Üniversite öğrencilerinde riskli sağlık davranışlarının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, üniversite öğrencilerinde kişisel güvenlik, şiddet, intihar, sigara, alkol, uyuşturucu madde kullanımı, cinsel yaşam, beslenme ve fiziksel aktiviteye ilişkin bazı riskli sağlık davranışlarını belirlemeye yönelik tanımlayıcı tipte yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, İstanbul Medipol Üniversitesi'ne bağlı Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Meslek Yüksekokulu, Adalet Meslek Yüksekokulu ve Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu'nda öğrenim gören 1. sınıf toplam 351 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmanın verileri, Sosyo Demografik Özellikler Anketi ve gençlerde riskli davranışlarını belirlemek ve izlemek amacıyla 1990 yılında geliştirilen `Youth Risk Behaviour Surveillance System` formundan yararlanılarak oluşturulan `Riskli Sağlık Davranışları Anketi` kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS (Statistical Package for Social Sciences) 18.0 programı kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda; öğrencilerin %63,5'ini kadınlar, %36,5'ini erkekler oluşturmaktadır. Öğrencilerin %75,8'ini 18-20 yaşlar arasındaki gençler oluşturmaktadır. Öğrencilerin %61,3'ünün harçlık miktarı 0-499 TL arasındadır ve %50,4'ü burs almaktadır. Öğrencilerin %70,4'ünün annesi hiç çalışmamışken, %72,6'sının babası halen çalışmaktadır. Öğrencilerin %44,4'ü son 12 ay içerisinde bisiklet ya da motosiklet kullanmış olup, %17,4'ü bisiklet ya da motosiklet kullanırken hiç kask takmamaktadır. Kız öğrencilerin hiç kask kullanmama oranı %60,7 iken erkeklerde bu oran %39,3 olarak belirlenmiştir. Başka birinin kullandığı bir arabada öğrencilerin %17,7'si nadiren emniyet kemeri takmakta, %11,1'i hiç emniyet kemeri takmamaktadır. Öğrencilerin %14,2'si son 30 gün içinde en az bir gün ve daha fazla gün yüksekokul ya da yüksekokula giden yolda güvenli hissetmediği için okula gitmemiştir. Öğrencilerin %10,0'sı son 12 ay içinde 1 kez ya da daha fazla kez yüksekokul ya da çevresinde fiziksel kavgaya karışmışlardır. Öğrencilerin %63,8'si son 12 ayda kendisini 2 ya da daha fazla kez günlük işlerini yapamayacak kadar kötü ve umutsuz hissettiğini belirtmişlerdir. Öğrencilerin %7,4'ü son 12 ayda intihar etmeyi düşündüğünü, %5,7'si son 12 ayda, intihar etmek için plan yaptığını, %2,9'u ise son 12 ayda en az bir defa intihargirişiminde bulunduğunu ifade etmişlerdir. Öğrencilerin %34,5'i sigara içtiğini belirtmişlerdir ve kız öğrencilerin sigara içme oranı %27,5 iken erkeklerde bu oran %46,9 olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin %15,1'i hayatları boyunca 1-2 gün en az bir kadeh ya da daha fazla alkol aldığını ve %3,8'i hayatları boyunca en az bir defa bağımlılık yapıcı madde (sigara/alkol hariç) kullandığını belirtmişlerdir. Öğrencilerin %13,1'inin cinsel birleşmeyle sonuçlanan cinsel ilişki deneyimi vardır ve bu oran kız öğrencilerde %7, erkek öğrencilerin ise %15,2'dir. Öğrencilerin %36,9'u son cinsel ilişkilerinde hiçbir koruyucu yöntem kullanmadıklarını belirtmişlerdir. Öğrencilerin %31,1'i kilo vermeye çalıştığını belirtmişler ve %27,6'sı kilosunu biraz şişman olarak tanımlamışlardır. Öğrencilerin %75,5'i son 7 gün içinde hiç en az 60 dakika süren fiziksel aktivite yapmamışlardır. Çalışmadan elde edilen bulguların gençlerin sağlığını tehdit eden riskleri azaltmak için üniversite yönetimi ile paylaşılması, riskli sağlık davranışları ile ilgili seçmeli derslerin ders müfredatına eklenmesi ve eğer varsa ders içeriklerinin güncellenmesi önerilmektedir.

This study is performed to determine the risky health behaviors such as behaviors that contribute to unintentional injuries and violence, inclination to suicide, tobacco use, alcohol and other drug use, sexual behaviors, unhealthy dietary behaviors, inadequate physical activity among university students. The samples has collected for this research study which consists 341 students from Vocational School of Social Health Services, Vocational School of Justice and Vocational School of Social Sciences of Istanbul Medipol University. The survey to collect data for this study has been created using `Socio-Demographic Characteristics Survey` and `Youth Risk Behaviour Surveillance System` that determines and observes the risky health behaviors among adolesence which has been proposed in 1990, in the USA. In order to process and evaluate the data, SPSS (Statistical Package for Social Sciences) 18.0 has been used. %63,5 of the students are male, %36,5 are female and %75,8 of the persons are adolescents between the ages of 18-20. %61,3 of them get money from their relatives between the amount of 0-499 TL and %50,4 get grant. %70,4 of the students' mothers had never worked and %72,6 of their fathers still work. %44,4 of the students had rode bike or motorbike in the last 12 months, %17,4 of them did not use helmet. %60,7 of female students used helmet while %39,9 of male students used helmet. %17,7 of the students rarely wore a seat belt when riding in a car driven by someone else, %11,1 of them never wore a seat belt. %14,2 of the students did not go to the school at least one day during the 30 days before the survey because they did not feel safe in the school or on their way to school. %10,0 of the students had been in a physical fight on school property one or more times during the 12 months before the survey. %63,8 of the students told that they felt as sad and hopeless as to do their daily work at least two times during the 12 months before the survey. %7,4 of the students thought to suicide, %5,7 of them planned to suicide and %2,9 of them attempted suicide at least one time in the last 12 months. %34,5 of the students smoke, %27,5 of the female students and %46,9 of the male students smoke. %15,1 of the students drank at least one glass ofalcohol for one day or two days throughout their lifetime and %3,8 of the students used addictive substances (excluding tobacco and alcohol) for one time or more times during their life. %13,1 of the students had ever had sexual intercourse and the prevalence of having ever had sexual intercourse was higher among male (%15,2) than female (%7) students. %36,9 of the students reported that either they or their partner hadn't used any birth control methods during last sexual intercourse. %31,1 of the students reported that they tried to lose weight and %27,6 of the students described themselves as overweight. %75,5 of the students had not participated in at least 60 minutes of any kind of physical activity that increased their heart rate and made them breathe hard some of the time on at least 1 day during the 7 days before the survey (i.e., did not participate in at least 60 minutes of physical activity on at least 1 day). The following issues are suggested as the results of this study; the results has to be shared with the administrative board of the university in order to reduce the risks that threaten the health of the students, adding elective courses related to risky health behaviors to the curriculum and if it exists updating the content of the courses.