Finansal serbestleşme sonrası yaşanan ekonomik ve politik krizlerin Türkiye ekonomisine etkisi

Abstract

Finansal serbestleşme süreci 2. Dünya Savaşı ve hemen ardından gelen soğuk savaş dönemi nedeniyle yeterince kutuplaşan dünya ülkelerinin ekonomilerinde meydana gelen daralmanın aşılabilmesi için 1980 yılından sonra gerçekleşen ve büyük dünya ülkelerinin öncülük ettiği süreç olarak dikkat çekmektedir. Yeni ekonomik sistemin gerçekleştirilebilmesi için ve sistemin sürdürülebilirliği adına uluslararası alanda kurum ve kuruluşlar kurulmuştur. IMF, Dünya Bankası, OECD, Dünya Ticaret Örgütü gibi kurumlara üye olan ülkeler arasında ekonomik bir entegrasyon gerçekleşmiştir. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde farklı etkileri bulunan finansal serbestleşme sürecinin şartlarını yerine getirirken Türkiye'de de çeşitli riskler meydana gelmiştir. Yapılan reformlar sebebiyle meydana gelen krizler ekonomik ve politik krizler olarak iki farklı şekilde cereyan etmiştir. Meydana gelen krizlerden dolayı ülkedeki risk düzeyi de yükselmiştir. Bu çalışmada ilk önce finansal serbestleşme sürecinin tanımlaması ve ülkelere göre etkileri incelenirken aynı zamanda risk ve kriz konuları da değerlendirilmektedir. Çalışmada finans ve kriz hakkında literatür çalışması gerçekleştirilerek, literatür temelli metot kullanılmaktadır. Çalışmanın devam eden kısmında finansal serbestleşme süreci sonrasında Türkiye'de meydana gelen ekonomik ve politik krizler ayrıca ele alınarak ekonomiye etkileri değerlendirilmektedir. Bu kapsamda Türkiye'de yaşanan ekonomik ve politik krizlerin ülkenin ekonomik performansına etkileri analiz edilmektedir. Buna göre Türkiye'de her on yıllık dönemde ekonomik ve politik kriz gerçekleşmiştir. Ülke ekonomisi ise makro çerçevede olumsuz yönde etkilenmiştir. Bu kapsamda faiz oranlarında ve enflasyon oranlarında yüksek oranda artışlar meydana gelmiştir. Döviz kurunda meydana gelen sert dalgalanmalar ile ithalatın, ihracata göre arasındaki fark açılmıştır. Ödemeler dengesi bozularak dış borç yükümlülükleri artış göstermiştir. Türkiye ekonomisi ithal ikameci konuma düşmüştür. Anahtar Sözcükler; Finansal Serbestleşme, Türkiye Ekonomisi, Politik Kriz, Ekonomik Kriz, Ekonomik Gelişme

The process of financial liberalization draws attention as a process that took place after the 1980s and led by the strong countries, in order to overcome the narrowing in the economies of the world countries which have become polarized because of the Second World War and the cold war period immediately following the 2nd World War. In order to realize the new economic system and for the sustainability of the system, certain international underground institutions and organizations have been established. An economic integration has taken place between countries as members of institutions such as the IMF, the World Bank, the OECD, and the World Trade Organization. For satisfying the terms of the financial liberalization process with different effects in developed and developing countries, some various risks occurred in Turkey too. The crises that took place due to reforms revealed in two different ways as economic and political crises. The level of risk in the country has also increased due to the crisis occurring. In this study, firstly, the definition of the financial liberalization period and the effects according to the countries are examined, while the risk and crisis issues are also evaluated. Literature on the matter of finance and crisis is scanned in our study by using literature based method. Economic and political crises that have occurred in Turkey after the financial liberalization process in ongoing part of the study also were assessed by considering the effects on the economy. In this context of economic and political crisis in Turkey are analyzed as to their effects on the country's economic performance. Accordingly, every ten years, an economic and political crisis in Turkey took place. The country's economy is affected negatively in the macro-frame. Keywords; Turkısh Economy, Politic Crisis, Economic Crisis, Economic Development