TRT Türk halk müziği repertuvarındaki türkülerin müzik öğretim programlarındaki değerlere göre değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı TRT Türk Halk Müziği repertuvarındaki türkülerin müzik öğretim programlarındaki değerlere göre sınıflandırılması ve değerlendirilmesidir. Türk kültürünün yansımaları olan türkülerin, örgün temel müzik öğretim programlarındaki değerler açısından incelenip kategorize edilmesi temel müzik eğitimi için önemli bir katkıdır. Bu sebeple bu araştırmada TRT Türk Halk Müziği Repertuvarındaki toplam 4272 adet türkü, müzik dersi öğretim programlarındaki `Adalet`, `Dostluk`, `Dürüstlük`, `Öz Denetim`, `Sabır`, `Saygı`, `Sevgi`, `Sorumluluk`, `Vatanseverlik`, `Yardımseverlik` değerlerine göre incelenerek kategorize edilmiştir. Bu yönüyle araştırma bir betimsel araştırma olarak kurgulanmıştır. İncelenen 4272 türküden toplam 151 türkünün müzik öğretim programlarındaki değerleri içerdiği tespit edilmiştir. TRT THM repertuvarında Müzik dersi öğretim programında bulunan `Adalet`, `Dostluk`, `Dürüstlük`, `Öz Denetim`, `Sabır`, `Saygı`, `Sevgi`, `Sorumluluk`, `Vatanseverlik`, `Yardımseverlik` değerlerinin her birini içeren türkülerin bulunduğu tespit edilmiştir.Türkülerden 45 (%29,8) tanesi `Sevgi` değerini, 22 (%14,6) tanesi `Vatanseverlik` değerini, 19 (%12,7) tanesi `Dürüstlük` değerini, 17 (%11,3) tanesi `Dostluk` değerini, 16 (%10,6) tanesi `Öz Denetim` değerini, 13 (%8,6) tanesi `Sabır` değerini, 6 (%3,9) tanesi `Sorumluluk` değerini, 5 (%3,3) tanesi `Saygı` değerini, 4 (%2,6) tanesi `Adalet` değerini ve 4 (%2,6) tanesi ise `Yardımseverlik` değerini içermektedir. Buradan türkülerin en fazla içerdiği değerin `Sevgi`, en az içerdiği değerin `Yardımseverlik` olduğu belirlenmiştir.Değerleri içeren toplam 151 adet türkünün notalarına ve ses aralıklarına bakıldığında genellikle ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim müzik derslerinde kullanılabilecek nitelikte oldukları görülmüştür.Elde edilen sonuçlar doğrultusunda literatürde yapılan çalışmalarda Müzik dersi kitaplarında yer almayan veya yeterli düzeyde olmayan değerler için bu çalışma kapsamında belirlenen türkülerin kullanılabileceği önerilmektedir. Toplumdaki ortak değerlerin diğer nesillere aktarılmasında önemli rol oynayan türkülerin değerler eğitimi kapsamında müzik derslerinde daha fazla kullanılması sayesinde müzik öğretiminde daha etkili bir değerler eğitimi gerçekleştirilebileceği söylenebilir. Müzik öğretiminin yürütücüsü olan müzik öğretmenlerinin lisans eğitimlerinde almış oldukları THM repertuvarı derslerinde bu çalışmada belirlenen türküler kullanılarak değerler eğitimi programında amaçlanan hedeflere daha kolay ulaşılabileceği düşünülmektedir. Diğer yandan ileriki çalışmalarda benzer şekilde TRT Türk Sanat Müziği repertuvarı da değerler bağlamında incelenip müzik derslerinde değerlerin öğretiminde kullanılabileceği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: TRT Türk Halk Müziği Repertuvarı, Değerler Eğitimi, Müzik Eğitimi, Türkü.

This study aims to classify and evaluate the folk songs of TRT Turkish Folk Music repertoire concerning the values in music education programs. Analyzing and categorizing folk songs, which are reflections of Turkish culture, in terms of values in formal basic music education programs is an essential contribution to basic music education. For this reason, in this research, 4272 folk songs in TRT Turkish Folk Music Repertoire were categorized by being examined according to the values in the music course education program such as `Justice`, `Friendship`, `Honesty`, `Self-Control`, `Patience`, `Respect`, `Love`, `Responsibility`, `Patriotism`, `Helpfulness`. In this respect, the research was designed as descriptive research.The fact that 151 out of 4272 examined folk songs include values in music teaching programs has been identified. It has also been discovered that there are folk songs which include each of justice, friendship, honesty, self-control, patience, respect, love, responsibility, patriotism and helpfulness values. Out of 151 songs 45 (29.8 %) of them include `Love` value, 22 (14.6 %) of them include `Patriotism` value, 19 (12.7 %) of them include `Honesty` value, 17 (11.3 %) of them include `Friendship` value, 16 (10.6 %) include `Self-Control` value, 13 (8.6 %) of them include `Patience` value, 6 (3.9 %) of them include `Responsibility` value, 5 (3.3 %) of them include `Respect` value, 4 (2.6 %) of them include `Justice` value and 4 (2.6 %) of them include `Helpfulness` value. It is seen that the examined folk songs include `Love` as the most value and `Helpfulness` as the least value. As far as notes and sound intervals in 151 folk songs, which include values are concerned, it is seen that these folk songs are eligible for primary, secondary and high school Music classes on the whole. In accordance with the results, it is suggested that the folk songs, which have been specified in this study, could be used for the values which have little or no room in Music class course books. It can be said that thanks to the fact that folk songs which play an important role in transmitting common values in society to next generations are used in music classes within the scope of value education, a more efficient value teaching in music education can be achieved. It is considered that if music teachers, the executers of music teaching, are asked to make use of these 151 folks songs in Turkish Folk Music repertory classes during the undergraduate study, the goals aimed in value education program could be attained more easily. In addition to this, it is considered that TRT Turkish Art Music repertory could be examined and further similar studies about value education could be used in music teaching.Keywords: TRT (TFM) Turkish Folk Music Repertory, Value Education, Music Education, Folk Song.