Pozisyon yatağı kullanılarak verilen yüzükoyun ve yan yatış pozisyonunun preterm bebeğin konforuna etkisi

Abstract

Araştırma, Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde (YYBÜ) yatan preterm bebeklerde pozisyon yatağı kullanılarak verilen yüzükoyun ve yan yatış pozisyonunun preterm bebeğin konforuna etkisini belirlemek amacıyla deneysel olarak gerçekleştirildi. Araştırmanın evrenini, 01.12.2017 - 01.07.2018 tarihleri arasında Gaziantep Üniversitesi Şahinbey Araştırma ve Uygulama Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bilim Dalı Neonatoloji Bilim Dalı-YYBÜ'de yatan preterm bebekler, örneklemini ise araştırmaya alınma kriterlerine uyan 33 preterm bebek oluşturdu. Araştırma verileri araştırmacı tarafından geliştirilen Bebek Bilgi Formu, Yenidoğan İzlem Formu, Yenidoğan Pozisyon Değerlendirme Aracı (YPDA) ve Prematüre Bebek Konfor Ölçeği (PBKÖ) ile toplandı. Bu çalışma preterm bebeklere her 3 saatte bir sırasıyla; pozisyon yatağında yüzükoyun ve yan yatış şeklinde pozisyon verilerek 2 aşamada gerçekleştirildi. Verilerin istatistiksel analizler için SPSS for Windows version 22.0 paket programı kullanıldı. PBKÖ ve YPDA puanlarının belirlenmesi için Shapiro-Wilk testi ve nonparametrik Wilcoxon işaretli sıralar analizi uygulandı ve p<0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Çalışmada preterm bebeklerin yüzükoyun pozisyonundaki PBKÖ puan ortalamasının 9.79±0.88, YPDA puan ortalamasının ise 10.01±1.12 olduğu belirlendi. Bu ölçüm puanlarının yan yatış pozisyonuna göre hem PBKÖ puan ortalamasından (10.01±1.01) ve YPDA puan ortalamasından (9.79±1.04) daha istenilen düzeyde olduğu saptandı. Preterm bebeklerin ön test (pozisyonun verildiği 1. Dakika), 1. saat ve 2. saatte aldıkları PBKÖ puanları sonucunda her iki pozisyonda da konforunun arttığı belirlendi. Pretermlerin yüzükoyun YPDA puanlarında ön test ile 1. saat ve ön test ile 2. saat puanlar arasında anlamlı bir fark olduğu bulundu (p<0.01). 1. saat ile 2. saat puanlar arasında anlamlı derecede farklılaşma olmadığı belirlendi. Ayrıca preterm bebeklerin yan yatış pozisyonunda YPDA'dan aldıkları ön test, 1. saat ve 2. saat puanları arasında ön test ile 1. saat puanlar arasında anlamlı bir fark olduğu belirlenirken (p<0.05), ön test ile 2. saat ve 1. saat ile 2. saat puanlar arasında anlamlı derecede farklılaşma olmaması bebeğin yan yatış pozisyonunda 1. saatin sonunda optimal/uygun pozisyonunun devamını sağlamada zorlandığını göstermektedir. Sonuç olarak bu çalışmada bebeğin pozisyonundan daha çok kullanılan pozisyon yatağının konforu etkilediği düşünülmektedir. Preterm bebeğin konforunun arttırılması; dolayısıyla gelişiminin desteklenmesi için bebeğe pozisyon verilirken pozisyon yatağı kullanılması ve verilen pozisyonun öncelikli olarak yüzükoyun pozisyonu olması önerilmektedir.Anahtar kelimeler: Preterm, Pozisyon, Pozisyon Yatağı, Konfor

The study was carried out experimentally to determine the effect of prone and side-lying position on the comfort of preterm infants using positioning bed in preterm infants hospitalized in Neonatal Intensive Care Unit (NICU).The population of the study consisted of preterm babies hospitalized in Neonology Department of Pediatric Health and Diseases Department of Gaziantep University Şahinbey Research and Application Hospital between 01.12.2017 and 01.07.2018.Research data were collected by the Infant Information Form, Neonatal Position Assessment Tool (NPAT) and Premature Infant Comfort Scale (PICS) developed by the researcher. This study was carried out in two stages by giving the infants prone and side-lying position, respectively, in every 3 hours in the positioning bed.SPSS for Windows version 22.0 was used for statistical analysis of the data. Shapiro-Wilk test and nonparametric Wilcoxon signed rank test were used to determine PICS and NPAT scores and p <0.05 was considered statistically significant. In this study, it was determined that the mean PICS score in the prone position was 9.79±0.88, and the mean NPAT score in the prone position was 10.01±1.12. It was determined that these scores were more desired than the PICS score in the lateral position (10.01±1.01) and NPAT score in the lateral position (9.79±1.04). It was determined that the comfort of preterm babies increased in both positions as a result of PICS scores obtained at the pre-test (at the first minute of the position), 1st hour and 2nd hour. There was a significant difference between pre-test and first hour scores and between pre-test and second hour scores in NPAT scores of preterms in prone position (p <0.01). There was no significant difference between first hour and second hour scores. In addition, there was a significant difference between pre-test and first hour scores in the side-lying position of preterm with NPAT (p <0.05). However, the fact that there was no significant difference between the pre-test and the second hour and between the first and second hour shows that the baby had difficulty in maintaining the optimal / appropriate position at the end of the 1st hour in the side-lying position. In conclusion, it is thought that the position bed used affects comfort more than the baby's position in this study. For increasing the comfort of the preterm baby and support its development it is recommended to use a position bed when positioning the baby and that the position to be given is primarily prone position.Keywords: Preterm, Position, Positioning Bed, Comfort