Radyoterapi tedavisi alan onkoloji hastalarında farklı tarama testleri ile beslenme durumunun belirlenmesi

Abstract

Kanser hastalarında, hastalığın yanında uygulanan tedaviler de beslenme bozukluğuna yol açabilmektedir. Beslenme bozukluğu bireyin tedaviden aldığı yanıt, yaşam kalitesi ve sağ kalımı ile yakından ilişkilidir. Bu çalışmanın amacı; radyoterapi (RT) alan onkoloji hastalarında, Nütrisyonel Risk Taraması (NRS-2002) ve Evrensel Malnütrisyon Taraması (MUST) testleri kullanılarak, hastaların beslenme durumunun belirlenmesi ve tarama testlerinin kıyaslanması amacıyla yürütülmüştür. Çalışma kesitsel ve tanımlayıcı bir çalışmadır. Çalışma International Medicana Ankara Hastanesi Radyasyon Onkoloji Bölümü'ne radyoterapi için başvuran, 20-64 yaş arasında, gönüllü 110 yetişkin birey (32 erkek, %29,1 ve 78 kadın, %70,9) üzerinde yürütülmüştür. Bireylerin bazı demografik özellikleri, beslenme durumu ve alışkanlıkları sorgulanmış, NRS-2002 ve MUST tarama testleri uygulanmış, antropometrik ölçümleri alınmış ve bazı biyokimyasal bulguları saptanmıştır. Ortalama yaş erkeklerde 50,8±11,9 ve kadınlarda 45,8±10,5 yıldır (p=0,034, p<0,05). Erkeklerin %37,5'i beyin, %28,1'i akciğer, %18,8'i baş/boyun, kadınların %62,8'i meme, %11,5'i beyin, %7,7'si akciğer kanseri tanısı almıştır (p=0,000, p<0,05). Bireylerin günlük enerji alımı erkeklerde 1698±169,7 kkal ve kadınlarda 1472,8±166,8 kkal'dir. Günlük enerjinin karbonhidrat, protein ve yağdan gelen yüzdeleri sırasıyla; %40,1, %17,0 ve %42,8'dir. Günlük diyetle enerji, diyet lifi, D vitamini, tiamin, C vitamini, kalsiyum, magnezyum, demir ve çinko alım miktarları önerilenin altındadır. Toplam NRS skorunun 1, 2 ve 3+ olma durumu erkeklerde %28,1, %18,8 ve %53,1, kadınlarda %69,2, %10,3 ve %20,5'tir. Bireylerin kötü beslenme durumu (NRS: 3+ puan) ilk RT'de %18,2 iken son RT'de %30,0'a yükselmiştir. NRS skoru 2 olanlar ilk RT'de %5,5 iken son RT'de %12,7'ye yükselmiştir. NRS-2002 puan ortalaması ilk ve son RT'de sırasıyla tüm bireylerde 1,4±0,8 ve 1,7±0,9 (erkek: 1,8±1,0; 2,3±0,9, p=0,001, p<0,05; kadın: 1,3±0,7 ve 1,5±0,8, p=0,001, p<0,05) bulunmuştur (p=0,000, p<0,05) MUST'a göre tüm bireylerin ilk RT'de düşük, orta ve yüksek riske sahip olma oranı sırasıyla %79,1, %15,5 ve %5,5 iken son RT'de %71,8, %18,2 ve %10,0'dur (p=0,050, p<0,05). MUST toplam puan ortalaması ilk RT'de 0,3±0,6 iken 0,4±0,7'ye yükselmiştir (p=0,001, p<0,05). Sonuç olarak kanserli hastalarda radyoterapi süresi boyunca hastalar beslenme bozukluğu yaşamaktadır. Bu nedenle tedavi esnasında bireylere malnütrisyon tarama aracı uygulanmalı ve gerekirse beslenme destek tedavisi planlanmalı ve uygulanmalıdır.

The treatments besides the disease can lead to malnutrition in cancer patients. The development of nutritional disorder is closely related to the individual's response to the treatment, quality of life and survival. The aim of this study is to assess the nutritional status of patients and compare the screening tests, using Nutritional Risk Screening (NRS-2002) and Malnutrition Universal Screening Tool (MUST) tests on oncology patients undergoing radiotherapy (RT). Study was a cross-sectional and descriptive study, conducted on 110 volunteered adults (32 men, 29.1% and 78 women, 70,9%), aged 20-64 years who applied to International Medicana Ankara Hospital Radiation Oncology Department for radiotherapy treatment. During the study, some demographic characteristics and nutritional status and habits of the individuals were questioned in addition to this, NRS-2002 and MUST screening tests were applied, anthropometric measurements were taken, and some biochemical findings were examined. Mean age was 50.8±11.9 for men and 45.8±10.5 for women (p=0.034, p<0.05). Of the men, 37.5% was diagnosed with brain, 28.1% with lung, 18.8% with head neck throat, of the women 62.8% with breast, 11.5% with brain, 7.7% with lung cancer (p=0.000, p<0.05). Mean daily energy intake was 1698±169.7 kcal for men and 1472.8±166.8 kcal for women. Energy from carbohydrates, protein and fat were 40.1%, 17.0% and 42.8%, respectively. Daily intakes of energy, fiber, vitamin D, thiamin, vitamin C, calcium, magnesium, iron and zinc were below the recommendations. Total NRS-2002 score of 1, 2 ve 3+ were 28.1%, 18.8% and 53.1% for men, 69.2%, 10.3% and 20.5% for women, respectively. Inadequate nutritional status (NRS: 3+) was found 18.2% in the first RT and 30.0% in the last RT. NRS score 2 was determined as 5.5% in the first and 12.7% in the last RT. Mean NRS-2002 scores in the first and last RTs were 1.4±0.8 and 1.7±0.9 (p=0.000, p<0.05), respectively (men: 1.8±1.0 and 2.3±0.9, p=0.001, p<0.05; women: 1.3±0.7 and 1.5±0.8, p=0.001, p<0.05). According to MUST, low, moderate and high nutritional risks were found as 79.1%, 15.5% and 5.5% for the first RT and 71.8%, 18.2% and 10.0% for the last RT (p=0.050, p<0.05). Mean MUST sores were 0.3±0.6 for the first and 0.4±0.7 for the last RT (p=0.001, p<0.05). Malnutrition screening tool should be implemented to individuals during the treatment and nutrition support treatment should be planned and implemented if necessary.