0, 312 birey) ve 0,5-1 kg (%27,3, 288 birey) balık tükettiklerini belirtmiştir. Tüketicilerin sosyo-ekonomik ve demografik özellikleri balık tüketim alışkanlıklarını etkilemektedir. Bu çalışmada Çanakkale'de balık tüketimi için mevsim, gelir düzeyi ve balık tazeliğinin itici güç olduğu bulunmuştur. Bu nedenle, balık yetiştiricileri ve satıcılarının balıkların tazeliğini koruması ve tüketicilere balık sağlamak için uygun balıkçılık sezonunu izlemeleri önerilmektedir.

Fish plays a key role in human consumption in terms of protein, mineral, and essential fatty acid contents. Unfortunately, despite its importance for the human health, there is lack interest on the fish consumption in Turkey. In this context, this paper aimed to determine the fish consumption habits in Çanakkale. It is estimated that fish consumption could be higher in the locations along the coasts of marine and inland waters. Therefore, consumers living in all districts of the city were surveyed to test this hypothesis. The questionnaire was carried out to provide an insight into the fish consumption habits of randomly selected 1056 consumers in Çanakkale. Socio-economic and demographic structures such as gender, age, profession, educational status, income level of the consumers were determined. Responses of the consumers were arranged and analysed by using SPSS and MS-Excel software. Moreover, fish consumption amount, consumption frequency, preferred fish species, most consumed fish species were also determined. The results give an excellent snapshot of fish consumption habits in Çanakkale. Both the most consumed and the most favourite fish species are identified as Sarda sarda. Fish consumption frequency was described as 33.3% (352 individuals) for consuming fish one a week followed by bimonthly frequency (21.9%, 231 individuals) and monthly frequency (21.5%, 227 individuals). 2.3% (24 individuals) of the participants noted that they never consume fish. Moreover, the majority of consumers specified that they consume fish 1-2 kg (39.0%, 312 individuals) and 27.3% (288 individuals) consume fish 0.5-1 kg. Socio-economic and demographic characteristics of consumers are affecting the fish consumption habits. In the present study, season, income level, and freshness of fish are found to be driving force for fish consumption in Çanakkale. Therefore, fish farmers and sellers are recommended to remain the freshness of fish and to follow the appropriate fishing season for providing fish to consumers.