Engelli kardeşe sahip bireylerin kardeş tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Çalışmada engelli kardeşe sahip bireylerin kardeş tutumları ve kaygı düzeylerinin bazı değişkenlerle olan ilişkisini incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemi, Iğdır ilindeki rehabilitasyon merkezlerinde bulunan engelli çocukların, 9-12 yaş grubundaki 110 kardeşinden oluşmaktadır. Veriler, Özel Gereksinimli Kardeşe Yönelik Tutum Ölçeği ve Durumluk Sürekli Kaygı Envanteri aracılığıyla toplanmış ve SPSS 23 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde t testi, ANOVA ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Çalışmanın ÖGKYTÖ'ye göre, annenin eğitim durumunda anlamlı bir farklılık görülmezken, babanın eğitim durumu değişkeninde anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Araştırmada ÖGKYTÖ'nin ailenin sosyoekonomik düzeyi ve kardeşin engel türü arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır.Çalışmada DSKE'nin; cinsiyet, anne-babanın hayatta olması ve babanın çalışması değişkenleri ile anlamlı yönde bir ilişki bulunmamaktadır. Araştırmada; kaygı ölçeği ile kardeş sayısı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmektedir. Ayrıca, ÖGKYTÖ ve DSKE arasında ters yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Anahtar kelimeler: engelli kardeş, kardeş tutumları, kaygı düzeyleri.

The purpose of this study is aimed to analyse the relationship of sibling attitudes and anxiety levels of individuals with disability siblings. The sample of the study consisted of 110 siblings of the 9-12 age group of children with learning disabilities in the Rehabilitation Centres in Iğdır, Turkey. The data has been collected via 'Attitude and Care Level toward Disable Sibling Scale' (ACLDSS) and 'Stability Durability Care Inventory' (SDCI) questionnaires and analysed on SPSS 23 software package. T-test and ANOVA and correlation tests were used on the data. According to ACLDSS, the education level of mothers doesn't have substantial impact meanwhile the education level of fathers has. According SDCI analyses, gender, alive or deceased parents, and employee status of fathers don't have any meaningful impact on it. However, in the research, the level of care and number of siblings have statistically significant relation. In addition, based on SDCI, there is no statistically significant difference relation on the income level of parents and employee status of the father. Moreover, there is negative relationship between ACLDSS and SDCI.Keywords: disability sibling, siblings attitudes, anxiety levels.