Ailevi akdeniz ateşi (FMF) olan bireylerde ağrı ve imgelemenin değerlendirilmesi

Abstract

Çalışmanın amacı, Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF) olan bireylerin hareket imgeleme seviyelerini ve bunun ağrı ile ilişkisini değerlendirmektir. FMF tanısı konulmuş 18-65 yaş aralığındaki 30 kişi çalışmaya dahil edildi. FMF'e ilişkin klinik özellikler kaydedildi. Bireylerin imgeleme yeteneği hareket imgeleme anketi (HİA-3) ile, ağrı, McGill Ağrı soru formu ile, ve ağrıyı felaketleştirme düzeyleri ise Ağrıyı Felaketleştirme Ölçeği (AFÖ) ile değerlendirildi. Katılımcıların yaş ortalamaları 32,37±11 yıl, vücut kitle indeksleri (VKİ) 24,39±6,1 kg/m2 olarak belirlendi. Bireylerin tanı yaşı ortalamasının 22,20±14,71 yıl, hastalık süresinin ortalamasının 10,17±,69 yıl olduğu tespit edildi. Ağrının duyusal, algısal, özelliğine göre ağrıyı nitelerken kullanılan ifadeler sıklık sırasıyla; yorucu, kramp, dayanılmaz, yayılan, zonklayan, sızlayan, hissizleştiren, bulantı, kusma ve sıcak idi. Bireyler, zamana göre ağrı karakteristiğini 'ritmik, periyodik, aralıklı olarak' tanımladı. Bireylerin %80'i 'şu andaki' ağrıyı 'hafif' olarak belirtti. Ağrının 'en kötü halini' ise %56,6'si 'dayanılmaz', %20'si 'çok şiddetli' olarak bildirdi. AFÖ'nun toplam skorunun ortalaması 23.27±12.52 olup diğer romatizmal hastalıklarla benzer şekilde, felaketleştirme sınırının altında bulundu. HİA-3'ün, içsel görsel imgelemenin ortalaması 13.84±5.31, dışsal görsel imgelemenin ortalama puanı 12.41±4.79, kinestetik imgeleme ortalama puanı ise 14.99±4.51 olarak saptandı. Kinestetik imgeleme skoru, dışsal görsel imgelemeden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek olarak bulundu. 'Şimdiki ağrı' ve dışsal görsel imgeleme skoru arasında istatistiksel anlamlı ilişki belirlendi (p<0,003). Ağrı derecelendirme skoru ve dışsal imgeleme skoru arasında ilişki bulundu (p<0,012). İmgeleme ile AFÖ arasında ilişki bulunmadığı görüldü. Ağrı ve imgeleme arasındaki ilişkiye bağlı olarak ağrı yaşayan bireylerde imgeleme düzeyinin etkilenebileceği sonucuna varıldı. FMF tanılı bireylerde imgelemenin bir değerlendirme olarak kullanılmasının yanı sıra gelecekte yapılacak çalışmalarda rehabilitasyonda ağrı yönetiminde de kullanılabilecek bir yöntem olabileceği kanısına varıldı.Anahtar Kelimeler: FMF, ağrı, felaketleştirme, hareket imgeleme

The aim of this study was to assess the movement imagery ability and pain in individuals with Familial Mediterranean Fever (FMF). A study group aged between 18-35 years, 30 individuals, who were diagnosed with FMF were included in the study. Demographic data was recorded. Movement imagery ability was assessed with Movement Imagery Questionnaire-3 (MIQ-3). Pain was assesed with McGill Pain Questionnaire; catastrophizing was assessed with Pain Catastrophizing Scale (PCS). Mean age of the individuals was 32,37±11 year and mean score of the Body Mass index (BMI) was 24,39±6,1 kg/m2. Mean age of diagnosis was 22,20±14,71, mean score of the disease duration 10,17±,69 year. Individuals with FMF reported pain descriptors from both sensory and affective such as `tiring`, `cramp`, `unbearable`, `spreading`, `shooting`, `numb`, `nauseating` and `hot`. Described pattern of pain was 'rhythmic periodic intermittent'. `Pain right now` was described %80 as 'mild' and 'pain at its worst' was described %56,6 as 'excruciating' and %20 as 'horrible'. The mean total PCS score was 23.27±12.52 and was similiar with other rheumatic diseases. Internal visual imagery (IVI) mean score was 13.84±5.31, external visual imagery (EVI) mean score was 12.41±4.79 and kinesthetic imagery (KI) mean score was 14.99±4.51. The kinesthetic imagery score was statistically significantly higher than the external visual imagery. There was a significant correlation between `Pain right now` and EVI score (p<0,003). There was a significant correlation between Pain Rating Index and external visual imagery (p<0,012). There was no relationship between subscores of MIQ-3 and total score of the PCS. Correlation between pain severity and imagery ability could lead to individual imagery ability differences in pain sufferers. It has been concluded that imagery can be used as an evaluation tool in individuals diagnosed with FMF, as well as a method that can be used in pain management and rehabilitation in the future studies.