Yunus Emre`de insan algısı

Abstract

13. yüzyılın sonuyla 14.yüzyılın başında yaşayan Yunus Emre, Türklerin Anadolu'yu yurt edinerek vatanlaştırmasında burada yeni bir medeniyet geliştirmesinde ve yüzyıllardır Anadolu insanının ruh ikliminin şekillenmesinde önemli katkıları olan bir şahsiyettir. O, içerik olarak derin anlamlara sahip olan fakat söyleyişi oldukça sade şiirleriyle kendi fikir dünyasını toplumun her kesiminin anlayacağı bir şekilde işlemiştir. Türk toplumu bu yüzden onu çok sevmiş ve benimsemiştir. Yunus Emre insanı çok değerli ve sevgiye layık bulmaktadır. Bu çalışmada, ilk olarak Yunus Emre'nin şiirlerinde yansıyan insan anlayışı ele alınacaktır. Anadolu insanının yaşadığı değişimin böyle kademeli bir kültürel ve felsefi mukayese çalışmasıyla daha iyi anlaşılacağı ve yetiştirilecek insan profili için önemli belirlemeler yapma fırsatı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu araştırma nitel araştırma yöntemi kullanılarak yürütülmüş bir çalışmadır ve doküman incelemesi tekniği çerçevesinde elde edilen veriler içerik analiziyle değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın sonunda Yunus Emre'nin Divan'ı ve Risâletü'n-Nushiyye isimli mesnevisindeki insan algısının İslâm inancı çerçevesinde bir duyuş, düşünüş biçimi olduğu anlaşılmaktadır. Ona göre Âdemoğlu Allah'ın topraktan sevgiyle yarattığı ve fani dünyadaki hayatından sonra ebedi âlemde kendi katına alacağı bir kuldur. Bu algı İslâmî-tasavvufî karakterli bir algıdır ve pozitivist materyalist hatta bugünkü dünyada yaygın olan modern yaşayış ve düşünce biçimlerinden farklılaşmaktadır.Anahtar Kelimeler: Yunus Emre, İnsan, İnsan Algısı, Yunus Emre Divanı, Risâletü'n-Nushiyye.

Yunus Emre, who lived between the end of the 13th century and the beginning of the 14th century, is a person who made important contributions to the Turks in the homeland of Anatolia, to the development of a new civilization there and to the shaping of the spiritual mood of the Anatolian people for centuries. He harvested his point of view with his simple poems which are so rofound contextually yet so easy to understand for each part of the society. That is why, Turkish society loved and adopted him. Yunus Emre thinks that people are precious and worthy of boing loved of love. In this study, firstly, the understanding of human reflected in the poems of Yunus Emre will be discussed. It is thought that the change of the Anatolian people will be better understood and it will provide the opportunity to make important determinations for the human profile to be raised such a gradual study of cultural and philosophical comparison. This study is conducted by using qualitative research method and the data obtained within the scope of document review technique are evaluated with content analysis. At the end of this study, it is understood that the perception of Yunus Emre's Divan and the human perception in Masnavi called Risaletü'n-Nushiyye is a way of thinking in the framework of the Islamic belief. According to him, human is a devotee of Allah created with love from the land and will be taken over to the eternal world after his life in the mortal world. This perception is Islamic-mystical characteristic and differs from the positivist materialist and modern forms of life and thought which are common in the present world.Keywords: Yunus Emre, Human, Human Perception, Yunus Emre's Divan, Risaletü'n-Nushiyye.