İnme hastalarına verilen ev egzersiz programının bakım veren yüküne etkisi

Abstract

Bu araştırmada inmeli hastalara primer bakım verenlerin, bakım sorumluluklarına ek olarak yüklenen ev egzersizlerinin bakım yüküne etkisini araştırmak amaçlanmıştır. Çalışmaya inme tanısı almış 40 hasta ile bakım verenleri katıldı. Bakım verenler, hastaya haftada üç gün evde egzersiz programı uygulamayı kabul eden deney grubu ve herhangi bir müdahalede bulunulmayan kontrol grubu olmak üzere iki gruba ayrıldı. Çalışmaya dahil edilen hastalar; Hasta Tanıtım Formu, Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçeği (FIM), Fugl-Meyer Motor İyileşme Değerlendirme Formu kullanılarak; bakım verenler ise Bakım Veren Tanıtım Formu, Zarit Bakıcı Yükü Ölçeği (ZBYÖ), SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Algılanan Stres Ölçeği, DASH (Disabilities of the Arm, Shoulder and Hand), Oswestry Anketi, Boyun Disabilite İndeksi (BDİ), Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği (PUKİ) ve Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi'nin kısa formu kullanılarak değerlendirildi. Değerlendirme sonuçlarına göre bakım verenlerin her iki grubunun da yük altında olduğu; yaşam kalitelerinin, fiziksel ve emosyonel durumlarının, uyku kalitelerinin ve fiziksel aktivite katılımlarının olumsuz etkilendiği; gruplar arasında ise bu sayılanlar yönünden istatistiksel olarak anlamlı bir farkın bulunmadığı saptandı (p>0.05). Ev egzersiz programının bakım verenler üzerinde anlamlı bir yüke sebep olmadığı tespit edildi. İnmeli hasta karakteristik özellikleriyle bakım yükü arasında ilişki bulunmazken, hastanın cinsiyeti ile bakım veren depresyon düzeyi arasında anlamlı ilişki bulundu. Bakım veren yaşı arttıkça bakım yükü ve depresyon düzeyinin arttığı, ayrıca kadın bakım verenlerde depresyonun daha yüksek olduğu saptandı. Bakım verilen hastanın bağımsızlık düzeyi ile bakım veren depresyon düzeyi, bel sorunları ve boyun sorunları arasında negatif ilişki; bakım verilen hastanın bağımsızlık düzeyi ile yaşam kalitesinin fiziksel sağlık komponenti arasında pozitif ilişki tespit edildi (p<0.05).

The aim of this study was to investigate the impact of stroke primary caregivers on caregiving burden of home exercises, in addition to care responsibilities. Sample of the research was comprised of 40 stroke patients and caregivers of these patients. Participants were divided into 2 groups; experimental group applied home exercise program to patients 3 days in a week and control group without any intervention. The data of the study was collected by using Patient Introduction Form, Functional Independence Measure (FIM), Fugl-Meyer Motor Assessment Scale for stroke patients and Caregivers Introduction Form, Zarit Caregiver Burden Scale, SF-36 Questionnaire, Beck Depression Inventory (BDI), Perceived Stress Scale, DASH (Disabilities of the Arm, Shoulder and Hand), Oswestry Disability Index, Neck Disability Index (NDI), Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) and Short Form of International Physical Activity Questionnaire (IPAQ-SF) for caregivers. It was determined that, caregivers in both groups had over burden and their quality of life, physical and emotional status, quality of sleep and level of participation in physical activity were affected negatively. The difference between the groups were not found statistically significant (p>0.05). It was determined that the home exercise program was not cause any significant burden on caregivers. While there was no relationship between characteristics of stroke patient and caregiving burden, the gender of the patient and the level of caregiving depression were related. It was also found that as the age of caregiver increased, the burden of caregiver and depression level increased. Depression was found to be higher in women caregivers. There was a negative relationship between the patient's level of independence and levels of caregiver depression, back problems and neck problems. The level of independence of the patient and physical health component of life quality were positively correlated (p<0.05).