Fizik öğretiminde problem çözme becerilerini geliştirmeye yönelik tasarlanan etkinliklerin değerlendirilmesi: Basınç ve kaldırma kuvveti ünitesi örneği

Abstract

Birçok farklı alanda olduğu gibi fizik öğretiminde de öğrencilerin problem çözme becerilerinin geliştirilmesi öğretim faaliyetlerinin en önemli hedeflerinden biridir. Öğrencilere problem çözmeyi öğretebilmek ve öğrencilerin problem çözme becerilerini geliştirebilmek için problem çözme etkinlikleri süreci bir bütün olarak irdelenmeli ve problemlerin içerdiği PÇB'ler dikkate alınarak düzenlenmelidir. Bu düşünceden hareketle, Problem Çözme Etkinlikleri Süreç Tasarımı (PÇEST) geliştirilmiş ve fizik öğretiminde öğrencilerin problem çözme becerilerini geliştirmeye yönelik PÇEST'ye göre gerçekleştirilen problem çözme etkinliklerinin, öğrencilerin PÇB ve problem çözme öz değerlendirme algı düzeylerine etkisi açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Araştırma, 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Trabzon Ortahisar'daki bir temel lisede 10. sınıfta öğrenim gören 10 öğrenci ile karma yöntem kullanılarak yürütülmüştür. PÇEST'ye göre geliştirilen materyaller, fizik öğretim programının kazanımları dikkate alınarak `Basınç ve Kaldırma Kuvveti` ünitesi kapsamında, altı haftalık süreçte uygulanmıştır. Araştırma verileri; Problem Çözme Becerileri Testi, Problem Çözme Envanteri, bireysel problem çözme materyalleri, klinik mülakatlar ve gözlem formu kullanılarak elde edilmiştir. Bu kapsamda, SPSS 20.00 paket programı kullanılarak nicel analizler, PÇB gelişim düzeyi belirleme ölçeği dikkate alınarak nitel analizler gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen bulgular dikkate alınarak, PÇEST'ye göre gerçekleştirilen problem çözme etkinliklerinin öğrencilerin PÇB düzeylerini anlamlı şekilde geliştirdiği ve problem çözme öz değerlendirme algılarını olumlu yönde etkilediği sonucuna varılmıştır. Araştırma, öğretmenlere ve araştırmacılara yönelik öneriler ile tamamlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Fizik Öğretimi, Problem Çözme, Problem Çözme Becerilerinin Geliştirilmesi, PÇEST

As in many different areas, the development of problem-solving skills for students in physics teaching is one of the most important goals of teaching activities. To be able to teach problem-solving to students and to improve problem-solving skills of students, problem-solving activities should be examined and should be organized considering the PSS included in the problems. With this thought in mind, Problem Solving Activities Process Design (PSAPD) was developed and it was aimed to evaluate the problem-solving activities performed according to the PSAPD to improve the problem-solving skills of students' in physics teaching in terms of the effect of the students' on PSS and problem-solving self-assessment perception levels.The research was carried out with 10 students studying in the 10th grade in a basic high school in Trabzon Ortahisar in the academic year of 2016-2017 with mixed method. The materials developed according to the PSAPD were applied for six weeks in the context of the `Pressure and Lifting Force` unit, taking into consideration the achievements of the physics teaching program. Problem Solving Skills Test, Problem Solving Inventory, individual problem-solving materials, clinical interviews and observation form were used as data collection tools. In this context, qualitative analyzes were carried out by using the SPSS 20.00 package program, qualitative analysis were taken considering the scale for determining the level of PSS development. Considering the findings obtained within the scope of the study, it was concluded that the problem solving activities carried out according to PSAPD significantly improved the students' PSS and positively affected the problem solving self-assessment perception levels. The research was completed with recommendations for teachers and researchers. Keywords: Physics Teaching, Problem Solving, Development of Problem Solving Skills, PSAPD