İnmeli hastaların öz bakım gücü ile yaşam kalitesi ve yaşam doyumu arasındaki ilişki

Abstract

Çalışmamızın amacı inmeli hastaların Öz Bakım Gücü ile yaşam kalitesi ve yaşam doyumu arasındaki ilişkiyi saptamaktır. Çalışmamız İstanbul'da ikisi eğitim araştırma, biri devlet hastanesi olan hastanelerin Nöroloji klinik ve polikliniklerine 1 Ağustos 2016 - 31 Temmuz 2017 tarihleri arasında başvuran, çalışma kriterlerimize uygun inme geçirmiş 167 hasta ile gerçekleştirildi. Hastalara Sosyodemografik ve Hastalık Özelliklerine İlişkin Veri Toplama Formu, Öz Bakım Gücü, Nottingham Sağlık Profili ve Yaşam Doyum Ölçeği uygulandı. Çalışmamız %58,1'i (n=97) kadın, %41,9'u (n=70) erkek toplam 167 hasta ile gerçekleştirilmiştir. Hastaların yaşları ortalamasının 71,80±10,73, %54,5'inin (n=91) evli, %35,3'ü (n=59) eşiyle yaşadığı, %55,1'inin ev hanımı, %40,7'sinin emekli, %56,9'unun ilköğretim mezunu, %52,7'sinin orta, %45,5'inin de kötü gelir düzeyine sahip olduğu görüldü. Hastalarda inmeye ek olarak %85,9 oranında kardiyovasküler, %48,7 oranında endokrin sistem hastalığı olduğu saptandı. Hastaların Öz Bakım Gücü ile yaşam kalitesi ve yaşam doyumu arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu, Öz Bakım Gücü puanı arttıkça, NSP ölçeği toplam ve alt boyut puanlarının düşmekte, Yaşam Doyum Ölçeği puanının ise artmakta olduğu gözlenmiştir (p<0,01). Çalışmamızda inmeli hastaların öz bakım gücü düzeylerinin, yaşam kalitesi ve yaşam doyumu üzerinde etkili olduğu bulundu. Bu nedenle inmeli hastalara öz bakım gücünü arttıracak hemşirelik girişimlerinde bulunulması gerekmektedir. Çalışmamızda hastaların hemşirelerden yeterli eğitimi almadıkları, bu nedenle de öz bakım gücünü artırmaya yönelik faaliyetler konusunda yeterli bilgi ve beceriye sahip olmadıkları saptandı. Bu veriler ışığında inmeli hastalarla çalışan hemşirelerin Orem tarafından geliştirilen Öz Bakım Kuramı doğrultusunda hastalarına bakım planlamaları ve uygulamaları gerektiği, böylece hastaların Öz Bakım Gücü ile doğru orantılı olarak yaşam kalitelerinin ve yaşam doyumlarının arttırılabileceği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: İnme, Öz Bakım Gücü, Serebrovasküler Hastalık, Yaşam Doyumu, Yaşam Kalitesi

The objective of our study is to determine the relationship between self-care agency of stroke patients and their life style and life satisfaction. Our study was carried out by applying Data Collection Form for Socio-Demographic and Disease Characteristics, Self-Care Agency Scale, Nottingham Health Profile and Life Satisfaction Scale to the stroke patients matching our criteria and applying to the Neurology Clinics and Polyclinics between the dates August 1, 2016 and July 31, 2017. Our study was carried out with 167 patients, 58.1% (n = 97) female and 41.9% (n = 70) male. It is deduced that the age avarage of the patients was 71,80 ± 10,73, those patients' 54,5% (n = 91) were married, 35,3% (n = 59) were living with his/her partner, 55,1% were housewives, 40% were retired, 56.9% were primary school graduates, 52.7% were middle school graduates and 45.5% had low-incomelevels. The patients were found to have 85.9% cardiovascular and 48.7% endocrine system diseases besides the stroke. There was a statistically significant relationship between self-care agency, life quality and life satisfaction of the patients. As the Self-care Agency score increased, the Nottingham Health Profile scale decreased in total and subscale scores, while the Life Satisfaction Scale score increased (p<0,01). In our study, self-care agency levels of stroke patients were found to have an positive impact on the life quality and life satisfaction. Self-care agency affects the life quality and life satisfaction of the patients and nursing interventions that increase the self-care agency of the stroke patients are needed. In our study, it was determined that the patients did not have enough training from the nurses and therefore they did not have enough knowledge and skills about the activities to increase self-care agency. In the view of such information, we think that nurses working with stroke patients should plan and apply care to their patients in the direction of Self-CareTheory was developed by Orem. Thus, the life quality and life satisfaction of stroke patients can be increased in proportion to patients' self-care agency.KeyWords: Stroke, Self-Care Agency, Cerebrovascular Disease, Life Satisfaction, Life Quality.