Futbol takımlarının süper lig puan başarısı ile piyasa değeri arasındaki ilişkinin analizi

Abstract

19. yüzyıldan itibaren günümüzdeki varlığını gösteren futbol günümüzde spor dalı olmasının yanında ülke ekonomilerine yön veren bir endüstri halini almıştır.Futbol dünyanın diğer bölgelerinde olduğu gibi Türkiye'de de bir spor dalı olmasının yanında küresel bir sektör haline gelmiştir. Özellikle son yıllarda sportif başarı ve ekonomik gelişme olarak ilerleyerek Avrupa'da ve Dünya'da önemli bir yer elde etmiştir. Bu düzeye erişmesindeki temel neden Süper Lig futbol takımlarının göstermiş olduğu başarıdır. Başarının arka planında ise kulübün maddi gücü ve sportif başarısı bulunmaktadır. Futbolun temel bütçe ögeleri olan, logolu ürün satışları, borsa gelirleri, yayın gelirleri, sponsorluk gelirleri, reklam gelirleri, marka değeri ve transfer harcamaları gibi ögeler futbol kulüplerinin ekonomik düzeyinin belirlenmesinde kullanılmaktadır ve futbol kulüplerinin piyasa değerine etki etmektedir. Literatürden farklı olarak ilk kez bu çalışmada futbolcu değerleri ile oluşan piyasa değeri ile süper lig başarı puanı değişken olarak kullanılmış olup kısa ve uzun dönem etkileşimi incelenmiştir.Çalışmada kullanılan veriler 2011-2017 yıllarını kapsayacak şekilde Transfermarkt GmbH & Co. KG kuruluşuna ait veri tabanı kullanılarak bu dönemde süper lig de devam eden 8 futbol kulübü için ele alınmıştır. Çalışmada öncelikle serilerin durağan olup olmadığı LLC panel birim kök testi ile sınanmış, serilerin düzeyde durağan olduğu belirlenmiştir. Pedroni ve Kao Eşbütünleşme Testi ile uzun dönem etkileşim ortaya konmuş; piyasa değeri ile süper lig başarısı arasındaki etkileşim kısa ve uzun dönem olarak panel ARDL yöntemi ile tespit edilmiştir. Bu iki değişken arasındaki nedensellik ilişkisi de Granger analizi ile ortaya konmuştur. Ayrıca kısa dönem hata düzeltme modeli kat sayısı negatif ve istatistiksel olarak anlamlıdır, bu sonuç kısa dönemdeki dengesizliklerin uzun dönemde dengeye gelerek kendiliğinden ortadan kalktığını kanıtlamaktadır.Sonuç olarak birlikte değerlendirildiğinde kısa dönemde piyasa değerinin süper lig puan durumu üzerinde ve süper lig puan durumunun piyasa değerlerinde bir etkisi olmadığını gösterirken uzun dönemde güçlü bir pozitif yönlü ilişkiyi beklenen doğrultuda bize sağlamaktadır. Ülkemizde futbol kulüplerinin altyapı harcamalarına verdiği önem ve destek artırılarak bu artış yerel kaynaklar kullanılarak sağlanması mümkün hale gelebilecek olup aynı zamanda futbol kulübünün en büyük gider kalemleri arasında yer alan futbolcu ithalatının önüne geçerek kulübün finansal gücünün artırılabilmesi mümkün olacaktır.

Football, that has existed since the 19th Century, is not only a branch of professional sports but also a decisive industry that shapes economies of countries.Football has become a global sector as well as a form of professional sports in Turkey as it has in other parts of the world. Especially, in the recent years, football has acquired a sense of importance in Europe and in the whole world by means of success in sports and economic development. The main reason of this elevation in importance is the considerable success of Super League football teams. On the other hand, at the backgroun of this success lies the financial robustness and athletic acomplishment of the football clubs.Brand items, stock market income, publication income, advertisement income, sponsorhip, brand value and transfer payments that constitute the main elements of the budget of football, designate the economic wellfare of sports clubs and effect the market value of those clubs.Unlike the existing literature on the topic, this thesis uses the market value that is designated by the value of football players and the points gained in the super league as variables; and analyzes the short-term and long-term interactions.The data used is acquired from Transfermarkt GmbH & Co. KG on the years 2011-2017, on the eight football teams that were in the super league in that period. In this study, whether the series are fixed is tested by the LLC unit root test, and it is proven that the series are fixed on the level. The long-term interaction is proven by the Pedroni and Kao cointegration test; the corelation between the market value and the super league success is proven through panel ARDL method. The causality between these two variables is analyzed and put forth via Granger analysis. The short-term correction model factor is negative and meaningful statistically. This result proves that the unstability observed in the short-term is neutralized in the long-term. To sum up, in the short-term it is observed that the Super League score and the market value do not have a reciprocal affect, and yet, the data indicates a strong and positive corelation in the long-term as expected.In Turkey, by increasing the investment and support of the football clubs on the infrastructure, and by achieving this support through local resources, one of the most considerable expenses of a football club, that is importing players, will be eliminated.