Gaziantep ilinde yaşayan farklı sosyoekonomik düzeydeki yetişkin kadınların beslenme durumunun sağlıklı yeme indeksi ile değerlendirilmesi

Abstract

ÖZETSAĞLAM, E.E. Gaziantep İlinde Yaşayan Farklı Sosyoekonomik Düzeydeki Yetişkin Kadınların Beslenme Durumunun Sağlıklı Yeme İndeksi ile Değerlendirilmesi. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beslenme ve Diyetetik Programı, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep, 2018Bu çalışma farklı sosyoekonomik düzeydeki yetişkin kadınların beslenme durumlarının Sağlıklı Yeme İndeksi (Healthy Eating İndex-2010) ile saptanması amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Çalışmaya Gaziantep İlinde, Düztepe (düşük sosyoekonomik düzey) ve İbrahimli (yüksek sosyoekonomik düzey) semtlerinde yaşayan, 19-65 yaş arasındaki gönüllü 300 kadın katılmıştır. Soru kağıdı ile kadınlara ilişkin genel bilgiler, beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite yapma durumları, 24 saatlik besin tüketim kayıtları yüz yüze görüşülerek belirlenmiş, antropometrik ölçümleri alınmış ve bireylerin HEİ-2010 değerleri hesaplanmıştır. Sağlıklı yeme indeksi ile bireylerin çeşitli özellikleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışmaya katılan kadınların %50.0'si 31-50 yaş aralığındadır. Üniversite mezunu olanların oranı %30.7, ilkokul mezunu olanların oranı ise %18.7'dir. %51.3 oranındaki kadın ev kadını iken %43.7'si farklı sektörlerde çalışmaktadır. Çalışmaya katılan kadınların %34.0'ü sağlıklı ağırlıkta, %37.0'si hafif şişman %1.3'ü ise aşırı zayıftır. Düzenli fiziksel aktivite yapanların oranı %29.0'dur. Kadınların %17.7'si sigara, %21.7'si alkol kullanmaktadır. Toplam HEİ-2010 puanları karşılaştırıldığında, İbrahimli Semtinde yaşayan kadınların puanı (58.45±12.53), Düztepe Semtinde yaşayan kadınların puanından (45.85±4.67) istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek bulunmuştur (p<0.001). Kadınların yaşlarındaki artışa bağlı olarak HEİ-2010 puanlarının arttığı bulunmuştur (p<0.001). Üniversite mezunlarında HEİ puanı 57.37±11.67 iken ilkokul mezunlarında 47.70±8.99'dur (p<0.05). HEİ-2010 puanı ile medeni durum ve BKİ arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı görülmüştür (p>0.05). Sosyoekonomik düzey ve eğitim düzeyinin arttırılması sağlıklı yeme indeksine olumlu yansıyacaktır.Anahtar Kelimeler: Diyet Kalite İndeksi, Sağlıklı Yeme İndeksi-2010

ABSTRACTSAĞLAM, E.E. Assessment of Nutritional Status of Women in Different Socioeconomic Levels Living in Gaziantep by Healthy Eating Index. Hasan Kalyoncu University, Institute of Health Sciences, Department of Nutrition and Dietetics Graduate Thesis, Gaziantep, 2018.This work was planned and conducted to determine the Healthy Eating Index (HEI-2010) among adult women in different socioeconomic levels. It was participated by 300 women between the ages of 19 and 65 living in Düztepe (low socioeconomic level) and İbrahimli (high socioeconomic level) districts of Gaziantep province. Sociodemographic characteristics, dietary habits, physical activity and daily food consumption of the participants were obtained by face to face questionnaire; anthropometric measurements were taken and their HEI-2010 scores were calculated. The relationship between Healthy Eating Index and the data obtained from participants was examined. Fifty percent of the participants were between the ages of 31 and 50.When education levels are considered, 30.7% were college graduates and 18.7% were primary school graduates. While 51.3% of the women were housewives, 43.7% of them were working in various sectors. Among the participants,34% had healthy weight, 37% were overweight and 1.3% were underweight. Moreover, 29% were exercising regularly, 17.7% were smokers and 21.7% were alcohol users. When the total HEI-2010 scores were compared, the score of participants living in Ibrahimli district (58.45 ± 12.53) was found to be statistically significantly higher than that of participants living in Düztepe district (45.85 ± 4.67) (p <0.001). It was found that the HEI-2010 scores of the participants increased with age (p<0.001). While the HEI score was 57.37 ± 11.67 in college graduates, it was 47.70 ± 8.99 in primary school graduates (p <0.05). The relation between HEI-2010 score and marital status and BMI was found to be statistically insignificant (p> 0.05). Increasing socioeconomic and education levels will be positively reflected in Healthy Eating Index.Key words: Diet quality index, Healthy Eating Index 2010