Gaziantep Cumhuriyet Dönemi Eğitim Yapıları içerisinde Gaziantep Lisesi ve Restorasyon Önerisi

Abstract

Cumhuriyet'in ilan edilmesiyle birçok alanda olduğu gibi eğitim sisteminde de köklü değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliklerin birer girdisi olarak yeni mekânlar oluşturma ihtiyacı doğmuştur. Savaştan çıkan, maddi imkânsızlıklar içindeki yeni devlette inşa faaliyetleri oldukça sınırlıdır. Bu nedenle Anadolu'nun birçok kentinde ilk olarak mevcut binalar eğitim amaçlı kullanılmıştır. Gaziantep'te de mevcut binalar yeniden işlevlendirilerek eğitim yapısı olarak kullanılmıştır. 1942 sonrasında ise yeni yapılar yapılmaya başlanmıştır. Bu tez kapsamında değişim süreci Gaziantep'e etkileri ve yapılan yeni eğitim yapıları incelenmiş olup en eski lise olan Gaziantep Lisesi için restorasyon önerisinde bulunulmuştur. Bu bağlamda tezin birinci bölümünde çalışmanın amacı, araştırma ve çalışma yöntemleri açıklanmaktadır. İkinci bölümde Gaziantep'in coğrafi konumu ve tarihi, üçüncü bölümde; geçmişten günümüze eğitim anlayışı, eğitim tarihi ve eğitim yapılarının gelişim süreci ele alınmıştır. Dördüncü bölümde; Gaziantep'te bulunan cumhuriyet dönemi öncesi ve cumhuriyet dönemi sonrasında yapılan eğitim yapıları incelenmiş olup Gaziantep Eski Ticaret Lisesi, Ahmet Çelebi İlkokulu, Erkek Sanat Enstitüsü, Akyol İlkokulu ve Yavuzlar İlkokulu tarihçeleri, plan ve cephe özellikleri, malzeme ve yapım sistemleri göz önüne alınarak incelenmiştir. Beşinci bölümde; tezin ana konusunu oluşturan Gaziantep Lisesi ele alınmış tarihi, konumu, plan ve cephe özellikleri, malzeme ve yapım sistemi göz önüne alınarak incelenmiştir. Hasar analizi, malzeme analizi ve dönem analizi yapılmıştır. Altıncı bölümde eski fotoğraflar ve veriler doğrultusunda lise için restitüsyon projesi ele alınmıştır. Yedinci bölümde ise restorasyona ilişkin önerilerde bulunulmuştur.Anahtar Kelimeler: Gaziantep, eğitim yapıları, cumhuriyet dönemi, Gaziantep Lisesi, restorasyon

With the declaration of the Republic, radical changes have been made in the education system as in many other fields. As an influx of these changes, there was a need to create new spaces. The construction activities in the new country, which comes out of a war, being within financial impossibilities, are limited. For this reason, the existing and currently used buildings in many cities of Anatolia were used for educational purposes. In Gaziantep, existing buildings were re-functionalized and used as educational purposes. New buildings were started to be built after 1942. Within the scope of this thesis, the restoration proposal was made for the oldest high school, Gaziantep High School, when examined the changing process, effects on Gaziantep and the new educational structures. In this context; the aim of the study, research methods and working methods are explained in the first part of the thesis. In the second part, the geographical location and history of Gaziantep, in the third section; the concept of education from the past to the present, the history of education and the development process of educational structures have been discussed. In the fourth chapter; educational structures built in The Pre-republican period and the Post-republican period in Gaziantep were examined; and Gaziantep Old Trade High School, Ahmet Çelebi Primary School, Male Art Institute, Akyol Primary School and Yavuzlar Primary School were examined by taking their history, plan and facade features, materials and construction systems into consideration. In the fifth chapter; Gaziantep High School, which is the main subject of the thesis, has been examined considering the history, location, plan and facade features, materials and construction system. Damage analysis, material analysis and period analysis have been made. In the sixth chapter, the restitution project for high school is discussed in the light of old photographs and data. In the seventh section, suggestions were made regarding of restoration.Key Words: Gaziantep, educatıon buıldıngs, republıc perıod, Gaziantep Hıgh School, restoratıon