Sağlık hizmeti sunan kuruluşların kurumsal sağlık okuryazarlığı ile hizmet sundukları kişilerin sağlık okuryazarlığı ve hasta memnuniyet düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

İstanbul'da yer alan bir grup hastanede kurumsal sağlık okuryazarlık durumunuincelemek, bu amaçla kullanılan bir ölçeğin Türkçe uyarlamasını yapmak,hastanelerde yatan hastaların sağlık okuryazarlık ve hasta memnuniyeti ile kurumsalokuryazarlık ilişkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Kesitsel türdeki bu çalışmada,İstanbul'da faaliyet gösteren 10 Devlet, 10 Üniversite ve 10 Özel Hastanenin telefoniletişim sistemi, web sayfaları ve fizik yapılarının genel görünümü kullanıcı dostuolma ve okuryazarlık durumu açısından incelenmiştir. Bu hastanelerin her birinden 6olmak üzere toplam 180 yöneticiye kurumsal sağlık okuryazarlık değerlendirmeamaçlı HLHO-10 anketinin Türkçe uyarlaması uygulanmıştır. Araştırma grubundakihastaneler arasından seçilen 1 Devlet, 1 Üniversite ve 1 Özel Hastanede yataraktedavi görmüş kişilere (n=1459) REALM bireysel sağlık okuryazarlık testi ve hastamemnuniyet anketi uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS veri tabanına girilerekistatistik analizler yapılmıştır. Türkçe uyarlaması yapılan HLHO-10 anketininkapsam geçerliliği, iç tutarlılık açısından yeterli olduğu (Cronbach Alfa=0.916) veözellikle özel hastaneler için kullanıma çok uygun olduğu görülmüştür. Üniversitehastanesinde yatanlarda (n=491) bireysel sağlık okuryazarlık ve hasta memnuniyetdüzeyinin istatistiksel açıdan önemli şekilde yüksek (p<0.001), Devlet hastanesindeyatanlarda (n=482) ise düşük olduğu, Üniversite hastanesindeki yüksek hastamemnuniyetinin, gelişmiş kurumsal sağlık okuryazarlığı ile yakından ilişkili olduğusaptanmıştır. Tüm hastanelerde kurumsal sağlık okuryazarlığın hizmetlere `Erişimimkanı` bileşenine yöneticiler tarafından çok önem verildiği, `Medya çeşitliliği` ve`Katılımcılık` konularının ise en az önemsenen konular olduğu görülmüştür. Sonuçolarak HLHO-10 anketinin Türkçe uyarlaması özellikle özel hastaneler için kurumsalsağlık okuryazarlığını değerlendirmek amacıyla kullanıma uygun bir yöntemdir.Kurumsal sağlık okuryazarlığının hasta memnuniyeti üzerinde olumlu bir etkisibulunmaktadır.

To assess the organizational health literacy of a group of hospitals in İstanbul byusing the Turkish version of a questionnaire and investigate the relationshipsbetween organizational health literacy, individual health literacy and patientsatisfaction levels. Organizational health literacy status of 10 State Hospitals, 10University Hospitals and 10 Private Hospitals in İstanbul was investigated byobservation of their communication systems, web sites, and physical environments inthis cross-sectional study. Six managers from each hospital (n=180) filled theTurkish version of the `Health Literate Health Organizations-10` (HLHO-10)questionnaire during face-to-face interviews. Patient satisfaction level and healthliteracy of the patients was measured by using REALM test, among the inpatients(n=1459) of the three selected hospitals (1 State, 1 University and 1 PrivateHospital). Collected data were analyzed by using SPSS program. Turkish version ofHLHO-10 questionnaire has high internal consistency (Cronbach's alpha=0.916) andcontent validity. It can be used as a good measure of organizational health literacyespecially in private hospitals. Health literacy and patient satisfaction levels of theinpatients (n=491) of the university hospital are significantly higher (p<0.001), whilethe inpatients of the state hospital (n=482) has the lowest scores. High levels oforganizational health literacy of the university hospital is closely associated highlevel of patient satisfaction. Manager scores are highest for `provide access` toservices and lowest for `inclusion of the served` among the 10 attributes of HLO.Turkish version of HLHO-10 can be used as a good measure of organizational healthliteracy especially in private hospitals. Organizational health literacy seems to be asignificant determinant of patient satisfaction.